Δευτέρα 16 Φεβρουαρίου 2015

Χίλια χρόνια μετά τον εκχριστιανισμό της Σκανδιναβίας ο νεοπαγανισμός ανθεί


tovima.gr Ισλανδοί νεοπαγανιστές θα μπορούν σύντομα να λατρεύουν δημοσίως τον αρχαίο θεό Θορ, τον θεό Οντιν και τη θεά Φρέγια, στον πρώτο σύγχρονο ναό που θα είναι αφιερωμένος στο Πάνθεον των Βίκινγκς. Μια μοντέρνα εκδοχή της ειδωλολατρίας έχει κερδίσει δημοτικότητα σε αυτή τη μικρή νησιωτική χώρα του Βορρά, 1.000 χρόνια μετά τον εκχριστιανισμό της Σκανδιναβίας. «Βέβαια, δε νομίζω ότι κάποιος μπορεί να πιστεύει πραγματικά σε έναν μονόφθαλμο καβαλάρη που καλπάζει πάνω σε ένα άλογο με οκτώ πόδια» εξηγεί ο Χίλμαρ Ορν Χίλμαρσον, ο «αρχιερέας» της Αsatruarfélagid, της ένωσης που προωθεί την πίστη στους σκανδιναβικούς θεούς. «Εμείς απλά βλέπουμε τις ιστορίες αυτές ως ποιητικές μεταφορές και ως εκδήλωση των δυνάμεων της φύσης και της ανθρώπινης ψυχολογίας» τονίζει.

Τα μέλη της Αsatruarfélagid έχουν τριπλασιαστεί στην Ισλανδία κατά την τελευταία δεκαετία σε 2.400 επί συνολικού πληθυσμού 330.000 ανθρώπων.

Ο ναός θα είναι κυκλικός και χτισμένος επάνω σε λόφο με θέα την ισλανδική πρωτεύουσα Ρέικιαβικ, με έναν θόλο στην οροφή για να περνάει το φως του ήλιου. Θα τελούνται βαπτίσεις, γάμοι, κηδείες και κάποιες τελετές, «όλες χωρίς θυσίες ζώων», όπως τονίζεται.

«Οι περισσότεροι θα πασχίζαμε να θυμηθούμε κάτι σχετικά με αυτές τις βόρειες θεότητες. Η συνεχιζόμενη τάση προς μια κλασική παιδεία μάς χαρίζει μια καλύτερη γνώση της ελληνικής και ρωμαϊκής μυθολογίας και αυτό είναι κρίμα. Οι Βίκινγκς (πιο κοντά σε μας στον χρόνο και στον χώρο) άφησαν μια σημαντική σφραγίδα στην αγγλική γλώσσα, στα τοπωνύμια, ίσως και στην ψυχή μας. Η μυθολογία τους είναι πλούσια και παράξενη, και αξίζει να την ανακαλύψουμε» γράφει η βρετανική εφημερίδα «Guardian».

Ο θεός Οντιν θυσίασε ένα μάτι για να γίνει σοφός

Η σκανδιναβική μυθολογία προέρχεται από τα αρχαία γερμανικά φύλα, τα οποία μετανάστευαν επί αιώνες στον Βορρά, εποίκισαν ανά κύματα τη Σκανδιναβία και μετέφεραν εκεί τη λατρεία του Θορ, του Οντιν, του Τιρ, της Φρέγια και άλλων μελών του αρχαίου γερμανικού Πανθέου. Αυτή η μυθολογία (που δυσφημίστηκε στον 20ό αιώνα από την εργαλειακή χρήση της από τον Αδόλφο Χίτλερ και τους ναζί) καλύπτει το σύνολο της «ιστορίας του κόσμου», από την αρχή μέχρι το τέλος του πολιτισμού. Για τους Βίκινγκς, αυτό «συνέβη» στο Ράγκναροκ, το λυκόφως των θεών, αλλά η αρχή του χρόνου δεν παραμελείται. Οι ιστορίες μιλάνε ακόμα και για το μεγάλο κενό Γκινουνγκαγκάπ, που υπήρχε πριν από τη δημιουργία του Σύμπαντος.

Οι μύθοι της δημιουργίας είναι συχνά παράξενες ιστορίες και η σκανδιναβική εκδοχή δεν αποτελεί εξαίρεση. Μαθαίνουμε, λοιπόν, ότι ο πρώτος θεός γεννήθηκε όταν μια αρχέγονη αγελάδα ονόματι Αudumbla έγλειψε ένα κομμάτι αλμυρού πάγου. Αυτός ο θεός που ονομάζεται Μπούρι ήταν ο παππούς του μεγάλου Οντιν.

Ο θεός Οντιν, ο οποίος θυσίασε ένα από τα μάτια του σε αντάλλαγμα για τη σοφία, είναι, σύμφωνα με τις περισσότερες πηγές, ο πατέρας όλων των θεών, μια συναρπαστική φιγούρα που θυμίζει σαμάνο, εμβληματική του πολέμου, της μάχης, του θανάτου, αλλά και της ποίησης, της μουσικής, της προφητείας και της μαγείας. Κατεβαίνει στο πεδίο της μάχης επάνω σε ένα άλογο με οκτώ πόδια, έχοντας τα κοράκια Hugin (σκέψη) και Munin (μνήμη) στους ώμους του.
Πιο διάσημος γιος του Οντιν είναι, φυσικά, ο πανίσχυρος θεός Θορ. Εκτός από τις καταιγίδες, ο Θορ συνδέεται με τις βελανιδιές και θεωρείται «ο προστάτης της ανθρωπότητας».

Πολύπλευρη και γεμάτη αντιφάσεις είναι και η Φρέγια, κάτι ανάμεσα σε Αφροδίτη και Αρτεμη. Πανέμορφη θεά του έρωτα και της γονιμότητας, συνδέθηκε επίσης με τον πόλεμο, τη μάχη, τον πλούτο, τον θάνατο και μια συγκεκριμένη μορφή σκανδιναβικής μαγείας που είναι γνωστή ως seidr. Πράγματι, εκείνη ήταν που δίδαξε τις μαγικές τέχνες στον Οντιν, και αποτελεί τέλειο παράδειγμα της σύνθετης και συναρπαστικής φύσης των σκανδιναβικών θεών.

Τα ονόματα τεσσάρων ημερών της εβδομάδας

Κατά τη σκανδιναβική μυθολογία, μετά το Ράγκναροκ και αφού πρώτα η στεριά βυθιστεί στη θάλασσα, θα αναδυθεί μια νέα Γη που θα κατοικηθεί από όσους θεούς επιζήσουν και ένα ζευγάρι ανθρώπους - κάπως σαν τον Αδάμ και την Εύα - που θα γεννήσει όλη τη νέα ανθρωπότητα. Οπως όλες οι εσχατολογικές προφητείες, έτσι κι αυτή «διαβάζεται» ποικιλοτρόπως: διαθέτει οράματα για έναν νέο παγετώνα που θα ενσκήψει στην ανθρωπότητα, την απαραίτητη κατάρρευση του πολιτισμού μας, την άνοδο της στάθμης των υδάτων των θαλασσών, τους νεκρούς να βγαίνουν από τους τάφους κ.λπ. Οπως και άλλες μυθολογικές διηγήσεις κινείται κυκλικά στο κλασικό δίπολο «άνοδος και πτώση».
Επί τη ευκαιρία, ας υπενθυμίσουμε ότι αυτή η αρχαία γερμανική και σκανδιναβική μυθολογία έχει «βαφτίσει» και τέσσερις ημέρες της εβδομάδας σε κάποιες σύγχρονες ευρωπαϊκές γλώσσες. Στα αγγλικά, η απώτατη γλωσσολογική ρίζα των οποίων βρίσκεται σε αρχαίες γερμανικές διαλέκτους, η Τρίτη ονομάζεται Tuesday, δηλαδή «Ημέρα του Tιρ» («Tiu's day»), η Τετάρτη Wednesday, «Ημέρα του Οντιν» («Woden's day»), η Πέμπτη Thursday, «Ημέρα του Θορ» («Thor's day»), ενώ η Παρασκευή Friday, «Ημέρα της Φρέγια» («Freya's day»). 

Οι τρεις μέρες που απομένουν προέρχονται το μεν Σάββατο από τη λατρεία του θεού Κρόνου (Saturn) των Ρωμαίων (Saturday), η Κυριακή από τη λατρεία του ήλιου (Sun Day = Sunday) και η Δευτέρα από τη λατρεία της Σελήνης (Μoon Day = Monday).

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου