Τρίτη 7 Αυγούστου 2012

Μια άλλη προσέγγιση της κρίσης χρέους και οι θρησκευτικές διαφορές…


Σε εξαιρετικά κρίσιμη καμπή βρίσκεται η κρίση χρέους στην ευρωζώνη, με τους ευρωπαίους εταίρους να συσκέπτονται και να συναντιόνται καθημερινά, ενώ την ίδια ώρα και φυσικά χωρίς να εκπλήσσεται κανείς,  η Γερμανία προκαλεί τα γνωστά προβλήματα, θέτοντας σε κίνδυνο ακόμη και τη μελλοντική βιωσιμότητα του ευρώ. Θα πει κανείς ότι τα παραπάνω, είναι λίγο πολύ «χιλιογραμμένα».
Πέραν όμως των παραπάνω, πυκνώνουν όλο και πιο πολύ τα δημοσιεύματα διεθνών ΜΜΕ, που εμπλέκουν την κρίση χρέους με τη Θρησκεία, σενάρια, τα οποία όσο υπερβολικά και αν ακούγονται από αρκετούς, είναι σίγουρο ότι παρουσιάζουν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Έτσι πρόσφατα, σε άρθρο του το διάσημο βρετανικό δίκτυο, BBC σημείωνε ότι οι συζητήσεις μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών για το μέλλον του ευρώ, προκαλούν πολλές διαφωνίες, ενώ αναρωτιόταν μήπως σ’ αυτές, παίζει κάποιο ρόλο η θρησκεία; Μήπως οι προτεστάντες ηγέτες, διαφέρουν ενστικτωδώς από τους καθολικούς, με αποτέλεσμα να υπάρχουν διαμετρικά αντίθετες κατευθύνσεις σε σχέση με το ευρώ;
Mετά την τελευταία σύνοδο κορυφής, συζητήθηκε ευρέως η ήττα της Μέρκελ, από την «νέα λατινική συμμαχία» της Ιταλίας και της Ισπανίας, με την στήριξη της Γαλλίας.

Πολλοί Γερμανοί διαμαρτυρήθηκαν για τις υποχωρήσεις της κυβέρνησής τους. Μία εξέλιξη, η οποία ενδέχεται να οφείλεται στην προτεσταντική τους διαφοροποίηση αναφορικά με την νομισματική πολιτική, που έχει βαθιές ρίζες μέσα στην γερμανική κουλτούρα.
Ο εκκλησιασμός βρίσκεται σε πτώση στην Γερμανία, όπως και αλλού, καθώς εξαπλώνεται η κοσμική αντίληψη, όμως οι θρησκευτικές ιδέες και τα πιστεύω συνεχίζουν να καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο οι Γερμανοί σκέφτονται για τα χρήματα.
Η γερμανική λέξη για το χρέος είναι schuld, που παράλληλα σημαίνει ενοχή, ή αμαρτία. Η Μέρκελ, που είναι κόρη προτεστάντη πάστορα, έχει μέσα της την «τσιγκουνιά» και την υπεύθυνη δημοσιονομική διαχείριση.
Συχνά επιμένει πως δεν υπάρχει εναλλακτική οδός προς την λιτότητα, θυμίζοντας την περίφημη ρήση του ηγέτη της μεταρρύθμισης Λούθηρου: «Εδώ στέκομαι. Δεν μπορώ να κάνω κάτι άλλο».
Παράλληλα, και ο νέος πρόεδρος της Γερμανίας Joachim Gauck, με κρίσιμο ρόλο στο ζήτημα του ενιαίου νομίσματος, είναι πρώην πάστορας.
Ο πληθυσμός της χώρας είναι ισότιμα χωρισμένος σε διαμαρτυρόμενους και σε καθολικούς. Η άνοδος στην εξουσία των Μέρκελ και Gauck, συμβολίζει τις αλλαγές που έλαβαν χώρα, από την εποχή της γερμανικής ενοποίησης το 1990.
Και οι δυο τους έζησαν στην παραδοσιακά προτεσταντική Ανατολική Γερμανία, ενώ από την Δυτική Γερμανία πέρασαν ισχυροί καθολικοί πολιτικοί ηγέτες, που στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια ήταν ενθουσιασμένοι με το ευρωπαϊκό όραμα.
Ο πρώην καγκελάριος της Δυτ. Γερμανίας Konrad Adenauer που ήταν καθολικός και δεν είχε μεγάλη εμπιστοσύνη στις πρωσικές προτεσταντικές παραδόσεις της Ανατ. Γερμανίας, ήταν αυτός που οδήγησε την χώρα του στην υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης το 1957.
Στην συνέχεια υπήρξε η ΕΟΚ, προπομπός της σημερινής ΕΕ. Επίσης, υπήρχε μια ξεκάθαρη γεωγραφική ταύτιση μεταξύ των πρώτων έξι χωρών μελών της, καθώς και των εδαφών της άλλοτε Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας του Καρλομάγνου. Ο Καρλομάγνος, που οι υπέρμαχοι της ευρωπαϊκής ενοποίησης θεωρούν Άγιο και προστάτη τους, είχε εισάγει ένα ενιαίο νόμισμα για την αυτοκρατορία του, το livre carolienne.
Ο Helmut Kohl, που οδήγησε την Γερμανία στην νομισματική ένωση, ήταν επίσης καθολικός, που αρέσκονταν να επισκέπτεται καθεδρικούς ναούς, και να μιλάει για τις αρχαίες πνευματικές ρίζες της ενωμένης Ευρώπης. Ήταν μια εποχή που γίνονταν συζητήσεις για την θυσία του αγαπημένου μάρκου των Γερμανών, στον βωμό της ευρωπαϊκής ενότητας.
Η γερμανική επανένωση όμως, που έγινε εκείνη την εποχή, αφορούσε και την επαναφορά της πρωτεύουσας στο Βερολίνο, μακριά από τις καθολικές διασυνδέσεις του Νότου και της Δύσης.
Η κρίση της ευρωζώνης ενίσχυσε μια βαθιά ριζωμένη διαφωνία για το αν οι προτεστάντες Γερμανοί είναι θεμελιωδώς διαφορετικοί από τους καθολικούς Λατίνους και τους συμμάχους τους.
Οι Γερμανοί τραπεζίτες, από την εποχή του μεσαίωνα, ήταν ανέκαθεν πιο προσεκτικοί απ αυτούς της Ισπανίας και της Ιταλίας. Για αυτό και οι σκεπτικιστές Γερμανοί, όταν μελετούν την ιστορία των προβληματικών νομισματικών ενώσεων, ανατρέχουν στην Λατινική Νομισματική Ένωση του 19ου αιώνα.
Η Γερμανία, υπό πρωσική ηγεσία, δεν συμμετείχε σ’ αυτήν. Η δε Λατινική Ένωση τα βρήκε σκούρα, όταν πολλά κράτη, όπως και τα παπικά, εκτύπωσαν περισσότερα χρήματα απ όσο έπρεπε. Έτσι, οι πολιτικοί και τα κράτη που υπονομεύουν ένα νόμισμα, γεμίζουν με θυμό τους Γερμανούς.
Στο διάσημο γερμανικό έργο Φάουστ του Γκαίτε, ο Μεφιστοφελής πείθει τον Ρωμαίο Αυτοκράτορα να τυπώσει ένα νέο χαρτονόμισμα, παρά τις συμβουλές των συνεργατών του ότι πρόκειται για μια σατανική υπόδειξη. Η τάξη διαλύεται, και οι υπήκοοι του αυτοκράτορα αρχίζουν να ξοδεύουν πέρα από τις δυνατότητές τους.
Αργότερα, στη διάρκεια της δημοκρατίας της Βαϊμάρης, ο υπερπληθωρισμός της δεκαετίας του 1920, όταν τα «λεφτά τρελάθηκαν», και όταν μαζί με την οικονομία κατέρρευσε και η ηθική, η σατανική υπόδειξη έγινε πραγματικότητα για τους Γερμανούς.
Κάποιοι σήμερα θεωρούν πως η ευρωζώνη θα τα πήγαινε καλύτερα αν χωρίζονταν σε δυο μέρη: μια λατινική ένωση και μια αποτελούμενη από τους Γερμανούς, τους καλβινιστές Ολλανδούς και τους λουθηρανούς Φιλανδούς. Όπως είχε πει ο πρώην πρόεδρος των Γερμανών Βιομηχάνων Hans-Olaf Henkel: «το ευρώ διχοτομεί την Ευρώπη». Μάλιστα, θέλει τους Γερμανούς, τους Ολλανδούς και τους Φιλανδούς να πάρουν την πρωτοβουλία και να φύγουν από το ευρώ, δημιουργώντας ένα ξεχωριστό «βόρειο ευρώ».
Έχουμε δηλαδή μια νέα διαίρεση, με αρχαίες ρίζες; Ήδη η γερμανική κυβέρνηση σχεδιάζει τον εορτασμό της σημαντικής επετείου των 500 χρόνων από την έναρξη της θρησκευτικής μεταρρύθμισης του Λούθηρου, για το 2017.
Ο Λούθηρος διαμαρτυρήθηκε για τις υπερβολές και τις σπατάλες του Πάπα, που προσπαθούσε να λύσει τα δημοσιονομικά προβλήματα της εποχής, προσφέροντας άφεση αμαρτιών στους πιστούς έναντι μιας χρηματικής αντικαταβολής.
Όπως λέει πικρόχολα ο Γερμανός σχολιαστής Stephan Richter, τα προβλήματα της ευρωζώνης θα είχαν αποφευχθεί, αν ο Λούθηρος ήταν ανάμεσα στους διαπραγματευτές της Συνθήκης του Μάαστριχ, που αποφάσισε ποιες χώρες θα εντάσσονταν στο ευρώ. Σίγουρα δεν θα επέτρεπε την συμμετοχή καθολικών και δημοσιονομικά ανεύθυνων κρατών. Το ευρώ, θα ήταν πολύ πιο αποτελεσματικό, λέει ο Richter, που είναι καθολικός, αλλά θαυμάζει την τσιγκουνιά.
Όπως καταλήγει: «Ο πολύ καθολικισμός βλάπτει την δημοσιονομική υγεία μιας χώρας, ακόμη και σήμερα».
Πιστεύει όμως πως κάποια ιστορικά καθολικά κράτη όπως είναι η Πολωνία και η Αυστρία, θα επηρεάζονταν περισσότερο από την Γερμανία, εξαιτίας της γεωγραφικής τους εγγύτητας. Είναι, λέει, καθολικές χώρες, αλλά με μια γερή δόση δημοσιονομικού προτεσταντισμού.
Οι εορταστικές εκδηλώσεις το 2017 θα τονίσουν το γεγονός ότι οι διαφωνίες μεταξύ των διαμαρτυρομένων και των καθολικών πριν από 500 χρόνια δεν ήταν τόσο σημαντικές. Ήδη όμως, η σφιχτή κυβέρνηση της Μέρκελ δεσμεύτηκε να ξοδέψει €35 εκατομμύρια για να γιορτάσει την επέτειο.
Όπως λοιπόν αναρωτιόταν στο τέλος του ο αρθρογράφος του BBC. Που θα βρίσκεται άραγε η ευρωζώνη το 2017; Θα υπάρχει; Ή θα έχει να αντιμετωπίσει την νέα ιστορική διαμάχη μεταξύ Λατίνων και αυτών που κηρύττουν την προτεσταντική τσιγκουνιά;

http://www.badmoney.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=27621&catid=44&Itemid=73

 http://prodromikos.wordpress.com/2012/08/03

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου