Τετάρτη 10 Οκτωβρίου 2018

Στρογγυλέματα τῶν πατέρων τῆς Ἐκκλησίας (περί Αριστεροχριστιανών)



Ἡ ἀριστεροχριστιανικὴ χρήση τῶν Πατέρων παίρνει ὅ,τι τὴν βολεύει ἀπὸ αὐτοὺς ἐμφανίζοντάς τους λίγο-πολὺ ὡς πρωτοπόρους ἀκτιβιστὲς κάποιας ἀνθρωπιστικῆς ΜΚΟ. Ὅπως εἶχα γράψει καὶ πολὺ παλιότερα, οἱ «ἀνθρωπιστικὲς» τάσεις τῶν Πατέρων (τὶς ὁποῖες ἀναδεικνύουν ὑπερήφανα οἱ Ἀριστεροχριστιανοί) εἶναι -ὅπως καὶ καθ’ ὅλη τὴν προνεοτερικὴ ἐποχή- ἀδιάσπαστα συνδεδεμένες μὲ μιὰ ἀπίστευτα αὐστηρή (γιὰ τὰ σημερινὰ μέτρα) ἠθικὴ καὶ ἠθικολογία ἡ ὁποία προκαλεῖ ἐκνευρισμὸ στοὺς Ἀριστεροχριστιανούς. Στοὺς Πατέρες ὅμως δὲν μπορεῖς νὰ ξεχωρίσεις τὴν «ἐλευθεροφροσύνη» / παρρησία ἐνάντια στὸν Αὐτοκράτορα, τὸν ἄπληστο Δυνατὸ καὶ τὸ Κράτος ἀπὸ τὴν ἀπόλυτη ἀπαίτηση γιὰ αὐστηρότατη τήρηση λ.χ. τῆς παρθενίας ἢ γιὰ ἀποφυγὴ τῆς πορνείας καὶ τῆς μοιχείας καὶ τὴν θεώρηση τῶν τελευταίων ὡς ἁμαρτίας. Τὸ ἕνα συναρτᾶται ἀπὸ τὸ ἄλλο. Ὅταν οἱ Ἀριστεροχριστιανοὶ διασπᾶν τὴν ἑνότητα αὐτὴ κι ἐπιλέγουν τὸ ἕνα ἀπὸ τὰ δύο ἢ ἀναδεικνύουν μόνο τὸ ἕνα ἀπὸ τὰ δύο, τότε διαστρεβλώνουν τὸ πνεῦμα τῶν Πατέρων. Γιατὶ, πιστοὶ στὸ νεοτερικὸ πνεῦμα, οἱ Ἀριστεροχριστιανοὶ ἔχουν ἐγκαταλείψει τὸ συνδυασμὸ «ἀνθρωπισμός – ἠθικισμός» γιὰ χάρη τοῦ μοντέρνου συνδυασμοῦ «ἀνθρωπισμός – κάνε ὅ,τι γουστάρεις«.


Κι ἀφοῦ ὁ Ἀντώνης μοῦ θύμισε τὴν τέταρτη ὁμιλία τοῦ Χρυσόστομου (ὁ ὁποῖος κατὰ τοὺς Ἀριστεροχριστιανοὺς ἐκφράζει ἕνα μὴ ρωμαϊκό, ἀδιάφορο γιὰ τὴν Ρωμαϊκὴ αὐτοκρατορία, refugees welcome, πνεῦμα) στὴν Β’ Πρὸς Θεσσαλονικεῖς (PG 62, 485), ὅτι ἕνα κράτος, ἡ «ῥωμαϊκὴ ἀρχή» (ἡ Βυζαντινὴ Αὐτοκρατορία), ἐμποδίζει τὸν Ἀντίχριστο – μὲ τὴ σειρά μου, θυμήθηκα τὴν ἄποψη τοῦ Χρυσόστομου γιὰ τοὺς αἱρετικούς (τεσσαρακοστὴ ἕκτη ὁμιλία στὸ Κατὰ Ματθαῖον, 2 – PG 58, 477): Ἀπαγορεύει ὁ Θεὸς τὴν ἐκτέλεση τῶν αἱρετικῶν, ἀλλὰ δὲν ἀπαγορεύει νὰ παρεμποδίζουμε τὴ δράση τῶν αἱρετικῶν, νὰ τοὺς ἀποστομώνουμε, νὰ τοὺς κόβουμε τὴν ἀναίδεια καὶ νὰ διαλύουμε τὰ συνέδριά τους καὶ τὶς συνάξεις τους (μετ. Δ. Μ. Μπατιστάτος, Ἰωάννου Χρυσοστόμου ἔργα, τ. 66, σ. 136):

Οὐ τοίνυν κατέχειν αἱρετικούς, καὶ ἐπιστομίζειν, καὶ ἐκκόπτειν αὐτῶν τὴν παῥῤησίαν, καὶ τὰς συνόδους καὶ τὰς σπονδὰς διαλύειν κωλύει, ἀλλ’ ἀναιρεῖν καὶ κατασφάττειν.

[Μὴν πεταχτεῖ ἐδῶ κανένας ἀπίθανος Ἀριστερός (ὄχι Ἀριστεροχριστιανός) καὶ καγχάσει, γιατὶ θὰ τὸν ρωτήσουμε: Πότε ἔγινε ἀνεκτὴ στὴν ΕΣΣΔ ἢ ἄλλα χειρότερα καθεστῶτα (π.χ. μαοϊκὴ Κίνα καὶ ἀναρχικὴ Ἱσπανία), ἡ ἀντίθετη ἄποψη, ἰδεολογικὴ καὶ πολιτική, χωρὶς ἄγριες διώξεις, ὥστε νὰ παίρνει ὁ Ἀριστερὸς τόσο εὔκολα αὐτὴν τὴν ἔκπληκτη πόζα ἀνατριχίλας μὲ τὸν «ὁλοκληρωτισμὸ τοῦ Χρυσόστομου»; Τὰ ἴδια καὶ γιὰ τοὺς Παγανιστές.]

Αὐτὰ λέει ὁ Χρυσόστομος γιὰ τοὺς αἱρετικούς. Ὁ ἴδιος ἄνθρωπος ποὺ τὰ ἔβαλε μὲ τὴν αὐτοκράτειρα γιὰ τὴν ἐπίδειξη πλούτου τὴν ὁποία αὐτὴ ἔκανε, μὲ συνέπεια νὰ πεθάνει ἐξόριστος διασχίζοντας πεζῇ τὶς ἐρημιές, καὶ κατακεραύνωνε τοὺς πλούσιους ποὺ δὲν βοηθοῦσαν τοὺς φτωχούς.

Ἕνα ἄλλο παράδειγμα: Σαφῶς ὁ Χρυσόστομος (καὶ οἱ μοναχοί) τοποθετεῖ τὴν ἐλεημοσύνη ὑπεράνω καὶ αὐτῆς τῆς παρθενικότητας -κυρίως, ὅταν ἔχουν νὰ κάνουν μὲ πόρνες κ.λπ. Αὐτὸ δὲν σημαίνει ὅτι ὁ Χρυσόστομος παύει νὰ «ἀπαιτεῖ» ἀπὸ τοὺς Χριστιανοὺς τὴν παρθενία ἤ (σὲ γάμο) τὴν ἀπουσία μοιχείας μὲ ἀντάλλαγμα τὴν ἐλεημοσύνη. «Ἀπαιτεῖ» καὶ τὰ δύο. Καὶ ἐλεημοσύνη καὶ ἄμεμπτη σεξουαλικὴ ἠθική.

Ἂς δοῦμε καὶ τί λέει ὁ Μ. Ἀντώνιος γιὰ τὴν κοινωνικὴ ἀδικία, στὰ Ἀποφθέγματα τῶν Πατέρων (PG 65, 76), γιὰ νὰ τρολλάρω κι ἄλλο:

Ὅταν σκέφτηκε γιὰ τὸ βάθος τῆς κρίσης τοῦ Θεοῦ, ρώτησε: «Κύριε, γιατί […] μερικοὶ εἶναι φτωχοὶ καὶ μερικοὶ πλούσιοι; Καὶ πῶς οἱ ἄδικοι πλουτίζουν ἐνῶ οἱ δίκαιοι στεροῦνται;» Ἄκουσε μιὰ φωνὴ ποὺ τοῦ ἀπάντησε: «Ἀντώνιε, ἀσχολήσου μὲ τὸν ἑαυτό σου. Αὐτὰ τὰ πράγματα συμβαίνουν σύμφωνα μὲ τὴν κρίση τοῦ Θεοῦ, καὶ δὲν εἶναι πρὸς ὄφελός σου νὰ μάθεις κάτι σχετικὰ μὲ αὐτά».

Φυσικά, μπρὸς σὲ τέτοιες ἀπόψεις, οἱ Ἀριστεροχριστιανοὶ θὰ ἀρχίσουν τὰ σχετικιστικά τους, τὰ σοφὰ κοινωνιολογικά τους. Γιατὶ ἐνῶ κατ’ ἀρχὰς ἔβλεπαν τὸν Χρυσόστομο ὡς κάποιον ἐκπρόσωπο τοῦ αὐθεντικοῦ Χριστιανισμοῦ, ὁ ὁποῖος ἀποστομώνει τοὺς «ἠθικιστές» πλὴν ὅμως ὑποκριτὲς σημερινοὺς Χριστιανούς, κατόπιν εἶναι ὑποχρεωμένοι νὰ τὸν σχετικοποιήσουν π.χ. ὡς παιδὶ τῆς σκληρῆς ρωμαϊκῆς ἐποχῆς του καὶ ὡς ξέρω ‘γὼ τί ἄλλο. Δηλαδή, νὰ τὸν ἀπαρνηθοῦν μὲ κριτήριο τὴν ἐποχή μας.

Προσωπικά, τείνω κι ἐγὼ στὴν σχετικιστικὴ ἑρμηνεία, ἀλλὰ συνολικὰ κι ὄχι ὅποτε μὲ συμφέρει. Οἱ ἀπόψεις πρέπει νὰ ἐξετάζονται σὲ σχέση μὲ τὴν ἐποχή τους: δὲν διαλύουμε συνάξεις αἱρετικῶν. Χωρὶς ὅμως νὰ ἀπαρνοῦμαι τὸν κυρίαρχο στὴν προνεοτερικὴ (καὶ χρυσοστομικὴ κ.λπ.) σκέψη συνδυασμὸ «ἀνθρωπισμὸς – ἠθικισμός», τὸ ὁποῖο οἱ Ἀριστεροχριστιανοὶ ἀρνοῦνται. Χωρὶς αὐτὸν τὸν συνδυασμό, δὲν νοεῖται Χριστιανισμός. Αὐτὸ ἀμφισβητεῖ καὶ τὴν στάση τοῦ δεκαπεντάχρονου μὲ τὴν ὁποία οἱ Ἀριστεροχριστιανοὶ ἔκπληκτοι καὶ ἐνθουσιασμένοι δείχνουν τὰ «ἀνθρωπιστικὰ» ἐδάφια τῶν Πατέρων ἀποσιωπώντας τὰ «ἠθικιστικά» τους. Δὲν εἶναι ἄραγε, καιρὸς νὰ πάψουμε νὰ εἴμαστε δεκαπεντάχρονα ποὺ ἐντυπωσιαζόμαστε καὶ ἐντυπωσιάζουμε τοὺς γενικὰ ἀριστεροὺς φίλους μας μὲ τὰ φιλολογικὰ καὶ λογοτεχνικὰ εὑρήματά μας; Ἀπὸ ποῦ κι ὣς ποῦ καὶ ὣς πότε μιὰ ἀποτυχημένη θεωρία 160 ἐτῶν θὰ εἶναι τὸ ἔσχατο κριτήριό μας;

Διαλέξτε, φίλοι. Μὴν πατᾶτε πάνω σὲ δύο βάρκες. Ἢ θὰ κρίνετε τὸν Χρυσόστομο μὲ τὰ ἀχριστιανικὰ νεοτερικὰ ἤθη (κάνε ὅ,τι γουστάρεις στὴν προσωπική σου ζωή -δὲν τίθεται θέμα ὀρθότητας κι ἀλήθειας) καὶ τὶς πολιτικὲς ἀξίες σας (γιὰ νὰ σᾶς δέχονται στὶς συνάξεις τους οἱ κολλεκτιβιστές) ἢ θὰ κρίνει αὐτὸς κι ἐσᾶς καὶ τὶς νεοτερικὲς ἀξίες σας (πράξε τὸ σωστό-χριστιανικὸ στὴν προσωπικὴ κ.λπ. ζωή σου). Καὶ γιὰ νὰ διευκολύνω τὴ ἐπιλογή σας: Δὲν εἶναι, ἄραγε, ἐξαιτίας τῆς νεοτερικῆς νοοτροπίας (κάνε ὅ,τι γουστάρεις), τῆς ἄρνησης νὰ θεωρηθεῖ τὸ ζήτημα τῆς Ἀλήθειας κοινωνικὰ πρωταρχικό, ποὺ διαλύθηκε ἡ δυτικὴ κοινωνία καὶ εἶναι πτῶμα ἕτοιμο νὰ κατασπαραχθεῖ ἀπὸ τὸ Ἰσλάμ; Δὲν εἶναι ἡ Ἐλευθερία σας τὸ παρασύνθημά σας γιὰ τὴν κακὴ χρήση τῆς ἐλευθερίας; Δὲν εἶναι ἀναποδογυρισμὸς κάθε ἀξίας νὰ θεωρεῖται τὸ Περιθώριο ὄχι ἁπλῶς δυνάμει «μετανοημένο» (κι ἄρα δυνάμει χριστιανικῶς καλύτερο ἀπὸ τοὺς «καθωσπρέπει Χριστιανούς») ἀλλὰ καὶ ἀνώτερο ἀξιακὸ πρότυπο, αὐτὸ καθεαυτό; Δὲν εἶναι ὁ ἀριστερὸς καὶ ὁ ἔμπρακτος ἀθεϊσμὸς (σήμερα ζοῦμε, αὔριο ὄχι… ἂς φᾶμε) ἀνασχετικὸς παράγων σὲ κάθε προσπάθεια γιὰ διαμόρφωση καὶ διαφύλαξη τῆς κοινωνικῆς ταυτότητας; Δὲν εἶναι παρανοϊκὸ τὸ μη-πολιτικὸ νὰ ἔχει μικρότερη σημασία ἀπὸ τὸ πολιτικό, τὸ ὁποῖο εἶναι ἁπλὴ ἔκφραση τοῦ πρώτου; Μὲ ποιὰ προσόντα ἀνακηρύσσεται ἡ ἐποχή μας, ποὺ σὲ μόλις 200 χρονάκια ἔφαγε ὅλα τὰ ψωμιὰ τοῦ ὑπερδισχιλιετοῦς ἀρχαίου καὶ δυτικοῦ πολιτισμοῦ, κριτὴς καὶ δικαστὴς τῶν προηγούμενων ἐποχῶν;

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου