Παρακάτω, παρατίθενται ἑπτὰ ἔγγραφα ποὺ ἀφοροῦν ὁρισμένες πτυχὲς τῆς ζωῆς τῶν Χριστιανῶν τῆς Μακεδονίας. Σύμφωνα μὲ τὸ πρῶτο ἔγγραφο, ὅσοι Χριστιανοὶ γονεῖς ἀντιστέκονταν στὸ παιδομάζωμα ἀπαγχονίζονταν. Ἡ κατάλληλη ἀπάντηση σ’ ὅσους θεωροῦν ὅτι τὸ παιδομάζωμα ἐκλαμβανόταν θετικὰ ἀπὸ τοὺς Χριστιανοὺς γονεῖς τῶν ὑποψήφιων γενιτσάρων, ὡς μία εὐκαιρία κοινωνικῆς ἀνέλιξης. (Κάτι τέτοιο ἴσχυε μόνο γιὰ τοὺς Μουσουλμάνους γονεῖς ποὺ ἔδιναν τὰ παιδιά τους γιὰ γενίτσαρους, σύμφωνα μὲ ἄλλο φιρμάνι.) Σύμφωνα μὲ τὸ δεύτερο ἔγγραφο, ὁ ἐξισλαμισμὸς καθίσταται τὸ βασικὸ κριτήριο γιὰ τὴν ἀπόδοση τῆς περιουσίας ἑνὸς ἀποβιώσαντος στὸν ἕνα ἢ τὸν ἄλλο συγγενή του. Στὸ τρίτο ἔγγραφο, ἡ ἀπόπειρα τῆς χριστιανῆς μητέρας νὰ προστατέψει ἀπὸ τὸν ἐξισλαμισμὸ τὸ σπλάγχνο της συνιστᾶ αἰτία φυλάκισής της στὸ διηνεκές. Σύμφωνα μὲ τὸ τέταρτο ἔγγραφο, ἡ παραγωγὴ κρασιοῦ εἶναι μεγάλο ἀδίκημα. Σύμφωνα μὲ τὸ πέμπτο ἔγγραφο, ἡ ἀποκήρυξη τῆς ἰσλαμικῆς θρησκείας (ὀρθὰ ἀποδιδόμενης στὰ σωστὰ ἑλληνικὰ τοῦ 1952 ὡς ἰσλαμισμοῦ -σὲ πεῖσμα τῆς σημερινῆς πολιτικῆς ὀρθότητας κι ὀνειροφαντασίας) συνιστᾶ αἰτία φυλάκισης στὸ διηνεκές. Στὸ ἕκτο ἔγγραφο, φαίνεται πόσο εὔκολα κάποιος Μουσουλμάνος μποροῦσε νὰ ἀπαγάγει μιὰ Ἑλληνίδα, νὰ τὴ νυμφευθεῖ χωρὶς τὴ θέλησή της καὶ κατόπιν νὰ καλέσει ὡς μάρτυρες τοὺς μουσουλμάνους φίλους του, γιὰ νὰ ἀποδείξει στὸ δικαστήριο ὅτι τὴν παντρεύτηκε μὲ τὴ θέλησή της, χωρὶς νὰ κληθοῦν χριστιανοὶ μάρτυρες. Ρώτα καὶ τὸν φίλο μου τὸν ψεύτη -ποὺ λένε. Στὸ ἕβδομο, τέλος, ἔγγραφο, μαθαίνουμε γιὰ τὸν ἐποικισμὸ μὲ Μουσουλμάνους τῶν ἑλληνικῶν περιοχῶν οἱ ὁποῖες ἐπαναστατοῦσαν καὶ ἐπανυποδουλώνονταν. Πέρα ἀπὸ τὰ παραπάνω, παρουσιάζουμε καὶ μιὰ πολὺ μικρὴ λίστα (ἕνα ἐλαχιστότατο κλάσμα) μὲ ἔγγραφα γιὰ τὸ δράμα τῶν ἐξισλαμισμῶν στὴ Μακεδονία. Σὲ αὐτὰ πληροφορούμαστε γιὰ ἄτομα ὀκτώ (8) ἐτῶν τὰ ὁποῖα κατὰ τὸ ἰσλαμικὸ ἱεροδικεῖο θεωροῦνται ἱκανὰ νὰ ἀλλαξοπιστήσουν αὐτόβουλα· γιὰ χριστιανοὺς ὑπηρέτες Μουσουλμάνων ποὺ «αὐτόβουλα» κι αὐτοὶ ἐξισλαμίσθηκαν· γιὰ τὰ ὑποχρεωτικὰ διαζύγια ὅταν ὁ χριστιανὸς σύζυγος δὲν ἐξισλαμιζόταν μετὰ τὸν ἐξισλαμισμὸ τῆς γυναίκας του.
Ἂν οἱ Ὀθωμανοὶ ἦταν τόσο ἀξιοθαύμαστοι, τότε οἱ σημερινοὶ ἀπόγονοί τους θὰ εἶναι ἀκόμη πιὸ καλοὶ ἄνθρωποι. Γιὰ κάποιους ἀπὸ ἐμᾶς, πάντως, ἰσχύει τὸ ἄκρως ἀντίθετο: Οἱ σημερινοὶ Τοῦρκοι ἔχουν τὰ «πολιτισμικὰ γονίδια» τοῦ δειλοῦ / φοβούμενου γιὰ τὸ σαρκίο του ἐξισλαμισθέντα, τοῦ βιαστῆ-ἅρπαγα, τοῦ προδότη, τοῦ φιλοχρήματου καιροσκόπου, τὰ ὁποῖα τοὺς κληροδότησαν (μαζὶ μὲ τὸ μίσος τοῦ ἐξωμότη προγόνου τους πρὸς ὅσους δὲν ἐξώμοσαν, τῶν ὁποίων καὶ μόνη ἡ ὕπαρξη, αὐτὴ καθεαυτήν, φαντάζει γιὰ τὸν ἐξωμότη ὡς διαρκὴς ἔλεγχος καὶ ἐπιτίμησή του) οἱ πρόγονοί τους ποὺ ἐξισλαμίστηκαν εἰσερχόμενοι στὴν οἰκογένεια τοῦ τουρκικοῦ ἔθνους. Ὑπάρχουν καὶ σοβαρὰ κριτήρια ἀξιολόγησης τῶν ἐθνῶν -καὶ τῶν ἀξιῶν τους-, ὅπως τὰ παραπάνω. Κι ὄχι τὸ ἂν εἶναι πιὸ παραδοσιακοὶ ἢ πιὸ ἰσχυροί. Ὅσοι Ἕλληνες ἐπαναλαμβάνουν ὁποιοδήποτε ἐπιχειρήμα τῶν Ὀθωμανῶν ἢ τῶν Νεοθωμανῶν ἢ ἀκόμη υἱοθετοῦν τὴν ὀθωμανικὴ καὶ τουρκικὴ κοσμοεικόνα, στὴν πραγματικότητα καὶ ἀνεπίγνωστα βρίσκονται σὲ πορεία ἐκτουρκισμοῦ ἢ ἐπανεκραγιαδισμοῦ. Ποὺ δὲν διαφέρει λ.χ. ἀπὸ τὴν προσωπικότητα ἡ ὁποία διαμορφώνεται βάσει τῆς λοῦμπεν τηλεθέασης τουρκικῶν σειρῶν. Ἂς ἀφήσουμε ὅμως τοὺς προγόνους τῶν σημερινῶν Τούρκων νὰ μιλήσουν γιὰ τὸν πολιτισμό τους.
Ἰ. Βασδραβέλλης, Ἱστορικὰ ἀρχεῖα Μακεδονίας, τ. 1-2 [Μακεδονικὴ Βιβλιοθήκη 13, 19], Θεσσαλονίκη 1952 – 1954.
Πρὸς τὸν ἐνδοξότατον καὶ κραταιότατον μπεηλέρμπεην τῆς Ρούμελης […]Ἅμα τῇ ἀφίξῃ τοῦ παρόντος αὐτοκρατορικοῦ φιρμανίου Μου καθίσταται γνωστὸν ὅτι ἀπὸ τῆς συστάσεως τοῦ μεγάλου Ὀσμανικοῦ κράτουςκαὶ τοῦ θεοφρουρήτου χαλιφάτου τοῦ θεοπέμπτου προφήτου τῶν πιστῶν, εἴθισται ὅπως διὰ τὴν σύστασιν καὶ ὀργάνωσιν τῶν γενναίων γενιτσαρικῶν μου ταγμάτων στρατεύωνται καὶ ἀποστέλλωνται εἰς τὰ ὀτζάκια τῶν γενιτσάρων οἱ ἀπὸ 15 ἕως 20 ἐτῶν καλλίμορφοι, ἀρτιμελεῖς καὶ πρὸς πόλεμον κατάλληλοι νέοι τῶν ἀπίστων.Ἔχοντες τὴν ὑψηλὴν ἐπιθυμίαν, ὅπως καὶ ἐφέτος ἐφαρμοσθῇ τὸ ἔθιμον τοῦτο πρὸς ἐνίσχυσιν τῶν γενιτσαρικῶν ὀτζακίων, διατάσσομεν καὶ παραγγέλλομεν ὅπως ἅμα τῇ ἀφίξῃ τοῦ παρόντος φιρμανίου διορίσητε καὶ ἀποστείλητε ἀμέσως ἱκανὸν ἀριθμὸν μουμπασίρηδων, ἵνα δι’ αὐτῶν ἐπιληφθῆτε τὸ ταχύτερον τῆς ἐπιλογῆς καὶ ἀποστολῆς τῶν νέων γενιτσάρων.Γνωρίσατε ἐπίσης ὅτι οἱ ἀποσταλησόμενοι μουμπασίρηδες καθ’ ὑψηλὴν Μου ἐντολὴ θὰ ἔχουν τὸ δικαίωμα, ὅπως, ἐφ’ ὅσον παρίσταται ἀνάγκη, ἐφαρμόζουν τὰς διατάξεις τοῦ γνωστοῦ ἱεροῦ φετφᾶ τοῦ σεϊχουλισλαμάτου, συμφώνως πρὸς τὸν ὁποῖον, ὅταν τις ἐκ τῶν ἀπίστων γονέων ἢ ἄλλος τις ἀντιστῇ εἰς τὴν παράδοσιν τοῦ γενιτσάρου υἱοῦ του, θ’ ἀπηγχονίζηται εὐθὺς εἰς τὸ κατώφλιον τῆς θύρας του, τοῦ αἵματός του θεωρουμένου ἄνευ ἀξίας.Ἐν τέλει ἐντελλόμεθα ὅπως καταστήσητε γνωστὸν εἰς τοὺς κατοίκους τὸ παρὸν αὐτοκρατορικόν Μου φιρμάνιον, μεταδίδοντες τὸ περιεχόμενον αὐτοῦ διὰ κηρύκων ἀνὰ τὰς σουλτανικὰς ὁδοὺς τῆς μεγάλης Μου ἐπικρατείας.Οὕτως, ἐκτελοῦντες ἀπαρεγκλίτως τὸ περιεχόμενον τοῦ παρόντος φιρμανίου Μου, βεβαιωθῆτε ὅτι ἐκτελεῖτε ὑψηλὴν αὐτοκρατορικήν Μού ἐπιθυμίαν.Οὕτως εἴη βοηθὸς ὑμῖν ὁ προφήτης καὶ τὸ ἱερὸν αὐτοῦ κοράνιον.Ἐγράφη ἐν τῷ στρατοπέδῳ Ἁδριανουπόλεως
[φιρμάνι τῆς 29-3-1601]
Ὁ ἐκ τῶν κατοίκων τῆς συνοικίας …. τῆς πόλεως Βεροίας Μουσταφᾶ Μελέκ, υἱὸς Μεχμέτ, ἐμφανισθεῖς ἐνώπιον τοῦ ἱεροδικείου παρουσίᾳ καὶ τῆς ὑποτελοῦς Σμαράγδας, θυγατρὸς Κωνσταντίνου, ἀδελφῆς τοῦ ἀποβιώσαντος ἀνεψιοῦ αὐτοῦ ἐξ ἀδελφῆς Ἀλὴ μπέη, υἱοῦ Ἀμπντουλλάχ, τιμηθέντος πρὸς τριμήνου διὰ τῆς τιμῆς τοῦ ἐξισλαμισμοῦ, ἤγειρεν ἀγωγὴν κατ’ αὐτῆς, λέγων ὅτι, ἐνῶ ὁ ρηθεὶς Ἀλὴ μπέης πρὸ τριμήνου καὶ πλέον τιμηθεὶς διὰ τῆς ἐξισλαμίσεως καὶ ἀποθανὼν ἐκληρονομήθη κατὰ τὸν ἱερὸν νόμον ὑπ’ αὐτοῦ ἀποκλειστικῶς, περιελθοῦσης τῆς περιουσίας του εἰς αὐτόν, νῦν ἡ ἀδελφὴ αὐτοῦ Σμαράγδα ἔλαβεν εἰς τὴν κατοχήν της ἐναντίον τοῦ ἱεροῦ νόμου τὴν κληρονομηθεῖσαν περιουσίαν, δι’ ὃ αἰτεῖται νὰ ἐρωτηθῇ αὕτη καὶ ν’ ἀπαγορευθῇ εἰς αὐτὴν τὸ τοιοῦτον. Ἐρωτηθεῖσα ἡ εἰρημένη ἀδελφὴ Σμαράγδα ἠρνήθη ὅτι ὁ ἀδελφός της ἠσπάσθη τὸν ἰσλαμισμὸν ἀπαγγείλας τὴν ὁμολογίαν πίστεως. Διαταχθείσης ἀποδείξεως συμφώνως πρὸς τὴν ἀγωγήν του, προσῆλθεν ὁ ἐκ τῶν ἐπιφανῶν ἱεροκηρύκων καὶ μουσουλμάνων Σεῒτ Μεχμὲτ ἐφέντης, υἱὸς Ἀχμέτ, καὶ οἱ Μουμὶν Τσελεμπῆ, υἱὸς Ἀμπντουλλάχ, καὶ Σεφὲρ Χαλιφέ, υἱὸς Ἰμπραχήμ, οἵτινες ἐξετασθέντες κατέθεσαν τὰ ἑξῆς: Πράγματι τρεῖς μῆνας πρὸ τῆς συντάξεως τῆς παρούσης ὁ εἰρημένος Ἀλῆ μπέης ἀπήγγειλεν ἐνώπιον ἡμῶν τὴν ὁμολογίαν πίστεως, ἀπαρνηθεὶς τὴν πεπλανημένην θρησκείαν του διὰ τῶν λέξεων «Λὰ ἰλάχι Ἲλ ἀλὰχ Μουχαμέτουν ρουσοὺλ οὐλλάχ», ἀσπασθεὶς τὴν μουσουλμανικὴν θρησκείαν, ἡμεῖς δὲ ὠνομάσαμεν αὐτὸν Ἀλῆ. Ταῦτα μαρτυροῦμεν περὶ αὐτοῦ. Ἀποδειχθείσης τῆς ἀξιοπιστίας τῶν μαρτύρων τούτων, διεπιστώθη ὅτι ὁ εἰρημένος Ἀλῆς τυγχάνει μουσουλμάνος καὶ ὅτι δὲν ὑπάρχει ἕτερος κληρονόμος πλὴν τοῦ εἰρημένου Μουσταφᾶ μπέη, διαταχθείσης ἱεροδικαστικῶς τῆς καταλήψεως τῆς ἐγκαταλειφθείσης περιουσίας ὑπ’ αὐτοῦ.
[ἔγγραφο τῆς 3ης Μαρτίου 1623]
Ὁ ἐκ τῶν κατοίκων τῆς συνοικίας Χατζῆ Καραγκιὸζ τῆς Βεροίας Σουνουλλὰχ Τσελεμπῆ, υἱὸς Ὀσμάν, προσαγαγὼν ἐνώπιον τοῦ ἱεροδικείου τὴν Γιάννων, θυγατέρα Γεωργίου, κατοίκου τοῦ χωρίου Σελίου, ἤγειρε κατ’ αὐτῆς ἀγωγὴν ἐκθέτων ὅτι· ἡ ρηθεῖσα Γιάννω πρὸ ἓξ ἡμερών ἀπὸ σήμερων ἐπεχείρησε νὰ παρασύρῃ εἰς ἀλλαξοπιστίαν δι’ ἀπαγωγῆς καὶ ἀποκρύψεως τὸν παρ’ ἐμοὶ εὑρισκόμενον καὶ τιμηθέντα διὰ τῆς ἐξισλαμίσεως νόμιμον υἱόν της Μεχμέτ. Αἰτοῦμαι νὰ ἐρωτηθῇ αὕτη καὶ νὰ προσαχθῇ ὁ μνημονευθεὶς Μεχμέτ, ἐπὶ τῷ τέλει ὅπως σωθῇ οὗτος ἀπὸ τὴν ἀλλαξοπιστίαν. Ἐρωτηθεῖσα ἡ εἰρημένη Γιάννω, ἠρνήθη ὅτι ἀπήγαγε καὶ ἀπέκρυψε τὸν Μεχμέτ. Ζητηθεισῶν ἀποδείξεων παρὰ τοῦ ἀνωτέρω Σουνουλλὰχ συμφώνως πρὸς τοὺς ἰσχυρισμούς του, προσῆλθον οἱ ἐκ τῶν ἀξιοτίμων μουσουλμάνων Ἀμπντοὺλ Μπακῆ καὶ Μεχμέτ, οἵτινες κατέθεσαν ἐξετασθέντες ὅτι πράγματι πρὸ ἓξ ἡμερῶν εἶδον τὴν μνημονευθεῖσαν Γιάννων ἀπάγουσαν τὸν Μεχμὲτ εἰς τὸ χωρίον Σέλιον καὶ ὅτι εἶναι μάρτυρες τοῦ γεγονότος τούτου. Τῆς καταθέσεώς των ταύτης γενομένης δεκτῆς ἱεροδικαστικῶς, διετάχθη ἡ Γιάννω ὅπως προσαγάγῃ τὸν Μεχμὲτ εἰς τὸ δικαστήριον. Ταύτης ἀρνηθείσης καὶ μὴ προσαγαγούσης αὐτόν, διετάχθη ἡ φυλάκισις αὐτῆς μέχρι τῆς προσαγωγῆς τοῦ υἱοῦ της.
[27 Ἰανουαρίου 1671]
(Ἰσλαμικὸ ἱεροδικεῖο Θεσσαλονίκης)
Κατέστη ἡμῖν γνωστὸν ὅτι μερικοὶ τῶν κατοίκων τῆς Θεσσαλονίκης συνηθίζουν ἀνέκαθεν νὰ κατασκευάζουν καὶ πωλοῦν οἶνον, προκαλοῦντες οὕτω τὴν συγκέντρωσιν τῶν κακοποιῶν, μεταφέρουν δὲ ἐντὸς τῶν τειχῶν τῆς πόλεως καὶ εἰς τὰς οἰκίας των τὰς σταφύλας, αἵτινες παράγονται εἰς τοὺς ἔξω τῆς Θεσσαλονίκης καὶ εἰς τὰ γειτονικὰ αὐτῆς χωρία ἀμπελῶνας μὲ τὴν πρόφασιν, ὅτι θὰ τὰς πωλήσουν εἰς τὰς ἀγορὰς αὐτῆς, ἐνῶ κατασκευάζουν ἐξ αὐτῶν οἶνον.Ἐπειδὴ εἶναι ζήτημα σπουδαιότατον νὰ παρεμποδισθῇ ἡ κατασκευὴ οἴνου, ὅστις εἶναι μήτηρ πάσης κακίας, ἐξεδόθη ἡ παροῦσα διαταγή…νὰ διατάξητε αὐστηρῶς τοὺς εἰς ἑκάστην πύλην σταθμεύοντας φύλακας καὶ γενιτσάρους νὰ μὴ ἐπιτρέπουν νὰ χορηγῶνται εἰς οἱονδήποτε περισσότεραι σταφυλαὶ ἀπὸ ἐκείνας, αἱ ὁποῖαι ἐπαρκοῦν πρὸς πώλησιν εἰς τὰς ἀγοράς.
[1-10-1714]
(ΙΘ)
Δύο γυναῖκες, κάτοικοι τῆς Θεσσαλονίκης, εἶχον ἀσπασθῇ πρό τινος χρόνου τὸν ἰσλαμισμόν, τοῦτο δὲ ὡμολόγησαν κατὰ τὸ ἔτος 1138 ἐνώπιον τοῦ τότε ἱεροδίκου τῆς πόλεως ταύτης…καί, ἀποδειχθέντος κατὰ τὸ ἱερὸν δίκαιον τοῦ γεγονότος τούτου, εἶχεν ἐκδοθῆ καὶ χοτζέτιον. Κατόπιν ὅμως αὗται ἠρνήθησαν τὸν ἰσλαμισμὸν καὶ συμφώνως πρὸς τῷ ἱερῷ δικαίῳ ἐφυλακίσθησαν. Ἐπροτάθη ἐκ νέου εἰς αὐτὰς νὰ γίνουν μουσουλμανίδες, ἀλλ’ ἐπειδὴ ἠρνήθησαν, ἐφυλακίσθησαν καὶ πάλιν κατὰ τὸ ἱερὸν δίκαιον. Ἡ μία ἐκ τῶν ἀρνησιθρήσκων τούτων ἦτο ἔγκυος καὶ ἐγέννησεν ἐν τῷ δεσμωτηρίῳ. Μετὰ ταῦτα, καθ’ ὃν χρόνον ἦτο ἱεροδίκης Θεσσαλονίκης ὁ …, ἐπρότεινεν εἰς αὐτὰς νὰ ἀσπασθοῦν τὸν ἰσλαμισμὸν καί, ἐπειδὴ δὲν ἐδέχθησαν, ἐρρίφθησαν καὶ πάλιν εἰς τὸ δεσμωτήριον. Ἀργότερον καὶ ὁ ἀναπληρωτὴς τοῦ ἀποβιώσαντος ἱεροδίκου Θεσσαλονίκης Ἰσμαὴλ ἐφέντης ἐπρότεινε καὶ πάλιν εἰς αὐτὰς νὰ γίνουν μουσουλμανίδες, ἀλλ’ ἠρνήθησαν καὶ ἐφυλακίσθησαν ἐκ νέου. Ἐπειδὴ καὶ σύ, ὁ ρηθεὶς ἱεροδίκης Θεσσαλονίκης, ἐπρότεινες εἰς αὐτὰς νὰ γίνουν μουσουλμάνίδες, ἀλλ’ ἠρνήθησαν καὶ ἐφυλακίσθησαν καὶ πάλιν. Ἐνῶ ἤδη ἀπὸ τριετίας αὗται εὑρίσκονται εἰς τὰς φυλακάς…
[13-1-1728]
Τελικά, οἱ δυὸ κρατούμενες ἀπέδρασαν χάρη σὲ ἕναν νεοεξισλαμισθέντα ποὺ ἐκτελοῦσε χρέη φύλακα. Ἄγνωστο ἂν τὶς συνέλαβαν μετά. Στὸ ἑξῆς, διατάσσει τὸ φιρμάνι, τέτοια καθήκοντα δὲν θὰ ἀνατίθενται σὲ νεοφώτιστους Μουσουλμάνους ἀλλὰ σὲ παλιούς…
(ΙΘ)
Ἐνεφανίσθη ἐνώπιον τοῦ ἱεροῦ καὶ ἐκλάμπρου ἱεροδικείου τῆς πόλεως Θεσσαλονίκης ἡ ἐκ περιγραφῆς κατὰ τὸ ἱερὸν δίκαιον γνωστὴ Τρυγώνα, θυγάτηρ Ἀναστασίου, κάτοικος τοῦ χωρίου Ζαγκλιβερίου τοῦ δήμου Παζαρούδας περιφερείας Θεσσαλονίκης, κατ’ ἀντιμωλίαν δὲ τοῦ προκαλοῦντος τὴν ἔκδοσιν τοῦ παρόντος Σουλεϊμὰν Μπέσε, υἱοῦ Χουσεΐν, κατοίκου τοῦ χωρίου τούτου, ὑπέβαλεν ἀγωγὴν καὶ λαβοῦσα τὸν λόγον ἐδήλωσε καὶ κατέθεσε τὰ ἑξῆς: Ὁ ρηθεὶς Σουλεϊμὰν μετὰ τῶν συντρόφων του μὲ συνέλαβεν ἐπιστρέφουσαν ἐκ τοῦ ἀγροῦ, ἀσκήσας βίαν, ἵνα τὸν νυμφευθῶ, μὲ ὡδήγησε δὲ εἰς τὸν ναΐπτην τοῦ ρηθέντος δήμου, ὅστις παρὰ τὴν ἄρνησίν μου μὲ ὑπεχρέωσεν ἐνώπιον τοῦ κοινοῦ νὰ νυμφευθῶ τὸν Σουλεϊμάν. Ἐπειδὴ ὁ γάμος οὗτος συνήφθη ἄνευ τῆς συγκαταθέσεως καὶ τῆς ὁμολογίας μου, ζητῶ τὴν διάλυσιν τοῦ ἄνευ τῆς συγκαταθέσεως ἀμφοτέρων συναφθέντως γάμου καὶ ὅπως ὑποχρεωθῇ ὁ Σουλεϊμὰν καὶ παραιτηθῇ αὐτοῦ.Ἐρωτηθεὶς ὁ ρηθεὶς Σουλεϊμὰν ἀπεκρίθη ὅτι πρὸ δεκαημέρου ἀπὸ τῆς ἡμερομηνίας τοῦ παρόντος μετέβημεν ὁμοῦ μετὰ τῆς ἐναγούσης χριστιανῆς Τρυγώνας ἐνώπιον τοῦ ναΐπη τοῦ ρηθέντος δήμου, ὁπότε συγκαταθέσει αὐτῆς ἐνώπιον μαρτύρων καὶ ἔναντι μεταγαμιαίας δωρεᾶς ἑκατὸν πεντήκοντα γροσίων ἐδέχθη νὰ γίνῃ σύζυγός μου, ἐγὼ δὲ ἀποδεχθεὶς ἐνυμφεύθην αὐτὴν καὶ οὕτως ἡ ρηθεῖσα χριστιανὴ Τρυγώνα κατέστη νόμιμος σύζυγός μου. Μετὰ τὴν τοιαύτην ἀπάντησιν αὐτοῦ καὶ τὴν ἄρνησιν τῆς ἐναγούσης ἐκλήθη ὁ ρηθεὶς Σουλεϊμὰν νὰ προσαγάγῃ ἀποδείξεις συμφώνως πρὸς τὴν ἀγωγήν του ταύτην. Ἐκλήθησαν οἱ παριστάμενοι μάρτυρες μουσουλμάνοι ἰμάμης τοῦ χωρίου τούτου Ἀχμέτ, υἱὸς Ἀμπντουλλάχ…., οἵτινες κατέθεσαν ὅτι πράγματι ὁ Σουλεϊμὰν Μπέσε κατὰ τὸν ὡς εἴρηται χρόνον ὁμοῦ μετὰ τῆς συζύγου του χριστιανῆς Τρυγώνας ἐνεφανίσθη ἐνώπιον τοῦ ναΐπη τοῦ δήμου, ἡ δὲ Τρυγώνα οἰκειοθελῶς καὶ παρουσίᾳ μαρτύρων μετὰ τὸν καθορισμὸν τῆς μεταγαμιαίας δωρεὰς ἐξ ἑκατὸν πεντήκοντα γροσίων συνῆψε συγκαταθέσει τῶν δύο μερῶν καὶ παρουσίᾳ ἡμῶν τὸν γάμον της μετὰ τοῦ Σουλεϊμὰν Μπέσε, ὅστις ἀπεδέχθη αὐτόν, οὕτω δὲ ἡ χριστιανὴ Τρυγώνα κατέστη νόμιμος σύζυγος τοῦ Σουλεϊμὰν Μπέσε. Ἡμεῖς οὕτω γνωρίζομεν καὶ μαρτυροῦμεν.Μετὰ τὴν τοιαύτην κατάθεσιν τῶν μαρτύρων, ἀποδειχθέντος ὅτι ἐγκύρως καὶ νομοτύπως συνήφθη ὁ γάμος, ἐξεδόθη ἱεροδικαστικὴ ἀπόφασις, κηρύττουσα τὸν γάμον ὑφιστάμενον. Ἐφ’ ᾧ συνετάχθη κατόπιν αἰτήσεως τὸ παρόν, κηρυχθὲν ἐκτελεστόν.
[8-7-1797]
Σοφολογιώτατοι ναΐπται τῶν καζάδων Βεροίας καὶ Ναούσης…Καθίσταται γνωστὸν ὅτι κατὰ τὴν γνωστὴν ἑλληνικὴν ἐπανάστασιν ἅπαντα τὰ κτήματα, αἱ γαῖαι, αἱ ἄμπελοι καὶ οἱ κῆποι τῶν Ρωμιῶν Ναούσης ἐδημεύθησαν ὑπὸ τοῦ δημοσίου. Ἀνεγερθέντων βραδύτερον ἱερῶν τεμενῶν καὶ σχολείων, παρεχωρήθη μέρος τῶν κτημάτων τούτων, γαιῶν, ἀμπέλων καὶ κήπων εἰς τοὺς ἐλθόντας καὶ ἐγκαταστηθέντας ἐκ τῶν πέριξ μουσουλμάνους δι’ αὐτοκρατορικῶν παραχωρητηρίων…ἔναντι μισθώματος ἐπὶ προθεσμίᾳ, τῶν ὑπολοίπων κρατηθέντων διὰ τοὺς μέλλοντας νὰ ἐποικισθοῦν ἐν τῇ πόλει ταύτῃ μουσουλμάνους, καθορισθέντος ὅπως μὴ παραχωρῶνται κτήματα καὶ γαῖαι εἰς τοὺς ραγιᾶδες. Ἐν τούτοις οἱ ἐκ τῶν μουσουλμάνων λαβόντες διὰ παραχωρητηρίων κτήματα καὶ λοιπὰ ἀκίνητα ἤρχισαν νὰ πωλοῦν ταῦτα εἰς τοὺς ραγιᾶδες, ὡς ἐπληροφορήθημεν θετικῶς. …δέον ὅπως ἀπαγορευθῇ καὶ δοθῇ τέλος εἰς τὴν ὑπόθεσιν ταύτην. Ὅθεν…νὰ ἀποτρέψητε αὐστηρῶς τοὺς μουσουλμάνους, τοὺς ἐπιθυμοῦντας νὰ ἀπαλλοτριώσουν ὑπὲρ τῶν ραγιάδων τὰς ἀκινήτους περιουσίας των, καί, ἐὰν ὑπάρχουν τοιοῦτοι, πωλήσαντες τὰ ἀκίνητά των εἰς ραγιᾶδες, νὰ ἐπαναφέρητε ταῦτα πάραυτα εἰς τὴν ἰδιοκτησίαν των καὶ νὰ μὴ ἐπιτρέψητε ἐφεξῆς τὴν ὑπὲρ τῶν ραγιάδων ἀπαλλοτρίωσιν τῶν κτημάτων τούτων, γαιῶν, ἀμπέλων καὶ κήπων τῆς πόλεως ταύτης, ἑκάστου μουσουλμάνου διατηροῦντος τὴν δυνάμει παραχωρητηρίου κτηθεῖσαν ἀκίνητον περιουσίαν του…
[25-12-1844]
Ἐξισλαμισμοί:
Ὁ ἔφηβος ὑπηρέτης τοῦ Τσοκαντὰρ Ζαδέ, κατοίκου της συνοικίας Τζαμὴ Ἀτὴκ τῆς Βεροίας, ὀνόματι Κώστας, ἀπαγγείλας τὰς λέξεις τῆς ὁμολογίας πίστεως, ἐσώθη ἀπὸ τὰς ψευδεῖς θρησκείας καὶ ἠσπάσθη τὸν ἰσλαμισμόν, ὀνομασθεὶς Ἀχμέτ.
[3-7-1720]
Ἡ χριστιανὴ Μάρω ἐτιμήθη διὰ τοῦ ἰσλαμισμοῦ ἐγκαταλιποῦσα τὴν ψευδῆ θρησκείαν καί, ἀφοῦ ἀπήγγειλε τὰς λέξεις ὁμολογίας τῆς πίστεως, ὠνομάσθη Ραμπιά
[21-11-1722]
Ὁ πρώην σύζυγός της Κώστας Δήμου ὠμολόγησεν ἐνώπιον τοῦ ἱεροδικείου ὅτι διεζεύχθη τὴν μνημονευθεῖσαν Μάρω πρὸ τριῶν μηνῶν ἀπὸ τῆς συντάξεως τῆς παρούσης πράξεως
[18-11-1722]
(ΙΘ)
Ὁ ἐκ τοῦ χωρίου Ἀρακλὶ τοῦ δήμου Λαγκαδᾶ Μῆτρος, ἡλικίας ὀκτὼ ὡς ἔγγιστα ἐτῶν καὶ ἑπομένως ἰδέαν περὶ θρησκείας σχηματίσας, ἀποδεχθεὶς τὸν ἰσλαμισμὸν ὠνομάσθη Ὀσμάν.
[1752]
Ἐμφανισθεὶς ἐνώπιον τοῦ ἱεροδικείου ὁ νεανίας ὀνόματι Γεώργιος Φρεγκάλος, κάτοικος τοῦ χωρίου Ντόλιανης τῆς Βεροίας, ἐδήλωσε τὰ ἑξῆς: Μέχρι τοῦδε ἤμην ἄπιστος. Τώρα ἀπηρνήθην τὴν ψευδῆ θρησκείαν καὶ ἠσπάσθην τὸν ἰσλαμισμὸν ὀνομασθεὶς Ἀχμέτ.
[30-11-1781]
Ἡ χριστιανὴ Μαρία, θυγάτηρ Τριανταφύλλου, κάτοικος τοῦ χωρίου Ἀσωμάτων, ἐμφανισθεῖσα ἐνώπιον τοῦ ἱεροδικείου ἐδήλωσεν ὅτι οἰκειοθελῶς ἀπαρνεῖται τὰς ψευδεῖς θρησκείας καὶ ἀσπάζεται τὴν μωαμεθανικὴν, ἀπαγγείλασα δὲ καθ’ ὑπαγόρευσιν τὴν ὁμολογίαν πίστεως, ὠνομάσθη τῇ αἰτήσει της Οὔμμι Γκιουλσούμ. Σημειοῦται ὧδε ὅτι ἡ εἰρημένη ἔχει σύζυγον ἐκ τοῦ αὐτοῦ χωρίου ὀνόματι Κυριάκον, ὅστις ἤδη εἶναι φυγάς.
[6-5-1781]
Ὁ ἀνήλικος Δῆμος Πολύζος, κάτοικος τῆς πόλεως Βεροίας, ἀπαρνηθεὶς οἰκείᾳ βουλήσει τὰς ψευδεῖς θρησκείας ἐνώπιον τοῦ ἱεροδικείου, ἠσπάσθη τὸν μωαμεθανισμὸν καί, ἀφοῦ ἀπήγγειλε καθ’ ὑπαγόρευσιν τὴν ὁμολογίαν πίστεως, τῇ αἰτήσει του ὠνομάσθη Ἀχμέτ
[20-12-1795]
Ὁ ὑποτελὴς Γιάννης, υἱὸς…, διατελῶν ἀπό τινος χρόνου εἰς τὴν ὑπηρεσίαν τοῦ προκρίτου τῆς πόλεώς μας Ἄγκο ἀγᾶ, ἐνώπιον τοῦ ἱεροδικείου ἀπαρνηθεῖς τὰς ψευδεῖς θρησκείας, ἠσπάσθη τὸν ἰσλαμισμόν, ἀπαγγείλας δὲ τὰς λέξεις τῆς ὁμολογίας πίστεως, ὠνομάσθη
Μεχμέτ [31-5-1836]
Ἡ ἐκ τῆς συνοικίας Ἁγίας Σωτείρας τῆς Ναούσης καταγομένη Ἀγγελικούλα, θυγάτηρ Ἰωάννου, ἐμφανισθεῖσα ἐνώπιον τοῦ ἱεροδικείου, οἰκειοθελῶς ἐδήλωσεν ὅτι ἀπαρνεῖται τὰς ψευδεῖς θρησκείας καὶ ἀσπάζεται τὸν μωαμεθανισμόν, ἀφοῦ δὲ ἀπήγγειλε τὰς λέξεις τῆς ὁμολογίας πίστεως, ὠνομάσθη Ζαριφέ. Ὁ σύζυγος τῆς ὡς ἄνω ἀναφερομένης Ζαριφέ, Νικόλαος Ἰωάννου ἐκ Ναούσης, κληθεὶς ὑπὸ τοῦ ἱεροδικείου νὰ ἀσπασθῇ τὴν ἀληθῆ θρησκείαν καὶ ἀρνηθείς, ἐχωρίσθη ἀπὸ τὴν σύζυγόν του.
[4-12-1839]
…Ἡ ἐκ τοῦ χωρίου Λυκοβίστα τῆς Βεροίας χριστιανὴ ὀνόματι Σοφία, προσελθοῦσα ἐνώπιον τοῦ ἱεροδικείου, οἰκειοθελῶς ἐδήλωσεν ὅτι ἠσπάσθη τὸν ἰσλαμισμὸν καὶ ὠνομάσθη Ἀϊσὲ Ζιμπά. Ἐπροτάθη εἰς τὸν σύζυγον αὐτῆς Δημήτριον Στογιάνον νὰ δεχθῇ τὸν ἰσλαμισμόν, ἀλλ’ οὗτος ἠρνήθη. Δι’ ὃ διετάχθη ὁ χωρισμὸς αὐτῶν.
[29-10-1844]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου