Τετάρτη 2 Απριλίου 2025

”Ξέρω καλά, Κύριε, ότι είσαι φιλάνθρωπος”. Ερμηνεία του Μεγάλου Κανόνος

”Ξέρω καλά, Κύριε, ότι είσαι φιλάνθρωπος”. Ερμηνεία του Μεγάλου Κανόνος


«Ει και ήμαρτον Σωτήρ, αλλ’ οίδα ότι φιλάνθρωπος ει· πλήττεις συμπαθώς, και σπλαγχνίζη θερμώς· δακρύοντα βλέπεις, και προστρέχεις ως πατήρ, ανακαλών τον άσωτον» (12ο τροπάριο της α’ ωδής του Μ. Κανόνος).


Ερμηνεία

Η αγάπη που έχει ο Θεός προς τον άνθρωπο είναι τόσο πολλή και μεγάλη, ώστε κάνει και αυτούς τους αγίους Αγγέλους να εκπλήττονται και να υπερθαυμάζουν. Αυτή την υπερβολική θεία αγάπη αναλογιζόταν και ο προφήτης και βασιλιάς Δαβίδ, και με θαυμασμό κραύγασε προς τον Θεό λέγοντας· «Τι είναι ο άνθρωπος, και τον θυμάσαι; Ή ο απόγονος του ανθρώπου, και τον φροντίζεις;» (Ψαλμ. 8:5). Αν λοιπόν είχε τόπο το πάθος του φθόνου στην άυλη εκείνη και απαθή φύση των υπερκοσμίων και ουρανίων Δυνάμεων, δεν θα φθονούσαν βέβαια οι άγιοι Άγγελοι κανένα άλλο πράγμα περισσότερο, παρά μόνο τον αμαρτωλό εκείνον που μετανοεί με όλη του την ψυχή και καρδιά και προστρέχει στον φιλάνθρωπο και φιλόστοργο πατέρα Θεό με θερμά και κατανυκτικά δάκρυα.

«ΨΥΧΗ ΜΟΥ, ΨΥΧΗ ΜΟΥ, ΑΝΑΣΤΑ ΤΙ ΚΑΘΕΥΔΕΙΣ ....», Ο ΜΕΓΑΣ ΚΑΝΩΝ


Ήχος πλ. β' 
Ψυχή μου ψυχή μου | Θρασύβουλος Στανίτσας

Τόν Μέγα Κανόνα συνέθεσε ὁ ἅγιος Ἀνδρέας ὁ Ἱεροσολυμίτης. Μοναχός κατ᾿ ἀρχάς στήν Μονή τοῦ Ἁγίου Σάββα στά Ἱεροσόλυμα, ἦλθε στήν Κωνσταντινούπολη γιά ἐκκλησιαστική ἀποστολή. Ἐκεῖ παρέμεινε καί ἀνέλαβε διάφορα ἐκκλησιαστικά ὑπουργήματα καί τέλος ἀνεδείχθη ἀρχιεπίσκοπος Κρήτης. Ἀπέθανε γύρω στά 740 μ.Χ. στήν Ἐρεσό τῆς Λέσβου...
Μέσα στό πλαίσιο τῆς κατανυκτικῆς περιόδου τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς «ὁ κατανύξεως μεστός» Μέγας Κανών προσφέρει ἕνα συγκλονιστικό βίωμα. Μπαίνει στό στόμα τοῦ πιστοῦ σάν φωνή, σάν ἐγερτήριο, σάν ἀφυπνιστικός σεισμός. Σάν ἀποστροφή στήν κοιμωμένη καί ραθυμοῦσα ψυχή του.

Τοῦτο ἀνακεφαλαιώνει τό θαυμαστό προοίμιο τοῦ κοντακίου τοῦ Ρωμανοῦ τοῦ Μελωδοῦ, πού συμψάλλεται μέ τόν Μέγα Κανόνα:

«Ψυχή μου, ψυχή μου, ἀνάστα, τί καθεύδεις τό τέλος ἐγγίζει καί μέλλεις θορυβεῖσθαι·
ἀνάνηψον οὖν, ἵνα φείσηταί σου Χριστός ὁ Θεός, ὁ πανταχοῦ παρών καί τά πάντα πληρῶν».

Η τέχνη της μετάνοιας και της σωτηρίας. Άγιος Ιωάννης της Κρονστάνδης

Η τέχνη της μετάνοιας και της σωτηρίας
Άγιος Ιωάννης της Κρονστάνδης 

Το έργο της σωτηρίας της ψυχής μας είναι το πιο υψηλό έργο, η πιο σοφή τέχνη. Αν θέλουμε τη σωτηρία μας, πρέπει να μαθητεύσουμε σ’ εκείνους που την πέτυχαν. Το έργο της μετάνοιας και της σωτηρίας αποκαλύφθηκε και εκπληρώθηκε από τους αγίους. Οι άγιοι άφησαν αυτήν την πνευματική κληρονομιά, την τέχνη της μετάνοιας και της σωτηρίας, στην Ορθόδοξη Εκκλησία μας. Σ’ αυτήν, λοιπόν, θα διδαχθούμε τη μετάνοια και τη σωτηρία.


Όταν η καρδιά σου ταραχθεί από ένα πάθος, όταν η γλώσσα σου προφέρει λόγια ανάρμοστα και εχθρικά, αμέσως λύγισε τα γόνατα και εξομολογήσου το αμάρτημά σου…

Τι είναι τα αμαρτήματά σου μπροστά στην απέραντη ευσπλαχνία του Θεού; Ο φιλάνθρωπος Κύριος τα συγχωρεί, όταν ειλικρινά μετανοήσεις…

Πάρε απόφαση να διορθωθείς, και ο Κύριος θα σε καθαρίσει με την Εξομολόγηση και τη θεία Κοινωνία.

Τρίτη 1 Απριλίου 2025

Ελευθερίες και ελευθερία, Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Ελευθερίες και ελευθερία

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

 

         Υπάρχουν πολλές ελευθερίες: ελευθερία της Τέχνης – για την οποία γίνεται τελευταίως πολύς λόγος -  και της Φιλοσοφίας, πολιτική ελευθερία, κοινωνική ελευθερία, εμπορική ελευθερία, σεξουαλική ελευθερία…Όλες αυτές προέρχονται από τη γνώση, που πηγάζει από τη φύση και την ηδονή. Ο ποιητής και φιλόσοφος Γιώργος Σαραντάρης θεωρεί ότι «η γνώση είναι η στέρεη τροφή του ηδονιστή», που δε μπορεί να βρει άλλη πιθανότητα απόλυτου, παρά στη φύση. Αλλά, όπως προσθέτει, κάθε ελευθερία που αντλείται από τη φύση είναι αυταπάτη ελευθερίας, γιατί η γνώση και η φύση δεν είναι το απόλυτο. (Γιώργου Σαραντάρη «Έργα», Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, Ηράκλειο,  Τομ. 1, σ. 162-163). Έτσι, εν ονόματι αυτού που ονομάζουν ελευθερία, οι οπαδοί του διαφωτισμού έφτασαν στις γνωστές απάνθρωπες ακρότητες του σαδισμού, της δολοφονίας εμβρύων, της υποβοηθούμενης θανάτωσης, των αυτοκτονιών, της όλο και περισσότερο αυξανόμενης χρήσης ναρκωτικών, της βίας, της εκμετάλλευσης των αδυνάμων, της επικράτησης του ατομικού, συλλογικού, κρατικού συμφέροντος παρά του δικαίου και της αλήθειας.

Φως ο Χριστός, φως και ο πιστός

Φως ο Χριστός, φως και ο πιστός
Ιερομόναχος Ιουστίνος 

Η διαπίστωση ότι ο Σωτήρας είναι φως, τι συνεπάγεται για μας;

«Εν τω φωτί περιπατώμεν, ως αυτός εστιν εν τω φωτί», μας λέει ο Θεολόγος Ιωάννης (Α’ Ιω. 1.7). Μας παροτρύνει και ο Παύλος: «Ως τέκνα φωτός περιπατείτε» (Εφ. 5.8). Φως ο Πατήρ, φως πρέπει και τα παιδιά. «Αποθώμεθα ουν τα έργα του σκότους και ενδυσώμεθα τα όπλα του φωτός. ως εν ημέρα ευσχημόνως περιπατήσωμεν» (Ρωμ. 13.12-13). Γι’ αυτό εντέλλεται ο ίδιος πρωτοκορυφαίος απόστολος «Μη συγκοινωνείτε τοις έργοις τοις ακάρποις του σκότους, μάλλον δε και ελέγχετε» (Εφ. 5.11). Να μη συγκοινωνούμε και συναναστρεφόμαστε με το σκοτάδι, τα παραπατήματα και τα παραπτώματά του. «Τις δε κοινωνία φωτί προς σκότος; τις δε συμφώνησις Χριστώ προς Βελίαρ;» (Β’ Κορ. 6.14-15).

Δευτέρα 31 Μαρτίου 2025

Διά χειρός ηρώων ΕΟΚΑ!

Μικρό μνημόσυνο στην ανεπανάληπτη θυσία και στον ηρωισμό τους - Ακατάβλητη πίστη στον Θεό και στην Ελλάδα ήταν οι πανίσχυρες κινητήριες δυνάμεις, που θωράκιζαν τους αγωνιστές στις μάχες, στα βασανιστήρια ή όταν ανέβαιναν στο ικρίωμα
Θα ’πρεπε κάθε Κυριακή, στις εκκλησιές μας, να διαβάζεται και μια περικοπή από τα γράμματα που άφησαν οι ήρωές μας

Το έπος του 1955-59 είναι ανεπανάληπτο! Είναι η πιο λαμπρή και ένδοξη σελίδα της σύγχρονης Ιστορίας της Κύπρου. Ο απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ είναι ανεπανάληπτος επειδή διεξήχθη από μοναδικούς και αξεπέραστους ανθρώπους και πατριώτες. Με επικεφαλής τον Μακάριο και τον Διγενή, τα παιδιά της ΕΟΚΑ έδειξαν απαράμιλλη αυτοθυσία, πίστη, ήθος, καρτερικότητα, αντοχές, δύναμη και αποφασιστικότητα. Όταν ο κυπριακός Ελληνισμός είδε και απόειδε ότι με πρεσβείες, υπομνήματα και παρακάλια δεν μπορούσε να αποκτήσει τα δίκαιά του και να ενωθεί με τη Μητέρα Ελλάδα, πήρε τα όπλα ως η μόνη διέξοδος που του απέμεινε, για να υπερασπίσει την τιμή, την αξιοπρέπεια και την Ιστορία του και να διεκδικήσει την ελευθερία του.
Σήμερα, 1η του Απρίλη, οι γαλανόλευκες ας εκδιπλωθούν στον αέρα. Και υπό την σκιάν τους ας περάσουν οι στρατιές των μαχητών, των αγωνιστών, των ηρώων, των απλών και αφανών Ελλήνων Κυπρίων, που αποφάσισαν με το αίμα τους να αποτινάξουν τον βρετανικό ζυγό. Σήμερα, οι μορφές των αγίων ηρώων της ΕΟΚΑ φτερουγίζουν ανάμεσά μας. Και από τα Φυλακισμένα Μνήματα ακούονται βροντερές ιαχές:

Παρουσίαση του βιβλίου «Με τα τσαρούχια στον Παράδεισο» στην Κόνιτσα (φωτό)

Παρουσίαση του βιβλίου «Με τα τσαρούχια στον Παράδεισο» στην Κόνιτσα

Σε ζεστό και ευχάριστο κλίμα πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση – βιβλιοπαρουσίαση του παιδικού βιβλίου «Με τα τσαρούχια στον Παράδεισο», το Σάββατο 29/3/2025 στο Δημαρχείο της ακριτικής Κόνιτσας. Στην κατάμεστη, από μικρούς και μεγάλους, αίθουσα του δημαρχείου έγινε ένα αφιέρωμα όχι μόνο στο εν λόγω βιβλίο αλλά και στον Άγιο Γεώργιο τον Νεομάρτυρα.

Την εκδήλωση άνοιξε η βυζαντινή χορωδία νέων, υπό τη διεύθυνση του κΧρήστου Παπαδόπουλου, όπου απέδωσαν κατανυκτικά επιλεγμένα τροπάρια από τον Κανόνα του Αγίου Γεωργίου.

Αμέσως μετά η γυναικεία χορωδία φοιτητριών και μαθητριών λυκείου του Ορθοδόξου Ιεραποστολικού Συλλόγου «Ο Απόστολος Παύλος» στα Ιωάννινα, ενθουσίασε το κοινό με τα μελωδικά της τραγούδια, ιδιαιτέρως με το τελευταίο που ήταν αφιερωμένο στον Άγιο Γεώργιο, με στίχους και μουσική που οι ίδιες έγραψαν.

Πρώτος εισηγητής ήταν ο κ. Νικόλαος Ματθαίου, Σχολικός Σύμβουλος Θεολόγων Δυτικής Μακεδονίας, Ιωαννίνων και Πιερίας. Ο κ. Ματθαίου στάθηκε αρκετά στην αισθητική του βιβλίου και με άρτιο λόγο αναφέρθηκε στους συμβολισμούς των τσαρουχιών και της φουστανέλας που δυστυχώς αγνοούμε, παρότι ως Έλληνες θα έπρεπε να γνωρίζουμε και να τιμούμε. 

Η τρίτη και η τέταρτη εντολή της κατά Χριστόν νομοθεσίας, Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς

Η τρίτη και η τέταρτη εντολή της κατά Χριστόν νομοθεσίας, 
Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς 

Δεν θα χρησιμοποιήσεις μάταια το όνομα του Κυρίου και Θεού σου (Εξ. 20:7), κάνοντας ψεύτικο όρκο για κανένα γήινο πράγμα, από φόβο ανθρώπου ή από ντροπή ή για δικό σου κέρδος. Γιατί η επιορκία είναι άρνηση του Θεού. Γι’ αυτό μην ορκιστείς διόλου (Ματθ. 5:34), αλλά ν’ αποφεύγεις τελείως τον όρκο, γιατί από αυτόν έρχεται η επιορκία που αποξενώνει τον άνθρωπο από το Θεό και κατατάσσει τον επίορκο με τους παράνομους.

Αν αληθεύεις σ’ όλους τους λόγους σου, θα σε πιστεύουν σαν να παίρνεις όρκο. Κι αν ποτέ συμβεί να υποβάλλεις τον εαυτό σου σε όρκο – πράγμα που πρέπει να απευχόμαστε –, αν μεν πρόκειται για κάτι σύμφωνο με το θείο νόμο, θα το εκτελέσεις ως νόμιμο, αλλά θα ζητήσεις ευθύνη από τον εαυτό σου που ορκίστηκες, και με ελεημοσύνη, ικεσία, πένθος και κακοπάθεια του σώματος, θα ζητήσεις το έλεος του Χριστού που είπε να μην ορκιστείς διόλου (Ματθ. 5:34).

Κυριακή 30 Μαρτίου 2025

Περί αργολογίας

Περί αργολογίας
Γέροντας Γρηγόριος Παπασωτηρίου (†) 

Άλλη ερώτηση λέγει: «Έχει γραφεί πως για κάθε αργό λόγο θα δώσει λόγο ο άνθρωπος. Πώς πρέπει να το εκλάβουμε;»

Όλοι σας έχετε υπ’ όψιν σας ότι και για αργό λόγο θα δώσεις λόγο (Ματθ. 12:36). Στο Κατά Ματθαίον το αναφέρει αυτό το χωρίο ο Κύριος.

Και πραγματικά μου έκανε εντύπωση κάτι, που δεν το είχα ακούσει ούτε το είχα σκεφτεί. Συζητώντας με έναν Πατέρα, που ήταν εδώ, όταν προχθές είδαμε αυτό το χαρτάκι με την ερώτηση, μου είπε ότι διάβασε κάτι σχετικό. Δεν ξέρω πού, στον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο; Και λέγει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος «ακόμη και όταν συζητούν δυο-τρεις και, χωρίς να σε καλέσουν, πας και λαμβάνεις μέρος στην συζήτηση, τότε αργολογείς». Ας λες πνευματικά. Χωρίς να σε καλέσουν, πας και λες και μιλάς και εσύ; Αργολογείς τότε, αμαρτάνεις τότε. Και αυτός είναι ο αργός λόγος για τον οποίο θα δώσουμε λόγο επάνω, γιατί κινούμεθα κατ’ αυτόν τον τρόπο. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος το λέγει. Θα μου πείτε, γιατί; Γιατί οπωσδήποτε μέσα σου υπάρχει πολύς εγωισμός. Σε κάλεσαν να πας να μιλήσεις; Μπαίνεις, υπεισέρχεσαι να πεις πνευματικά, να ωφελήσεις τους άλλους. Είσαι πια εσύ άγιος. Είσαι προηγμένος στην πνευματική ζωή. Δεν το λες αυτό. Η στάση σου όμως το λέγει. Ο τρόπος που κινείσαι το λέγει.

Ο ΕΡΝΤΟΓΑΝ, Ο ΙΜΑΜΟΓΛΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΟΛΕΒΑΣ

Ο Ερντογάν φυλακίζει τον κύριο πολιτικό αντίπαλό του και τον καθαιρεί διά της δικαστικής οδού από τα καθήκοντα του Δημάρχου Κωνσταντινουπόλεως. Ο Εκρέμ Ιμάμογλου βρίσκεται στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος και αυξάνεται η δημοτικότητά του στην Τουρκία. Ως Έλληνες και ως δημοκρατικοί πολίτες παρακολουθούμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις εξελίξεις, αλλά πρέπει να αποφύγουμε τις αυταπάτες για να προστατεύσουμε τα εθνικά μας συμφέροντα.

Είναι προφανές ότι στην Τουρκία δεν λειτουργεί η δημοκρατία δυτικού τύπου ούτε προστατεύονται τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Ορθώς εκφράζουμε την ευχή να αποφυλακισθεί ο Ιμάμογλου και να ομαλοποιηθεί η πολιτική ζωή στη γείτονα. Όμως είναι χρήσιμο να θυμόμαστε ότι η Τουρκία θα αργήσει πολύ να γίνει – αν τελικά γίνει – μία δημοκρατία ευρωπαϊκού τύπου. Κανένα από τα δύο μεγάλα κόμματα, ΑΚΡ των ισλαμιστών του Ερντογάν και CHP των Κεμαλικών, στο οποίο ανήκει ο Ιμάμογλου, δεν πιστεύει ειλικρινά σε μία πραγματικά δημοκρατική Τουρκία.

Γιατί στην Μολδαβία;

Όταν η «αναψηλάφηση» των βασικών ιστορικών πυλώνων του 21 συμπλέει με την πεισμώδη διατήρηση της ουτοπίας

Στέργιος Ζυγούρας

Μπορεί μια βιβλιοπαρουσίαση ν’ αξίζει ενός σχολιασμού περισσότερο από το περιεχόμενο του βιβλίου; Ναι, κι ας δούμε το γιατί.

Στις 29.3.2024 η Μαρία Ευθυμίου παρουσιάζοντας το βιβλίο του Tudor Dinu “Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 στη Μολδαβία και τη Βλαχία” τόνισε αμέσως το εξής «παράδοξο»: η Επανάσταση του 21 ξεκίνησε στην Μολδαβία, όχι στην Πελοπόννησο. Το ότι η Ελληνική Επανάσταση ξεκίνησε στην Μολδαβία, «σε μια άλλη χώρα», το χαρακτήρισε και «γρίφο» αλλά και γνωστή ύλη, καθώς «το ελληνικό σχολείο διδάσκει την έναρξη της Επανάστασης στο Ιάσιο».[1]

Σάββατο 29 Μαρτίου 2025

Λόγος εις την Δʼ Κυριακή των Νηστειών (Αγ. Νικόλαος Βελιμίροβιτς)

(Ευαγγέλιο: Μαρκ. θ’ 17-32)

Από την αρχή τής δημιουργίας τού κόσμου και του χρόνου, όλοι οι λαοί τής γης πιστεύουν πως ο πνευματικός κόσμος υπάρχει και πως τα αό­ρατα πνεύματα είναι αληθινά. Πολλοί άνθρωποι όμως έχουν πλανηθεί σ’ αυτό το σημείο. Υποστηρίζουν πως τα πονηρά πνεύματα έχουν μεγαλύτερη δύναμη από τα αγαθά. Με την πάροδο του χρόνου μάλιστα προχώρη­σαν στη θεοποίηση των πονηρών πνευμάτων, τους έφτια­ξαν ναούς, πρόσφεραν θυσίες και προσευχές και πρόστρεχαν σ’ αυτά για όλα τα θέματα. Όσο περνούσε ο και­ρός πολλοί ήταν εκείνοι που εγκατέλειψαν τελείως την πίστη στα αγαθά πνεύματα και κράτησαν την πίστη τους μόνο στα πονηρά, ή στους κακούς «θεούς», όπως τους αποκαλούσαν. Έτσι αυτός ο κόσμος άρχισε να μοιάζει μ’ ένα στίβο, όπου άνθρωποι και πονηρά πνεύματα ανταγωνίζονταν μεταξύ τους. Τα πονηρά πνεύματα βασά­νιζαν όλο και περισσότερο τους ανθρώπους και τους τύ­φλωναν, με αποκλειστικό στόχο να σβήσουν από το νου τους κάθε ιδέα για τον καλό Θεό και για τη μεγάλη και θεόσδοτη δύναμη των αγαθών πνευμάτων. Στις μέρες μας όλοι οι άνθρωποι πιστεύουν στην ύπαρ­ξη των πνευμάτων. Κι η πίστη αυτή κατ’ αρχάς είναι σωστή. Εκείνοι που αρνούνται τον πνευματικό κόσμο, το κάνουν επειδή κοιτάζουν μόνο με τα σωματικά τους μάτια κι έτσι δεν μπορούν να τον δουν. Ο κόσμος αυτός όμως δε θα ήταν πνευματικός, αν ήταν ορατός στη σω­ματική όραση.

Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ (Κυριακή Δ΄ Νηστειών)

π. Δημητρίου Μπόκου 

Στην καρδιά της εκκλησιαστικής ασκητικής παράδοσης χτυπάει η περίφημη «Κλίμακα».Κορυφαίο βιβλίο αναφοράς για την ορθόδοξη πνευματικότητα, αξεπέραστο εδώ και χίλια πεντακόσια χρόνια, γραμμένο από έναν ασκητή-ορόσημο, τον άγιο Ιωάννη ηγούμενο του Σινά. Είναι τόσο σπουδαία η μορφή του και η πνευματική του σοφία που με χαρισματικό τρόπο αποτυπώνεται στο εν λόγω σύγγραμμά του, που η Εκκλησία τον προβάλλει εν μέσω της Μεγάλης Σαρακοστής σαν διαχρονικό πρότυπο πνευματικής ζωής (Κυριακή Δ΄ Νηστειών).

Από τον έκτο αιώνα και μετά λοιπόν ο άγιος Ιωάννης με τα ζωοποιά του νάματα, «ως πηγή ανεξάντλητος, αντλουμένη» συνεχώς και «χεομένη», αλλά παραμένουσα εσαεί «αδαπάνητος», ποτίζει και αυξάνει πνευματικά τα τέκνα της Εκκλησίας. Από την αρχή της Σαρακοστής στις ιερές μονές αρχίζει η καθημερινή ανάγνωση της «Κλίμακος». Διαβάζουμε στο βιβλίο του Τριωδίου ήδη από την Καθαρά Δευτέρα, την πρώτη μέρα της νηστείας: «Και ευθύς αναγιγνώσκομεν εις την Κλίμακα». Και λίγο παρακάτω: «Είτα γίνεται ανάγνωσις εις την Κλίμακα». Το βιβλίο σήμερα είναι ήδη μεταφρασμένο σε γλώσσα απλή και μπορεί και πρέπει ο κάθε Χριστιανός να το κάνει καθημερινό πνευματικό του εντρύφημα. 

Παρασκευή 28 Μαρτίου 2025

Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος

 Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος    

Είναι γνωστό ότι η αγία Εκκλησία μας τις Κυριακές κατά την περίοδο της Μ. Σαρακοστής εορτάζει πρόσωπα και γεγονότα για να στηρίξει τους αγωνιζόμενους πιστούς εις το στάδιο των αρετών. Η τέταρτη Κυριακή, λοιπόν, είναι αφιερωμένη εις την μνήμη του Αγίου Ιωάννου της Κλίμακος ή και Σιναϊτου ονομαζόμενου, ο οποίος υπήρξε υπόδειγμα αγωνιζόμενου ανθρώπου.

Ο Ιωάννης γεννήθηκε από πλούσιους και ενάρετους γονείς περί το 523 μ.Χ. εις την Συρία. Οι γονείς του του πρόσφεραν την καλύτερη εκπαίδευση της εποχής και ο μικρός Ιωάννης ξεχώριζε από τους συνομηλίκους του. Είχε ιδιαίτερη κλίση εις την προσευχή και εις την μελέτη πατερικών κειμένων. Η καρδιά του ποθούσε και αγαπούσε τον Χριστό. Σε ηλικία 15 ετών εντάχθηκε ως δόκιμος μοναχός εις το όρος Σινά έχοντας ως οδηγό του τον ηγούμενο γέροντα Μαρτύριο. Ο Ιωάννης με την καθοδήγηση του Μαρτυρίου άρχισε να αποκτά αρετές κατά θεία, πάντα, παραχώρηση. Μετά από τέσσερα χρόνια έγινε μοναχός . Για τις ανάγκες της Μονής χειροτονήθηκε ιεροδιάκονος και αργότερα ιερομόναχος. Mε την ευλογία του Μαρτυρίου και μετά την κοίμηση του γέροντός του αναχώρησε από το μοναστήρι για την έρημο για περισσότερη άσκηση και ησυχία. 

Μη με αποστραφείς, Δέσποινα. Όσιος Εφραίμ ο Σύρος

Μη με αποστραφείς, Δέσποινα
Όσιος Εφραίμ ο Σύρος 

Παρθένε Δέσποινα, η Μητέρα του Κυρίου μου Ιησού Χριστού, ξέρω ότι είμαι ακάθαρτος και βέβηλος και μολυσμένος και ανάξιος, διότι οι αμαρτίες μου σκέπασαν το κεφάλι μου· διότι πλήθυναν περισσότερο από την άμμο της θάλασσας· βρώμισαν και σάπισαν τα τραύματα της ψυχής μου από τις πολλές μου αμαρτίες. Όμως έρχομαι σ’ εσένα, μετανοώντας και γονατίζοντας σ’ εσένα, εξομολογούμενος όλα μου τα φοβερά αμαρτήματα. Εσένα τη Μητέρα του Θεού παρόργισα πολλές φορές, με το να μολύνομαι με τις ακαθαρσίες μου. Σπλαχνίσου με εσύ που όλους τους σπλαχνίζεσαι φιλάνθρωπα, και συγχώρησέ με, και μη με αποστραφείς, Δέσποινα, και μη στρέψεις μακριά από μένα το πρόσωπό σου, και επιστρέψω ταπεινωμένος από σένα. Αλίμονο, αλίμονο! Ας μη χαρούν, Δέσποινα, ας μη χαρούν γι’ αυτό οι εχθροί μου. Αλίμονο, αλίμονο! Κίνησε το λογισμό μου για μετάνοια, και οδήγησέ με στο δρόμο της σωτηρίας, που αν τον βρω και τον βαδίσω, θα σε έχω συνοδοιπόρο, και με τη δική σου καθοδήγηση θα σωθώ.

Πέμπτη 27 Μαρτίου 2025

Ο Γέροντας Διονύσιος της Σκιάθου, Μοναχός Μωυσής Αγιορείτης (†)

Ο Γέροντας Διονύσιος της Σκιάθου
Μοναχός Μωυσής Αγιορείτης (†) 

Πέρασαν περισσότερα από εκατό έτη από την κοίμηση του μακαρίου ιερομονάχου Διονυσίου († 1887), του φημισμένου Γέροντα της Σκιάθου, για τον οποίο ο Αλ. Παπαδιαμάντης είπε: «Εάν εγεννάτο προ του Δ’ αιώνος, θα ήτο μάρτυς, εάν μετά τον Δ’, όσιος».

Ο λόγιος και ενάρετος κληρικός Διονύσιος Επιφανιάδης, διδάσκαλος του Γένους και καθοδηγητής των διηγηματογράφων Αλ. Παπαδιαμάντη και Αλ. Μωραϊτίδη, γεννήθηκε στη Σκιάθο το 1802, ημέρα Κυριακή του Πάσχα. Στη βάπτισή του έλαβε το όνομα Δημήτριος. Ήταν γιος του Επιφάνιου Δημητριάδη και της Ουρανίας Θωμά Κουμπή. Ο πατέρας του Επιφάνιος (1760 – 1827) – που ήταν τότε βοεβόδας του νησιού – ήταν γιος του προεστώτος Δημητράκη Οικονόμου, που εκοιμήθη στη μονή του Ευαγγελισμού της Σκιάθου, με το μοναχικό όνομα Δαβίδ. Ηγούμενος της μονής ήταν ο πρώτος γιός του Αλύπιος, που είχε έλθει από τα Κατουνάκια του Αγίου Όρους, όπου επί πολλά έτη μόναζε.

Τετάρτη 26 Μαρτίου 2025

Γκόγια, Καλλιγάς, Πλάκα: Συγκρίσεις. Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

 Γκόγια,  Καλλιγάς, Πλάκα: Συγκρίσεις

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

 

         Οι υπεύθυνοι της Εθνικής Πινακοθήκης, με ευθύνη της Κυβέρνησης, επιμένουν να προκαλούν το θρησκευτικό συναίσθημα των Ελλήνων. Με έωλα, έως απαράδεκτα, επιχειρήματα διατηρούν, υπό νέα μέτρα ασφαλείας, τις καρικατούρες που σκοπό έχουν να διακωμωδήσουν τα πιο ιερά πρόσωπα της Χριστιανοσύνης. Από τις σχετικές δηλώσεις των υπευθύνων της Πινακοθήκης φαίνονται καθαρά οι σκέψεις τους. Αυτές δεν έχουν καμία σχέση με εκείνες του ουσιαστικού ιδρυτή της Εθνικής Πινακοθήκης και πολιτισμικού ευεργέτη του Ελληνισμού  Μαρίνου Καλλιγά και της προηγούμενης διευθύντριας, αείμνηστης Μαρίνας Λαμπράκη – Πλάκα. Επίσης για την παράλληλη με τα ανοσιουργήματα έκθεση χαρακτικών του, φυσικά, ουδεμία ευθύνη έχει ο αποθανών το 1828 μεγάλος Ισπανός ζωγράφος Φραγκίσκος Γκόγια.  

«Κύριε των Δυνάμεων… ελέησον ημάς», π. Συμεών Κραγιόπουλος (†)

«Κύριε των Δυνάμεων… ελέησον ημάς»
π. Συμεών Κραγιόπουλος (†) 

Το χαρακτηριστικό του Μεγάλου Αποδείπνου είναι αυτή η μικρή σύντομη προσευχή, την οποία επαναλαμβάνουμε και μάλιστα θυμιώντες. Όπως θα έχετε προσέξει, αυτή την ώρα κατά κανόνα οι ιερείς θυμιούν. Επειδή είναι μια ιδιαίτερη προσευχή, μια θερμή προσευχή προς τον Θεό, συνοδεύεται με θυμίαμα, το οποίο συμβολίζει την προσευχή, την επίμονη, τη θερμή, την ακατάπαυστη προσευχή.

Παρακαλούμε λοιπόν όλοι μαζί αλλά και ο καθένας μας χωριστά τον Θεό, απευθυνόμενοι προς αυτόν και αποκαλώντας τον Κύριο. «Κύριε των Δυνάμεων, μεθ’ ημών γενού…» Δεν λέμε τυχαία τη λέξη «των Δυνάμεων». Εξαίρουμε μ’ αυτή την παντοδυναμία του Θεού, εξαίρουμε μ’ αυτή και τονίζουμε ότι ο Θεός είναι πάνω από οποιαδήποτε δύναμη. Επειδή ακριβώς εμείς οι προσευχόμενοι βρισκόμαστε σε κάποια ανάγκη, σε κάποια θλίψη, τονίζουμε αυτή την ιδιότητα του Θεού.

Τρίτη 25 Μαρτίου 2025

Θεία Λειτουργία για χάρη του πεθαμένου αδελφού. Άγιος Γρηγόριος ο Διάλογος

Θεία Λειτουργία για χάρη του πεθαμένου αδελφού 
Άγιος Γρηγόριος ο Διάλογος 

Όταν ήμουν ακόμη στο μοναστήρι, ήταν σε αυτό και κάποιος μοναχός, στο όνομα Ιούστος, ο οποίος γνώριζε την ιατρική τέχνη και συνήθιζε να με περιποιείται καθημερινά στις αρρώστιες που με έβρισκαν κάθε τόσο. Αυτός κάποτε αρρώστησε και έφτασε στα τελευταία του. Πλάι του έμενε και τον υπηρετούσε στην αρρώστια ο αδελφός του Κοπιόσος, ο οποίος ζει μέχρι τώρα στην πόλη αυτή και βγάζει τα απαραίτητα για την πρόσκαιρη ζωή από την ιατρική τέχνη. Όταν ο άρρωστος κατάλαβε ότι πλησιάζει ο θάνατος, φανέρωσε στον αδελφό του Κοπιόσο ότι είχε κρυμμένα χρυσά νομίσματα. Οι αδελφοί της μονής έψαξαν τότε προσεκτικά όλα τα γιατρικά του και βρήκαν κρυμμένα εκεί τα τρία αυτά νομίσματα, και αμέσως μου το είπαν.

Δευτέρα 24 Μαρτίου 2025

Στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου (Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς)

(Λουκ. α’ 24-38)

Ὅπως ὁ ἥλιος καθρεφτίζεται στά καθαρά καί διαυγή νερά, ἔτσι κι ὁ οὐρανός στήν καθαρή κι ἁγνή καρδιά. Τό Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι πανταχοῦ παρόν κι ἀναπαύεται σέ πολλά σημεῖα τοῦ ἀχανοῦς σύμπαντος. Τό μέρος ἐκεῖνο ὅμως ὅπου ἀγαπάει κι ἐπιθυμεῖ περισσότερο ἀπ᾿ ὅλα νά κατοικεῖ, εἶναι ἡ ἁγνή καρδιά τοῦ ἀνθρώπου. Ἐκεῖ εἶναι τό πραγματικό Του ἐνδιαίτημα, ἡ κατοικία του. Ὅλοι οἱ ἄλλοι τόποι εἶναι ἁπλά τό ἐργαστήριό Του. Ἡ καρδιά τοῦ ἀνθρώπου δέ μένει ποτέ ἄδεια. Πάντα ὑπάρχει κάτι νά τήν καλύψει: ἡ καθαρότητά της. Κάποτε, γιά κάποιο διάστημα, τήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου τή γέμιζε μόνο ὁ Θεός. Τότε ἡ καρδιά ἦταν καθρέφτης τοῦ κάλλους τοῦ Θεοῦ, ἕνας ὕμνος καί μιά δοξολογία γιά τό Θεό. Ὑπῆρχε ἕνας καιρός πού ἡ καρδιά τοῦ ἀνθρώπου βρισκόταν πραγματικά στά χέρια τοῦ Θεοῦ, ἀπαλλαγμένη ἀπό κίνδυνο. Ὅταν ὅμως ὁ ἄνθρωπος μέ τήν παραφροσύνη του πῆρε τά πράγματα στά δικά του χέρια, τήν καρδιά του τήν κυνήγησαν πολλά ἄγρια θηρία. Κι ἀπό τότε ξεκίνησε ἐσωτερικά μέν ἡ δουλεία τῆς ἀνθρώπινης καρδιᾶς, ἐξωτερικά δέ αὐτό πού λέμε ἱστορία τοῦ κόσμου. Ἀδύναμος πιά νά κουμαντάρει τήν καρδιά του ὁ ἄνθρωπος ἀναζήτησε στήριξη στά ἔμψυχα ὄντα ἤ καί στά ἄψυχα πράγματα πού τόν περιέβαλαν.