Τετάρτη 7 Μαρτίου 2018

ΤΟ ΕΛΛΗΝΟΡΘΟΔΟΞΟ 1821 ΚΑΙ Ο ΦΙΛΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ


ΤΟ ΕΛΛΗΝΟΡΘΟΔΟΞΟ 1821 ΚΑΙ Ο ΦΙΛΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ
Κωνσταντίνος Χολέβας- Πολιτικός Επιστήμων

Την Τρίτη 13 Μαρτίου και ώρα 18.30  η Ειδική Συνοδική Επιτροπή Πολιτιστικής Ταυτότητος της Εκκλησίας της Ελλάδος παρουσιάζει στο Συνοδικό Μέγαρο τον Τόμο των Πρακτικών του Ε΄ Επιστημονικού Συνεδρίου με θέμα: «Ο Διεθνής Περίγυρος και ο Φιλελληνισμός κατά την Ελληνική Επανάσταση». Ο Τόμος έχει εκδοθεί από τον εκδοτικό οίκο ΑΡΧΟΝΤΑΡΙΚΙ.
Η Εκκλησία της Ελλάδος έχει αναθέσει στην ως άνω Συνοδική Επιτροπή τη διοργάνωση δέκα συνεδρίων με επίκεντρο τα 200 χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής Επαναστάσεως. Το δέκατο συνέδριο θα πραγματοποιηθεί συν Θεώ το 2021, όταν  ο Ελληνισμός θα τιμήσει τη μεγάλη αυτή επέτειο. Ήδη έχουν λάβει χώραν έξι συνέδρια και έχουν κυκλοφορηθεί πέντε τόμοι. Στις 19 και 20 Οκτωβρίου του 2018 θα πραγματοπιηθεί το Ζ΄ Συνέδριο με τίτλο : «Οι Φιλελεύθεροι Θεσμοί του Αγώνος» και αντικείμενο τις Εθνοσυνελεύσεις και τα Συντάγματα του Αγώνος. Πρόεδρος της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής είναι ο Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνάτιος και Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής ο Ακαδημαϊκός Κωνσταντίνος Σβολόπουλος, διακεκριμένος Πανεπιστημιακός και ερευνητής της Νεώτερης Ελληνικής Ιστορίας.

Ο τόμος αναφέρεται στο Ε΄ Συνέδριο, το οποίο διεξήχθη στο Συνοδικό Μέγαρο στις 14 και 15 Οκτωβρίου 2016. Η πρώτη συνεδρία είχε τίτλο « Ο Διεθνής Περίγυρος»,  η δεύτερη και η τρίτη είχαν τον τίτλο: «Ο Φιλελληνισμός κατά την Ελληνική Επανάσταση». Στην αρχή του τόμου δημοσιεύεται ο χαιρετισμος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου και του Προέδρου της Επιτροπής Μητροπολίτου Δημητριάδος.
Από τα 18 κείμενα των επιστημονικών αναοινώσεων του Συνεδρίου σταχυολογώ ορισμένες επισημάνσεις, οι οποίες μού φαίνονται πρωτότυπες και τεκμηριωμένες.
Ο ιστορικός και νομικός Ανδρέας Κούκος καταγράφει πώς οι Ευρωπαίοι Φιλέλληνες αγωνίσθηκαν για να πείσουν τις κυβερνήσεις τους ότι είναι νόμιμη η Ελληνική Επανάσταση. Πρώτον υπενθύμιζαν ότι ο Βυζαντινός Ελληνισμός ουδέποτε παρεδόθη με συνθήκη στους Οθωμανούς. Δεύτερον χαρακτήριζαν γενικοτερα ως παράνομη και προσωρινή την παρουσία των Τούρκων σε ευρωπαϊκά εδάφη. Χαρακτήριζαν τους Οθωμανούς Τούρκους ώς «στρατοπεδευμένους στην Ευρώπη» και επισήμαιναν ότι οι Σουλτάνοι ουδέποτε αναζήτησαν τη νομιμότητα με βάση του ευρωπαϊκό Δημόσιο Δίκαιο. Χρήσιμες υπογραμμίσεις εν όψει και της σημερινής τάσεως των Τούρκων να αγνοούν και να παραβιάζουν το Διεθνές Δίκιαο.
Ο Δρ. Φιλοσοφίας Δημήρης Μπαλτάς παρουσιάζει τα ρωσικά αρχεία της εποχής έχοντας ως όπλο του τη γνώση της ρωσικής γλώσσας. Τα αρχεία αποδεικνύουν ότι ο φιλελληνισμός ξεκινά από τον ρωσικό λαό και δεν επεκτείνεται στην αυλή του Τσάρου. Οι εκδηλώσεις υπέρ της Ελληνικής Επαναστάσεως οφείλονται κυρίως στους Έλληνες της Ρωσίας ή σε συγκεκριμένα άτομα που ανήκουν σε λογοτεχνικούς κύκλους.
Ο π. Γεώργιος Μεταλληνός, Ομότιμος Καθηγητής της Θελογικής Σχολής Αθηνών, βεβαιώνει μεν ότι υπήρξαν πραγματικοί Φιλέλληνες που έδωσαν αγώνς ή και τη ζωή τους για την Ελληνική Επανάσταση, τονίζει όμως ότι υπήρξαν και πρόσωπα αμφιλεγόμενα που παρουσιάσθηκαν ως Φιλέληνες και ουσιαστικά είχαν ως στόχο τη διάδοση του Προτεσταντισμού στους Ορθοδόξους Έλληνες (Μισσιονάριοι= δυτικοί Ιεραπόστολοι).
Ο Κωνσταντίνος Κωτσιόπουλος, Καθηγητής Κοινωνιολογίας του Χριστιανισμού στο ΑΠΘ, επισημαίνει ότι οι περισότεροι Φιλέλληνες είχαν ευαισθησία ως Χριστιανοι για την καταπίεση των Ελλήνων από αλλόθρησκο κατακτητή, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις αδυνατούσαν να κατανοήσουν ή να σεβασθουν την Ορθόδοξη Παράδοση του Ελληνισμού.
Σε μία εκτενεστάτη και πολύ τεκμηριωμένη μελέτη του ο Δρ. Εκκλησιαστικής Ιστορίας Αθανάσιος Τζιερτζής παρουσιάζει τις απόψεις του Επισκόπου των Παλαιών Πατρών Γερμανού και του Αρχιμ. Αμβροσίου Φραντζή για την προσφορά των Φιλελλήνων.
Οι καθηγητές της Σχολής Ευελπίδων Ν. Κανελλλόπουλος και Ν. Τόμπρος παρουσιάζουν τη συγκινητική αυτοθυσία των Φιλελλήνων στη μάχη του Πέτα, κοντά στην Άρτα, με λεπτομερή περιγραφή των γεγονότων.
Η Δρ. Θεολογίας Αθηνά Κονταλή εκφράζει εύλογα ερωτήμτα για τον πραγματικό ρόλο της Ελίζης ντε Μπαρμπουά, γνωστής ως Δουκίσσης της Πλακεντίας, ενώ ο Καθηγητής της Λαογραφίας στο ΔΠΘ Μανόλης Βαρβούνης συνδυάζει τον Ευρωπαϊκό Φιλελληνισμό με τη μελέτη του ελληνικού λαϊκού πολιτισμού.
Ο Δημήτρης Μεταλληνός, διδάσκων στο Ιόνιο Πανεπιστήμιοα δημοσιεύει άγνωστα ολλανδικά ποιήματα υπέρ του Ιωάννου Καποδίστρια και ολλανδικές απόψεις για τα αίτια της δολοφονίας του Κυβερνήτη.
Ο Ακαδημαϊκός Κων. Σβολόπουλος εξηγεί πόσο επηρέασε θετικά την ανάπτυξη του Φιλελληνισμού η σφαγή της Χίου το 1822, ενώ ο Κωστής Κοκκινόφτας που εργάζεται στο Κέντρο Μελετών της Μονής Κύκκου δίνει τη η συμβολή της Κύπρου στο φαινόμενο του Φιλελληνισμού.
Χωρίς να αδικήσω τις υπόλοιπες ανακοινώσεις θα μείνω περισσότερο στην ανακοίνωση του Γεωργίου Πουκαμισά, Πρέσβεως της Ελλάδος στην Ουκρανία, εμπείρου διπλωμάτου και διακεκριμένου ιστορικού συγγραφέως. Έχει ως τίτλο: «Φιλέλληνες το 1821 και Έλληνες σήμερα». Παραθέτω τις συμπερασματικές προτάσεις του:
«Η στάση μας σήμερα πρέπει να εμβαπτίζεται στην κλασσική φράση του λόρδου Palmerston: «Δεν υπάρχουν μόνιμοι φίλοι (άρα και φιλέλληνες), αλλά μόνιμα συμφέροντα». Φιλελληνισμός δεν μπορεί να συντηρηθεί όταν η κλασσική παιδεία παρακμάζει, όταν το δικό μας κράτος αδυνατεί να στηρίξει έδρες κλασσικών και νεοελληνικών σπουδών, όταν εμείς οι κληρονόμοι γυρίζουμε την πλάτη στην κλασσική παιδεία που είναι η ζωοδότρα μήτρα μας» .
Κλείνοντας αυτές τις σκέψεις εύχομαι ο εν λόγω τόμος να αξιοποιηθεί ποικιλοτρόπως. Πρώτα ο Θεός αναμένουμε τον Οκτώβριο και τα Πρακτικά του Στ΄ Συνεδρίου για τα πολεμικά γεγονότα του 1821.

Κ.Χ. ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ 7.3.2018 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου