Σάββατο 7 Απριλίου 2018

Περὶ χαρᾶς

Ἄγνωστος συγγραφεύς

Τὸ Ἅγιο Εὐαγγέλιο εἶναι τὸ ἱερὸ Βιβλίο τῆς ἀληθινῆς χαρᾶς! Μέσα σ’ αὐτὸ ἀνακαλύπτει κανεὶς τὰ σωτήρια μηνύματα ποὺ ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς ἀποκάλυψε στὸν ἄνθρωπο, στὴν εἰκόνα Του, καὶ τοῦ φανερώνει τὴν ὁδὸ ποὺ θὰ τὸν ὁδηγήσει στὸ «καθ’ ὁμοίωσιν», στὴν τελειότητα!

«Χαῖρε Κεχαριτωμένη ὁ Κύριος μετά σοῦ…»! Ὁ Ἀρχαγγελικὸς αὐτὸς χαιρετισμὸς πρὸς τὴν Θεοτόκο τί ἄλλο διακηρύττει ἀπὸ τὸ ὅτι «πέπαυται ἡ λύπη» γιὰ τὸ ἀνθρώπινο γένος;

Ὁ πεπτωκὼς ἄνθρωπος ποὺ στερήθηκε τὴν μετὰ τοῦ Θεοῦ κοινωνία, ποὺ βυθίστηκε στὴν ἀπόγνωση, ποὺ ἀπώλεσε τὴν χαρὰ τῆς σωτηρίας καὶ περιέπεσε σὲ περιπλάνηση χωρὶς φῶς καὶ ἐλπίδα! Αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος «εὗρε χάριν παρὰ Κυρίου», μέσῳ τῆς Ἁγίας Παρθένου, τὸ σκεῦος τῆς Θεϊκῆς ἐκλογῆς, γιατί στὴν Κεχαριτωμένη αὐτὴ κόρη βρῆκε τὸν τέλειο ἄνθρωπο, ὁ Οὐράνιος Πατήρ, ποὺ θὰ γινόταν ἡ «ἐπουράνιος κλῖμαξ», γιὰ νὰ κατέβει στὴ γῆ ὁ Θεὸς καὶ νὰ προσκομίσει τὴ χαρὰ τῆς ζωῆς καὶ σωτηρίας σ’ ὅλο τὸν κόσμο.

Γι’ αὐτὸ τὴν νύχτα τῆς Γεννήσεως τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ καὶ πάλι ἀκούστηκε ἡ Ἀρχαγγελικὴ φωνὴ νὰ λέει στοὺς ἁπλοϊκοὺς ποιμένες: «Ἰδοὺ γὰρ εὐαγγελίζομαι ὑμῖν χαρὰν μεγάλην, ἥτις ἔσται παντὶ τῷ λαῷ, ὅτι ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον σωτήρ, ὃς ἔστι Χριστὸς Κύριος…» (Λουκ. α’ 10).

Καὶ πράγματι ἡ γέννηση τοῦ Χριστοῦ ἔφερε «χαρὰν μεγάλην», ὄχι μόνο στοὺς ἀγραμμάτους βοσκούς, ἀλλὰ καὶ στοὺς σοφοὺς μάγους, οἱ ὁποῖοι, ὅπως ἀναφέρει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος, «ἰδόντες τὸν ἀστέρα ἐχάρησαν χαρὰν μεγάλην σφόδρα» (Ματθ. β’ 10).

Αὐτὴν τὴν χαρὰ τὴν προεῖδε καὶ ὁ προφήτης Ἠσαΐας, ὀκτακόσια χρόνια πρὸ τῆς ἐλεύσεως τοῦ Χριστοῦ, καὶ πανηγύριζε λέγοντας: «Εὐφράνθητι Ἱερουσαλήμ, καὶ πανηγυρίσατε ἐν αὐτῇ πάντες οἱ ἀγαπῶντες αὐτήν, χάρητε χαρά, πάντες ὅσοι πενθεῖτε ἐπ’ αὐτῆς» (Ἡσ. ξζ, 40)•

Ἀπὸ τὰ ἱερὰ Εὐαγγέλια γνωρίζουμε ἀκόμη, πὼς πρῶτος ὁ Ἰωάννης ὁ Βαπτιστής, ὡς «Πρόδρομος» τοῦ Χριστοῦ, ἄνοιξε τὸ δρόμο αὐτὸ τῆς μεγάλης χαρᾶς, ὅταν ὁ προφήτης Ζαχαρίας δέχθηκε τὸ μήνυμα τοῦ Ἀγγέλου πὼς θὰ γεννήσει υἱό: «Καὶ ἔσται χαρὰ σοι καὶ ἀγαλλίασις, καὶ πολλοὶ ἐπὶ τῇ γεννήσει αὐτοῦ χαρήσονται». (Λουκ. α’ 14).

Ἔτσι ἡ χαρὰ εἶναι δῶρο τοῦ οὐρανοῦ καὶ ἔγινε στοιχεῖο ζωῆς καὶ ἐλπίδος γιὰ ὅλο τὸν κόσμο. Ἔγινε παρηγορία στὶς θλίψεις, θεραπεία τῶν ἀσθενούντων, χορτασμὸς τῶν πεινώντων, ἐλπίδα τῶν ἀπεγνωσμένων, φῶς στοὺς «ἐν σκότει καθημένους», μετάνοια στοὺς ἁμαρτωλούς, ἀγάπη στοὺς μισοῦντας, συγχώρηση στοὺς ἐχθρούς!

Ὅλα αὐτὰ τὰ ἀντιφατικά, κατὰ τὴν ἀνθρώπινη λογική, ἀλλὰ τὰ θαυμαστὰ γιὰ τοὺς πιστεύοντες, τὰ χορηγεῖ ἡ θεία Χάρις. Ἡ χαρὰ τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ στὸν κόσμο «ἐπλήρωσε τὰ σύμπαντα εὐφροσύνης»! Ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία ἐξυμνεῖ τὴν αἰτία τῆς χαρᾶς μας, τὴν Κυρία τῶν Ἀγγέλων, τὴν Θεοτόκο, λέγοντας: «Χαρᾶς αἰτία χαρίτωσον ἡμῶν τὸν λογισμὸν τοῦ κραυγάζειν σοι…», καὶ ἀλλοῦ: «Χαῖρε δι’ ἧς ἡ χαρὰ ἐκλάμψει».

Ἀναμφισβήτητα ὁ Χριστὸς εἶναι ἡ χαρὰ καὶ ἡ εἰρήνη τοῦ κόσμου. Γι’ αὐτὸ ὅσοι ἀγάπησαν τὸν Χριστό: «χαίρουν ἐν τοῖς παθήμασί των», ὅπως ὁ θεῖος Παῦλος διακηρύττει πρὸς τοὺς Κολασσαεῖς (α’ 24). Καὶ εὐχαρίστως ἀποδέχονται καὶ πάλιν τὴν προτροπὴ τοῦ Ἀποστόλου τῶν ἐθνῶν: «Πάντοτε χαίρετε, ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε, ἐν παντὶ εὐχαριστεῖτε· τοῦτο γὰρ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ εἰς ὑμᾶς» (Α’ Θεσ. ε, 16).

Ἡ σχέση μὲ τὸν Ἰησοῦ Χριστὸ εἶναι σχέση πίστεως, ἐλπίδος καὶ χαρᾶς. Καὶ πάλιν ὁ Τίμιος Πρόδρομος, τὸ ἀψευδὲς στόμα τοῦ Θεοῦ Λόγου μαρτυρεῖ: «Ὁ ἔχων τὴν νύμφην νυμφίος· ἐστὶν ὁ δὲ φίλος τοῦ νυμφίου, ὁ ἐστηκὼς καὶ ἀκούων αὐτοῦ, χαρὰ χαίρει διὰ τὴν φωνὴν τοῦ νυμφίου. Αὕτη οὖν ἡ χαρὰ ἡ ἐμὴ πεπλήρωται» (Λουκ. γ’ 29).

Ἡ χαρὰ εἶναι καὶ καρπὸς τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ! Πρῶτες οἱ Μυροφόρες γυναῖκες ἄκουσαν τὸ ἀναστάσιμο μήνυμα «χαίρετε»! (Ματθ. κη’ 7). Οἱ μαθητὲς τοῦ Κυρίου ὅταν Τὸν εἶδαν ἀναστημένο ἀπιστοῦσαν ἀπὸ τὴν χαρὰ (Λουκ. κδ’ 41), μάλιστα μετὰ τὴν Ἀνάληψη, παρ’ ὅλο ποὺ ὁ Κύριος ἔφυγε ἀπὸ κοντὰ τους «ὑπέστρεψαν εἰς Ἱερουσαλὴμ μετὰ χαρᾶς μεγάλης» (Λκ κδ’ 51-52). Καὶ στὴν συνέχεια ὁ Ἀπόστολος Παῦλος προσκαλεῖ τοὺς Φιλιππησίους λέγοντας: «Χαίρετε ἐν Κυρίῳ πάντοτε· πάλιν ἐρῶ χαίρετε» (Φιλ. δ, 4).

Ἴσως νὰ προκύψουν ἐνστάσεις μὲ τὰ συμβαίνοντα στὴ ζωή μας: Πῶς μπορεῖ κανεὶς νὰ χαίρεται ὅταν περιστοιχίζεται ἀπὸ τόσες τοῦ βίου δυσχέρειες, δοκιμασίες διάφορες, πειρασμούς, συμφορὲς ἀπρόσμενες κλπ. ;

Στὸ σημεῖο αὐτὸ θὰ πρέπει νὰ ὑπογραμμίσουμε ὅτι εἶναι ἀληθὲς τὸ ἐρώτημα. Ἡ λύπη εἶναι ἕνα ἀναπόσπαστο στοιχεῖο ἀπὸ τὴν παροῦσα ζωή. «Δὲν διέρχεται κανεὶς τὸν βίο του χωρὶς θλίψη, πόνο καὶ ἀθυμία» τονίζει ὁ θεῖος Χρυσόστομος μόνο στὴν αἰώνια ζωὴ «οὐκ ἔστι πόνος, οὐ λύπη, οὐ στεναγμός»!

Στὴν εὔλογη αὐτὴ ἀπορία ἔρχεται πάλι ἡ θεία ἀποκάλυψις νὰ μᾶς συντονίσει στὴν συνύπαρξη τῆς παρακλήσεως καὶ τῆς χαρᾶς, τοῦ πόνου καὶ τῆς εὐφροσύνης.

Ἔγραφε στοὺς Κορινθίους ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ὅτι: «Πεπλήρωμαι τῇ παρακλήσει, ὑπερπερισσεύομαι τὴ χαρά»! (Β’ Κορ. ζ’,4). Δηλαδὴ εἶμαι γεμάτος ἀπὸ τὴν παρηγοριάν, πού μοῦ ἔχετε χαρίσει. Ὑπερεκχειλίζει ἡ χαρά μου, ὥστε νὰ ὑπερκαλύπτει κάθε θλίψη. Πῶς ὅμως «ἡ περίσσεια τῆς χαρᾶς» συνυπάρχει «ἐν πολλῇ δοκιμῇ θλίψεως» (B’ Koρ. η’ 2); Πῶς οἱ πρῶτοι χριστιανοὶ δέχονταν τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ ὄχι μόνον «ἐν θλίψει πολλῇ» ἀλλὰ καὶ «μετὰ χαρᾶς Πνεύματος Ἁγίου» (A’ Θεσ. α’ 6); Πῶς οἱ Ἅγιοι μάρτυρες, μετὰ χαρᾶς πορεύονταν στὰ σκληρὰ μαρτύριά τους;

Πῶς ὁ ἀδελφόθεος Ἰάκωβος διδάσκει: «Πᾶσαν χαρὰν ἡγήσασθε ἀδελφοί μου ὅταν πειρασμοῖς περιπέσητε ποικίλοις»; (Ἰακ. α’ 2). Πῶς συμβιβάζονται αὐτὲς οἱ ἀντιθέσεις καὶ συνυπάρχουν οἱ λύπες, οἱ θλίψεις καὶ οἱ πειρασμοὶ μὲ τὴν χαρά;

Ὅλα εἶναι δυνατὰ ὅταν ὑπάρχει ὁ Χριστὸς στὴν ζωή μας. Εἶπε ὁ Ἀρχάγγελος στοὺς ποιμένες τὴν νύκτα τῆς γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ «ἰδοὺ εὐαγγελίζομαι ὑμῖν χαρὰν μεγάλην», ἀλλὰ προσέθεσε καὶ τὴν αἰτία τῆς χαρᾶς: «ὅτι ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον Σωτήρ».

Καὶ ὁ θεῖος Παῦλος ποὺ μᾶς προτρέπει «Χαίρετε πάντοτε» συνοδεύεται μὲ τὸν προσδιορισμό: «ἐν Κυρίῳ»! Ὅπου ὑπάρχει Χριστός, ἁπαλύνεται τὸ φορτίο τοῦ πόνου.

Ἡ παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας, ἡ ἱστορία τῶν Μαρτύρων, τῶν Ὁμολογητῶν καὶ Ὁσίων, τῶν Ἁγίων μαρτυρεῖ ὅτι αὐτὸ εἶναι κατορθωτὸ «ἐν Κυρίῳ», καμμιὰ συμφορὰ νὰ μὴν εἶναι ἱκανὴ νὰ στερήσει τὴν χαρὰ καὶ εὐφροσύνη ἀπὸ τὴν ψυχὴ τοῦ πιστοῦ ἀνθρώπου. Ζοῦν οἱ ἐν Χριστῷ ἀγωνιζόμενοι, τὸ αἴσθημα τῆς χαρμολύπης, ποὺ δίνει τὸ ψυχικὸ σθένος νὰ χαίρονται γιὰ ὅ,τι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἐπιτρέπει στὴν ζωή τους.

Ὡστόσο, οἱ ἅγιοι Πατέρες μᾶς ὁμιλοῦν γιὰ δύο εἰδῶν λύπες: τὴν κατὰ Θεὸν λύπη καὶ τὴν τοῦ κόσμου λύπη. Πάλι ὁ Ἀπόστολος Παῦλος μᾶς διερμηνεύει: «Ἡ κατὰ Θεὸν λύπη μετάνοιαν εἰς σωτηρίαν ἀμεταμέλητον ἐργάζεται· ἡ δὲ τοῦ κόσμου λύπη θάνατον κατεργάζεται» (Β’ Κορ. ζ’ 10). Ἡ κατὰ Θεὸν λύπη ὁδηγεῖ στὴν μετάνοια καὶ σωτηρία γι’ αὐτὸ «χαρὰ γίνεται ἐν οὐρανοῖς», ἀπὸ τοὺς ἀγγέλους τοῦ Θεοῦ, καὶ αὐτὴ τὴν χαρὰ τὴν γεύεται καὶ ὁ μετανοῶν.

Ἡ χαρὰ εἶναι στοιχεῖο καὶ τῆς αὐτογνωσίας. Ὅταν ἔχεις συναίσθηση τοῦ ποιὸς εἶσαι, ὅταν προσφέρεις ἀγάπη στὸν πλησίον σου, ὅταν «χαίρεις μετὰ χαιρόντων καὶ κλαίεις μετὰ κλαιόντων», ὅταν ἐλέγχεις τὶς ἐγωκεντρικές σου τάσεις καὶ διατηρεῖς τὴν κοινωνία καὶ ἀγάπη μὲ τοὺς ἄλλους, τότε νοιώθεις ἐλεύθερος καὶ χαρούμενος γιατί διακρίνεις τὰ γεγονότα μέσα ἀπὸ τὴν διάθεση τῆς προσφορᾶς καὶ τῆς θυσίας, τῆς ὑπερβάσεως τοῦ ἐγώ.

Οἱ περισσότερες δυσκολίες ποὺ διώχνουν τὴν χαρὰ καὶ τὴν γαλήνη ἀπὸ μέσα μας ὀφείλονται στὴν φιλαυτία μας καὶ στὴν ἀπομόνωση, ποὺ τελικά μᾶς γεμίζει θλίψη. Τότε μᾶς φταῖνε ὅλοι καὶ ὅλα γιατί δὲν προσφεύγουμε στὸν Θεό, στὴν βοήθειά Του, ἀλλὰ μένουμε μόνοι μὲ τὰ προβλήματά μας καὶ ὁδηγούμεθα σὲ ἀδιέξοδα ποὺ φυγαδεύουν κάθε εὐχάριστο καὶ χαρούμενο αἴσθημα.

Ὅταν τὶς δυσκολίες μας τὶς παραδώσουμε στὸ Θεό, τότε τὸ σκηνικὸ ἀλλάζει, τότε «ὑπερπερισσεύομαι τῇ χαρᾷ ἐπὶ πάσῃ τῇ θλίψει ἡμῶν» (Β’ Κορ. ζ’ 24), καὶ ἐὰν ἡ πίστις μας εἶναι σταθερὴ καὶ βεβαῖα στὸν Σωτήρα Χριστό, τότε «τὴν χαρὰν ἡμῶν οὐδεὶς αἴρει ἀφ’ ἡμῶν» (Ἰω. ις’ 22), καὶ πιστεύοντες βιώνουμε ἐν παντὶ καὶ πάντοτε τὸ «ἀγαλλιάσθε χαρᾷ ἀνεκλαλήτῳ καὶ δεδοξασμένῃ» (Α’ Πέτρ. α 8).

Ἀδελφοί μου,

Ἡ λέξις «χαρὰ» καὶ μόνο στὸ ἄκουσμά της, μᾶς προξενεῖ ἐσωτερικὴ ἀνάπαυση καὶ εὐφροσύνη. Ἡ ἀνθρώπινη ψυχὴ τὴν ποθεῖ καὶ τὴν ἐπιζητεῖ συνεχῶς! Εἶναι ἕνα αἴσθημα εὐχάριστο τῆς καρδιᾶς ποὺ ἐκφράζεται καὶ πρὸς τὰ ἔξω: «καρδίας εὐφραινομένης θάλλει πρόσωπον» (Παροιμ. ιε’ 13)! Ἡ χαρὰ αὐτὴ ποὺ πηγάζει ἀπὸ τὴν κοινωνία μὲ τὸν Θεό, μεταδίδει εὐτυχία, παρηγοριά, εἰρήνη καὶ χαρὰ μέσα μας καὶ στὸ περιβάλλον μας.

Ἡ χαρὰ εἶναι καρπὸς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ὅπως ὁ θεῖος Παῦλος περιγράφει στὴν πρὸς Γαλάτας ἐπιστολή: «Ὁ δὲ καρπὸς τοῦ Πνεύματος ἐστὶν ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, ἀγαθωσύνη, πίστις, πραότης, ἐγκράτεια» (Γαλ. ε’ 22), ποὺ παρέχεται στοὺς «καθαροὺς τῇ καρδίᾳ». Καὶ ὁ προσωπικὸς ἀγώνας τοῦ κάθε πιστοῦ εἶναι τὸ «Ἅγιοι γίνεσθε, ὅτι ἐγὼ ἅγιος εἰμι» (Α’ Πέτρου α’ 16), ὅπως εἶναι γραμμένο στὶς Ἅγιες Γραφές! Καὶ ὁ ἀγώνας τῆς πίστεως ὅταν γίνεται «ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ», ἔχει ὡς συνέπεια τὸ «Πάντα ἰσχύω ἐν τῷ ἐνδυναμοῦντι με Χριστῷ» (Φιλ. δ’ 13). Ἔτσι τὴν χαρὰ ποὺ μᾶς δίδει ἡ μετὰ τοῦ Χριστοῦ κοινωνία, ἀδυνατοῦν νὰ τὴν καλύψουν τὰ λυπηρά τῆς ζωῆς, γιατί τὸ σκοτάδι δὲν ἀντέχει στὸ Φῶς!

Ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία εὔχεται, στὶς ἱερὲς Ἀκολουθίες της, νὰ πληρώσει «χαρᾶς καὶ εὐφροσύνης» τὶς καρδιὲς ὅλων μας, γιὰ νὰ ἔχουμε θεῖο φωτισμὸ καὶ πλουτισμὸ γιὰ κάθε ἔργο ἀγαθό, «ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίω ἡμῶν», πρὸς ἁγιασμὸ καὶ σωτηρία.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου