Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 2020

Όταν ο Ιεροσολύμων “έκανε” ξανά τον Κωνσταντινουπόλεως… Οικουμενικό


ΟΔΕΥΟΝΤΑΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΑΝΟΡΘΟΔΟΞΩΣ ΑΠΑΞΙΩΜΕΝΗ ΣΥΝΑΞΗ ΤΟΥ ΑΜΜΑΝ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΥΔΑΡΟΣ

Στο άκουσμα της επιχειρηματολογίας του μητροπολίτη Μπάτσκας της σερβικής Εκκλησίας αλλά και του διπλωμάτη μητροπολίτη Βολοκολάμσκ της ρωσικής Εκκλησίας περί της «μητρότητας» της Εκκλησίας των Ιεροσολύμων ο ορθόδοξος κόσμος αντέδρασε με ένα παρατεταμένο μειδίαμα.
Η εξαιρετικά ρηχή επιχειρηματολογία που προσπάθησαν να αναπτύξουν οι πατέρες της θεωρίας αυτής ήταν τόσο έωλη που ουδείς σοβαρός μπήκε καν στη διαδικασία να την αντικρούσει. «Χαίρε Σιών Αγία, μήτηρ των Εκκλησιών…» μας υπενθύμιζαν οι υποστηρικτές αυτής της θεωρίας, θέλοντας να μας πείσουν (;) πως τα τροπάρια γράφουν ιστορία.  Φαντάζομαι πως το γνώριζαν και οι ίδιοι όταν προσπαθούσαν να μετατρέψουν το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων σε «Μητέρα Εκκλησία» αλλά η ανάγκη τους για τη δημιουργία εντυπώσεων αλλά και στηριγμάτων για τους ίδιους ήταν τέτοια, που επέλεξαν να βάλουν την ιστορική πραγματικότητα αλλά και την ίδια την σοβαρότητά τους, σε δεύτερη μοίρα.

Η Ιερουσαλήμ είναι πράγματι ο γενέθλιος τόπος της Εκκλησίας. Όμως η Εκκλησία των Ιεροσολύμων δεν είναι μητέρα κανενός.
Με την ίδια λογική, επειδή στην Αθήνα γεννήθηκε η Δημοκρατία μπορούμε να πούμε πως η Ελλάδα και σημερινή Ελληνική Δημοκρατία είναι η μάνα των σημερινών δημοκρατικών κρατών. Αλήθεια, θα μας έπαιρνε κανείς στα σοβαρά εάν υποστηρίζαμε ένα τέτοιο επιχείρημα;
Δυστυχώς τους τελευταίους μήνες η Αγία Σιών, θυμίζει περισσότερο τον οίκο του εμπορίου που έσπασε ο Ιησούς μπαίνοντας στον ναό του Σολομώντα παρά το κατοικητήριο του Θεού όπως πολύ ποιητικά περιγράφεται στο ίδιο τροπάριο.
Για λόγους που μόνο ο ίδιος γνωρίζει και πραγματικά θα είχε μεγάλο ενδιαφέρον να τους μάθουμε κάποτε, ο Πατριάρχης Θεόφιλος επέλεξε να παίξει έναν από τους πλέον αμφιλεγόμενους ρόλους της εκκλησιαστικής ιστορίας καθιστώντας εαυτόν τον πρόθυμο συνεργάτη της Εκκλησίας της Ρωσίας και όλου του συστήματος το οποίο εκπροσωπεί, στην προσπάθεια της να ανατρέψει το εδώ και αιώνες καθιερωμένο status διοίκησης και λειτουργίας της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Κι όσο κι αν γηπεδικά καυγαδίζουν στα κοινωνικά δίκτυα διάφοροι Έλληνες και Ρώσοι για το ποιος έχει δίκιο,  η «σύρραξη» δεν είναι ελληνορωσική. Ο Ιεροσολύμων δεν πρόδωσε τον Ελληνισμό ή τη Ρωμιοσύνη επειδή συνεργάστηκε με τους Ρώσους. Το σφάλμα του δεν είναι κατά του ελληνικού Οικουμενικού Πατριαρχείου ούτε κατά του Έλληνα Οικουμενικού Πατριάρχη.
Θα είχε καμία διαφορά στην ουσία αν ο Ιεροσολύμων ήταν Γάλλος και ο Οικουμενικός Γερμανός;
Προφανώς όχι!
Βέβαια το πρώτο θύμα των ενεργειών του που σίγουρα θα χαρακτηρίσει κάποτε η Ιστορία, είναι ο ίδιος του ο εαυτός. Για την ακρίβεια, η υπόστασή του. Αγνοώντας πως είναι Προκαθήμενος Πρεσβυγενούς Πατριαρχείου δέχθηκε να γίνει το «πιόνι» μιας κατά πολύ νεότερης Εκκλησίας στην προσπάθεια της να ανατρέψει καθεστώτα και κανόνες αιώνων. Το έχω ξαναγράψει και το επαναλαμβάνω. Από τις 15 ορθόδοξες Εκκλησίες σήμερα, οι 4 Πρεσβυγενείς δεν είναι όμοιοι με τους υπόλοιπους εννιά. Ότι κι αν λέει ο άγιος Μπάτσκας περί ισότητας μεταξύ των Εκκλησιών, ουδείς εχέφρων θα αναγνώριζε πως η Τσεχία ή η Πολωνία είναι ισότιμες με την Αλεξάνδρεια ή την Αντιόχεια.
Αντίθετα με τον Ιεροσολύμων, ο μέχρι σήμερα «δεδομένος» στα μάτια όλων μας έναντι της Ρωσίας, Πατριάρχης Αντιοχείας, σεβάστηκε και τον ρόλο και την θέση του Πατριαρχείου του στην ορθόδοξη ιεραρχική δομή και αρνήθηκε. Βέβαια πίσω από την στάση του κρύβονται κι άλλα ζητήματα όπως αυτό του Κατάρ, όμως στο τέλος της ημέρας το συμπέρασμα παραμένει το ίδιο. Αρνήθηκε να γίνει ουραγός.
Όπως δείχνουν τα μέχρι στιγμής δεδομένα, στην πρόσκληση του Μόσχας δια στόματος Ιεροσολύμων, θα ανταποκριθούν μόλις δύο Προκαθήμενοι, ο Σερβίας και ο Τσεχίας ενώ επιβεβαιωμένη αντιπροσωπεία θα στείλει μόνον η Ρουμανία. Ακούγεται και για την Πολωνία αλλά μέχρι στιγμής η Βαρσοβία δεν έχει δημοσιοποιήσει επίσημα τέτοια πρόθεση.
Τα όσα δήλωναν Ρώσοι εκκλησιαστικοί αξιωματούχοι και αναπαρήγαγαν τα εν Ελλάδι αλλά και διεθνώς δραστηριοποιούμενα φερέφωνα της ρωσικής προπαγάνδας περί 9 και 10 Εκκλησιών που θα συμμετείχαν, αποδείχθηκαν ψεύτικα σαν τα κεχριμπάρια που πουλάνε στους προσκυνητές οι πλανόδιοι πωλητές στα σοκάκια της παλιάς Ιερουσαλήμ.  
Τι κατάφερε τελικά ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων;
Πολλά! Όμως τίποτα θετικό για τον ίδιο και την Εκκλησία του. Το «πιόνι»  που ντύσανε «βασιλιά» για να πολιορκήσουν τον «πύργο» όχι μόνο δεν ολοκλήρωσε την αποστολή του αλλά κόμισε το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα. Η στάση της συντριπτικής πλειονότητας των Εκκλησιών έναντι της προσκλήσεως του Ιεροσολύμων απέδειξε πως παρά τις όποιες επιφυλάξεις διατηρούν για τους χειρισμούς της Κωνσταντινούπολης στο θέμα της Ουκρανίας, δεν έχουν καμία διάθεση να μπουν σε διαδικασία αμφισβήτησης του status quo στην Ορθόδοξη Εκκλησία.
Ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων κατάφερε να επιβεβαιώσει την οικουμενικότητα του θρόνου της Κωνσταντινούπολης… με την υπογραφή της συντριπτικής πλειονότητας των Εκκλησιών.
Την ίδια στιγμή καταρράκωσε το κύρος της αδελφότητάς του, αυτής που κάποτε λεγόταν «Τάγμα των σπουδαίων» αναγκάζοντας πολλούς να αναρωτιούνται αν μετά από όλη αυτήν την περιπέτεια μπορεί ακόμη και να σταθεί στον θρόνο του. Άραγε όταν θα παρουσιάσει τους προσκεκλημένους του στον Βασιλιά της Ιορδανίας θα του πει πως προσκάλεσε 13 αλλά πήγαν μόλις τρεις;
Είμαι πολύ περίεργος όπως και οι περισσότεροι για το τι θα βγει τελικά από αυτή την «αδελφική συνάντηση». Ελπίζω τουλάχιστον ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων να καταλάβει πως οι ισορροπίες της οικουμενικής ορθοδοξίας είναι εξαιρετικά ευαίσθητες και δεν έχουν καμία σχέση με το σφουγγάρισμα της βασιλικής της Γεννήσεως στην Βηθλεέμ!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου