Λαβουαζιέ: Ο
μεγαλοφυής επιστήμονας που καρατομήθηκε
από τη Γαλλική Επανάσταση
Του Γιώργου
Ν. Παπαθανασόπουλου
Μια
από τις φετινές επετείους, που περνάει
χωρίς καμία νύξη από πουθενά, είναι η
270ή επέτειος από τη γέννηση του μεγαλοφυούς
επιστήμονα και δημιουργού της σύγχρονης
Χημείας Αντουάν - Λοράν ντε Λαβουαζιέ.
Όπως έγραψε ο καθηγητής του πανεπιστημίου
της Λυών Ζαν Κεγερόν, "χωρίς τον
Λαβουαζιέ η Χημεία δεν θα είχε εξελιχθεί
σε επιστήμη" (1). Ο Λαβουαζιέ, παρά τις
υπηρεσίες που προσέφερε στη Γαλλία και
στην ανθρωπότητα, καρατομήθηκε, μετά
από απόφαση του λαϊκού δικαστηρίου της
Γαλλικής Επανάστασης. Πριν από 220 χρόνια,
τον Νοέμβριο του 1793, συνελήφθη και τον
Μάϊο του 1794 έπεσε το κεφάλι του από τη
γκιλοτίνα στο ικρίωμα. Ήταν 50 ετών και
είχε πολλά ακόμη να προσφέρει στην
Επιστήμη. Ο καθηγητής Λέστερ σημειώνει
σχετικά: "Η χημική δραστηριότητα του
Λαβουαζιέ σταμάτησε απότομα όταν
καρατομήθηκε στις 8 Μαϊου 1794, στα 50 χρόνια
του. Μόνο να εικάσει μπορεί κανείς τι
θα μπορούσε να είχε επιτύχει αν ζούσε
και συνέχιζε το επιστημονικό του έργο.
Παρ' όλα αυτά, το έργο που είχε φέρει εις
πέρας ήταν αρκετό για να δώσει στη Γαλλία
μια υπεροχή στη χημεία, που κράτησε για
πολλά χρόνια και για να τη θέσει σε μια
πορεία που της επέτρεψε να αναπτύξει
τις δυνατότητές της με τρόπους που τα
αποτελέσματά τους δεν έχουν κατανοηθεί
πλήρως" (2).
Η σιωπή
για την ουσιαστική δολοφονία του
Λαβουαζιέ προέρχεται από τα αισθήματα
ενοχής των συνειδητών οπαδών της Γαλλικής
Επανάστασης και της αδιαφορίας που
διακρίνει τους υπόλοιπους πολίτες.
Ουδείς
από τους "διαφωτιστές" επιθυμεί
να του υπενθυμίζεται πως οι Γάλλοι
επαναστάτες φόνευσαν τον Λαβουαζιέ,
καθώς και τον Κοντορσέ, άλλο μεγάλο
επιστήμονα. Ουδείς από αυτούς επιθυμεί
να πληροφορηθεί ο κόσμος την αλήθεια,
πως οι Γάλλοι επαναστάτες κοντά στη
θρησκεία θέλησαν να καταργήσουν και
τις επιστήμες! Κι όμως αυτή είναι η
αλήθεια. Ο Μπερτελό (1827-1907), σπουδαίος
χημικός και δημιουργός πληθώρας οργανικών
συνθέσεων, επιβεβαιώνει πως οι ηγέτες
της Γαλλικής Επανάστασης περιφρονούσαν
και δίωκαν τις επιστήμες: