Οι Τρεις Ιεράρχες: προστάτες των Γραμμάτων και της Παιδείας «Πολιτισμικά Αντι-μνημόνια»

Σταμάτης Πορτελάνος, Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Η εορτή των Τριών Ιεραρχών κατευθύνει τη μνήμη σε πρόσωπα της ιστορίας που προστάτευσαν με την πίστη και το ήθος τους δύο μεγάλους άξονες του πολιτισμού: τα Γράμματα και την Παιδεία. Η γιορτή είναι αφορμή να θυμηθούμε και να χαρούμε απ’ αυτά που οι Τρεις Ιεράρχες μας χάρισαν ως διαγενεαλογικά δωρήματα από την κουλτούρα/παιδεία τους. Τους αποδόθηκαν πολλοί λαμπροί χαρακτηρισμοί για την προσωπικότητά τους όπως «προστάτες της παιδείας», «φωστήρες της τρισηλίου θεότητος», «μελίρρυτοι ποταμοί της σοφίας», «ακαθαίρετοι πύργοι» κ.ά. 

Επειδή θεωρούνται προστάτες των Γραμμάτων και της παιδείας σε χρόνο διαρκή ενεστώτα, θα ήταν «πολιτισμικό σοκ» αν δεν ενσωματώνονταν στην ελληνική παιδεία το ήθος από την ιδεολογία, τη γνώση και γενικότερα το βίο τους. Θα ήταν πολιτισμική εκτροπή αν η μνήμη του σύγχρονου Έλληνα ήταν νεωτερική ως διχαστική στο χρόνο. Αν εγκατέλειπε στην έννοια «παρελθόν» διαχρονικά σύμβολα του πολιτισμού του ως ασήμαντα για την καθημερινότητά του. Θα έμενε αλειτούργητη η μνήμη μιας διαγενεαλογικής ηθικής προσώπων που άφησαν κληρονομιά για να υπάρχει νόημα στη ζωή, συνέργειες θεμελίωσης κοινότητας αγάπης και νίκη της αφθαρσίας έναντι της ματαιότητας. Οι Τρεις Ιεράρχες αξιοποίησαν την προικοδότηση της θύραθεν παιδείας και ελληνικής φιλοσοφίας για να εξελίξουν το νόημα του ανθρώπου και την ιστορία μέσα από το πρόσωπο του Χριστού. Ήταν εξελικτικοί της ανθρώπινης οντολογίας όταν διδάσκουν ότι η ουσία του ανθρώπου περιέχεται στην ενότητα του Θεού με τον άνθρωπο και του ανθρώπου με τον συνάνθρωπο.

Συνάντηση θεολόγων Νομού Ιωαννίνων

Αγαπητοί Συνάδελφοι, 

Με χαρά σας προσκαλούμε στην συνάντηση των Θεολόγων Νομού Ιωαννίνων, που θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 3 Φεβρουαρίου 2015 και ώρα 6:30 μ.μ. στην αίθουσα εκδηλώσεων του 5ου Γυμνασίου Ιωαννίνων. 

Κατά τη συνάντηση: 

1. Θα κοπεί πρωτοχρονιάτικη πίτα παρουσία του Σεβασμιοτάτου Μητροπολίτη Ιωαννίνων κ.κ. Μαξίμου. 

2. Θα γίνει αποχαιρετισμός των συνταξιοδοτηθέντων κατά το προηγούμενο σχολικό έτος συναδέλφων Θεολόγων. 

               Με Τιμή 

Ο Σχολικός Σύμβουλος ΠΕ01 

Τριαντάφυλλος Απ. Σιούλης, Δρ. Φ.

Συνάντηση θεολόγων Νομού Πρέβεζας

Αγαπητοί Συνάδελφοι, 

Με χαρά σας προσκαλούμε στην επιμορφωτική-ενημερωτική συνάντηση Θεολόγων Νομού Πρέβεζας, που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015 και ώρα 6:00 μ.μ. στο Πνευματικό Κέντρο της Μητροπόλεως (Χρήστου Κοντού 74, δίπλα στον Άγιο Βασίλειο). 

Κατά τη συνάντηση θα γίνει και η κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας παρουσία του Σεβασμιοτάτου Μητροπολίτη Νικοπόλεως και Πρεβέζης κ.κ. Χρυσοστόμου.

              Με Τιμή
Ο Σχολικός Σύμβουλος ΠΕ01
Τριαντάφυλλος Απ. Σιούλης, Δρ. Φ.

ΤΡΙΩΔΙΟ - ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ

Όταν κάποιος ξεκινάει ένα ταξίδι θα πρέπει να ξέρει που πηγαίνει. Αυτό συμβαίνει και με τη Μεγάλη Σαρακοστή. Πάνω απ΄ όλα η Μ.Σαρακοστή, είναι ένα πνευματικό ταξίδι που προορισμός του είναι το Πάσχα, «η Εορτή των Εορτών». Η νέα ζωή η οποία πρίν δύο χιλιάδες περίπου χρόνια «ανέτειλε εκ του τάφου», προσφέρθηκε σε μας, σε όλους εκείνους που πιστεύουν στο Χριστό. Μας δόθηκε τη μέρα που βαφτιστήκαμε.

Έτσι το Πάσχα πανηγυρίζουμε την Ανάσταση του Χριστού σαν γεγονός που έγινε και ακόμη γίνεται σε μας. Γιατί ο καθένας μας έλαβε το δώρο αυτής της νέας ζωής. Είναι ένα δώρο που ριζικά αλλάζει τη διάθεσή μας απέναντι σε κάθε κατάσταση αυτού του κόσμου, ακόμη και απέναντι στο θάνατο. Επιβεβαιώνουμε θριαμβευτικά το: «νικήθηκε ο θάνατος». Φυσικά υπάρχει ακόμα ο θάνατος, είναι σίγουρος, τον αντιμετωπίζουμε, και κάποια μέρα θα έρθει και για μας. Αλλά όλη η πίστη μας είναι ότι με το δικό Του θάνατο ο Χριστός άλλαξε τη φύση ακριβώς του θανάτου. Τόν έκανε πέρασμα - «διάβαση», «Πάσχα» - στη βασιλεία του Θεού μεταμορφώνοντας τη δραματικότερη τραγωδία σε αιώνιο θρίαμβο, σε νίκη. Με το «Θανάτω θάνατον πατήσας», μας έκανε μετόχους της Ανάστασής Του. 

Τέτοια είναι η πίστη της Εκκλησίας μας. Εμείς ξεχνάμε όλα αυτά γιατί είμαστε απασχολημένοι, τόσο βυθισμένοι στις καθημερινές έγνοιες μας, που ξεχνάμε ακόμα και το θάνατο και τελικά, εντελώς αιφνιδιαστικά, μέσα στις «απολαύσεις της ζωής μας» μας έρχεται τρομακτικός, αναπόφευκτος, παράλογος. 

Πραγματικά ζούμε σαν να μην ήρθε ποτέ Εκείνος. Αυτή είναι η μόνη πραγματική αμαρτία, όλων των κατ' όνομα χριστιανών. Αν το αναγνωρίσουμε αυτό, τότε μπορούμε να καταλάβουμε τι είναι το Πάσχα και γατί χρειάζεται και προϋποθέτει τη Μεγάλη Σαρακοστή.

Η πρόταση του Μητροπολίτη Ναυπάκτου Ιερόθεου για την αγιοποίηση του γέροντα Παΐσιου

Στο αγιολόγιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας από τις 13 Ιανουαρίου 2015 αναγράφεται και το όνομα του Οσίου μοναχού Παϊσίου Αγιορείτη. Εκείνη την ημέρα η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, αποδέχθηκε την εισήγηση της Κανονικής Επιτροπής και προχώρησε στην Αγιοκατάταξη του Οσίου Γέροντος Παϊσίου.

Το Amen.gr δημοσιοποιεί την προσωπική πρόταση του Μητροπολίτη Ναυπάκτου κ. Ιερόθεου που είχε αποστείλει δια μέσου της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο το 2004 για την αγιοκατάταξη του γέροντος Παϊσίου.

«Εν βαθεία συναισθήσει, βαθυτάτη ταπεινώσει και απείρω σεβασμώ προς τον Οικουμενικόν Θρόνον και προς την Υμετέραν Θειοτάτην Παναγιότητα προσωπικώς, υποβάλλω καθηκόντως, μετά πολλών ομού ετέρων αδελφών, την αίτησιν της συγκαταριθμήσεως εν τω αγιολογίω της Εκκλησίας του μακαρίου πατρός ημών Παισίου, του τιμωμένου ατύπως υπό χιλιάδων ευεργετηθέντων υπ’ αυτού, εν τη ανατολή, τη δύσει, τω βορρά και τω νότω, εκ του θεολογικού αυτού λόγου και των θαυματουργικών επεμβάσεων αυτού. Ο αείμνηστος πατήρ Παίσιος εσέβετο υπερβαλλόντως την Εκκλησίαν, τον Οικουμενικόν Θρόνον και την Υμετέραν Θειοτάτην Παναγιότητα, ως Αύτη γνωρίζει κάλλιον πάντων ασφαλώς» αναφέρει μεταξύ άλλων ο κ. Ιερόθεος στην επιστολή του προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.

Ακολουθεί η πρόταση του Μητροπολίτη Ναυπάκτου Ιερόθεου για την αγιοκατάταξη του Οσίου Παϊσίου

Απολυτίκιο Τριών Ιεραρχών

Βασίλειος Γοντικάκης: ''Τα Ελληνικά Γράμματα οδηγούν στην αιωνιότητα''

Συνέντευξη στον Θεόδωρο Καλμούκο

---

Ο Αρχιμανδρίτης Βασίλειος Γοντικάκης, Προηγούμενος της Μονής Ιβήρων του Αγίου Ορους, είναι από τις πλέον λόγιες και οσιακές μορφές του σημερινού Μοναχισμού.

Βαθύνους της αντιληπτικής της Θεολογίας και της Πνευματικότητας. Βρίσκεται αυτές τις μέρες πλησίον μας προσκεκλημένος της Μονής Χρυσοβαλάντου και με την ευκαιρία τού ζήτησε ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος να μιλήσει για τα Ελληνικά Γράμματα το βράδυ της Παρασκευής στον Καθεδρικό Ναό Αγίας Τριάδος στου Μανχάταν.

Μίλησε στον «Εθνικό Κήρυκα» για πολλά και σοβαρά με άνεση και με τον δικό του τρόπο εκφοράς και διατύπωσης λόγων και νοημάτων, καθιστώντας τούτη τη συνέντευξη κυριολεκτικά «αλλιώτικη», με εκπλήξεις και ανατροπές, επειδή ο π. Βασίλειος ομιλεί μία «αλλιώτικη» γλώσσα. Ακολουθούν τα περισσότερα από αυτά που είπαμε:

«Εθνικός Κήρυκας»: Γέροντα Βασίλειε, τι κομίσατε από το Αγιο Ορος;

πατήρ Βασίλειος Γοντικάκης: Δεν κόμισα τίποτε και ποίος είμαι εγώ να κομίσω; Μας κάλεσε ο ηγούμενος της Ιεράς Μονής Αγίας Ειρήνης Χρυσοβαλάντου, στη συνέχεια ο Αρχιεπίσκοπος είπε να μιλήσω το απόγευμα της εορτής των Τριών Ιεραρχών για τα Ελληνικά Γράμματα και αυτό που ήθελα να πω είναι ότι τελικά Ελληνικά Γράμματα πέρα από τα Γράμματα οδηγούν στην αιώνια ζωή.

«Ε.Κ.»: Με ποιο τρόπο οδηγούν τα Ελληνικά Γράμματα στην αιώνια ζωή;

Η άποψη του υπουργού Παιδείας για τους εκπαιδευτικούς και τη διδακτική σχέση

Η κιμωλία και ο πίνακας είναι οργανική επέκταση των παραπάνω. Ακόμη κι αν -ή επειδή- είναι κακής ποιότητας και λερώνουν. Προτζέκτορες, επιδιασκόπια και λοιπά υποκατάστατα αποστειρώνουν τη διδακτική σχέση. Την εξαϋλώνουν τείνοντας τελικά να την καταργήσουν

Το esos δημοσιεύει τις απόψεις του νέου υπουργού Παιδείας Αριστείδη Μπαλτά σχετικά με τους εκπαιδευτικούς και τη διδακτική σχέση, όπως αυτές διατυπώθηκαν στην εφημερίδα ΑΥΓΗ στις 6-4-2014 .

Η ΑΠΟΨΗ

Τούτον τον καιρό οι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων αγωνίζονται σε πολλά μέτωπα.

Διαθεσιμότητες, απολύσεις, μειώσεις, ελλείμματα, ψευδο-αξιολογήσεις, γραφειοκρατική ασφυξία, το άγχος να καλυφθεί η περιβόητη διδακτέα ύλη.

Και μαζί ο καθημερινός αγώνας στην τάξη.

Μέσα στη διδακτική σχέση και για τη διδακτική σχέση.

Όπου αρχίζουν όλα.

Η διδακτική σχέση είναι σχέση διακινδύνευσης και σχέση αναγνώρισης.

Σχέση αμοιβαίας ενθάρρυνσης και αμοιβαίας κριτικής.

Σχέση ευθύνης Η διδακτική σχέση είναι σχέση ενσώματη.

Δεν περιορίζεται σε λόγια, αλλά περιλαμβάνει τον τόνο, την ένταση, το χρώμα και τους κυματισμούς της φωνής, το βλέμμα, το χαμόγελο, την έκφραση του προσώπου, τη χειρονομία, την κίνηση του σώματος ολόκληρου.

Η Ιερά Σύνοδος προς μαθητές και δασκάλους για την εορτή των Τριών Ιεραρχών

"Ἄς δώσουμε στούς νέους μας Χριστό καί Ἑλλάδα. Ἄς τούς προσφέρουμε τήν οὐσιαστική ἑλληνορθόδοξη παιδεία, ἡ ὁποία δέν παραβλέπει τήν ἀνάγκη γιά ἐπαγγελματική καταξίωση οὔτε ἀπορρίπτει τίς θετικές ἐπιστῆμες.

Ἄς ἐνισχύσουμε στά σχολεῖα μας τά Ὀρθόδοξα Θρησκευτικά, τήν Ἑνιαία Ἑλληνική Γλῶσσα καί εὐρύτερα τίς Ἀνθρωπιστικές Ἐπιστῆμες.

Ἄς ἀγωνισθοῦμε νά διαμορφώσουμε Ἀνθρώπους μέ προσανατολισμό πρός τόν Θεάνθρωπο."

Ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών καί Πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμος καί τά Μέλη της Δ.Ι.Σ. της Εκκλησίας της Ελλάδος αναγνωρίζοντας τον σπουδαίο ρόλο που διαδραματίζουν οι εκπαιδευτικοί στην διαπαιδαγώγηση των μαθητών καθώς καί τήν σπουδαία ευκαιρία των μαθητών να λάβουν γνώσεις καί αγωγή μέσα από τα εκπαιδευτικά έδρανα που θα καθορίσουν την πορεία της ζωής τους, με την ευκαιρία της Εορτής των Τριών Ιεραρχών απευθύνουν μηνύματα αγάπης καί ευχών με την προσδοκία η ζωή καί το έργο των Αγίων Τριών Ιεραρχών να εμπνέουν πάντοτε την πρόοδό τους.

Ἐκ Συνοδικῆς Ἀποφάσεως, ληφθείσης ἐν τῇ Συνεδρίᾳ τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς 14ης μηνός Ἰανουαρίου ἐ.ἔ., καί κατόπιν τοῦ ὑπ' ἀριθμ. πρωτ. 1/7.1.2015 ἐγγράφου τῆς Εἰδικῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς Πολιτιστικῆς Ταυτότητος, δι' οὗ ὑποβάλλεται πρότασις διά τήν ἀνάγνωσιν κειμένου Αὐτῆς ἀπευθυνομένου: α. πρός τούς Ἐκπαιδευτικούς ὅλων τῶν βαθμίδων ἐκπαιδεύσεως καί β. πρός τούς μαθητάς καί τάς μαθητρίας ὅλων τῶν Ἑλληνικῶν Σχολείων, τῶν ὑπαγομένων εἰς τήν Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος, κατά τήν προσεχῆ Ἑορτήν τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν (30.1.2015), γνωρίζομεν ὑμῖν, ὅτι ἡ Διαρκής Ἱερά Σύνοδος, ἐν τῇ ῥηθείσῃ Συνεδρίᾳ Αὐτῆς, ἀπεφάσισεν ὅπως ἐγκρίνῃ καί ἐπευλογήσῃ τήν ἀνωτέρω πρότασιν, ἀποστείλῃ δέ δι’ Ἐγκυκλίου Σημειώματος Αὐτῆς τά σχετικά κείμενα, ἵνα μερίμνῃ τῶν ἑκασταχοῦ Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτῶν σταλοῦν καί ἀναγνωσθοῦν τό πρῶτον ὑπό τῶν Ἐκπαιδευτικῶν καί τό δεύτερον εἰς τά Σχολεῖα κατά τήν ἡμέραν τῆς Ἑορτῆς.

Πρός τούς Μαθητές καί τίς Μαθήτριες ὅλων τῶν ἑλληνικῶν Σχολείων

Ἀγαπητά μας παιδιά,

ΕΝΑ ΑΠΛΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ, ΠΟΥ ΦΑΝΕΡΩΝΕΙ ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΚΟΜΑ ΦΟΡΑ ΤΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΠΑΙΣΙΟΥ

Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

_____________________

Σε μια μου επίσκεψη στο Κελλίον της Παναγούδας, έτυχε να βρίσκεται εκεί και άλλος προσκυνητής ο οποίος ρώτησε τον Άγιο Γέροντα, αν πρέπει όταν διαβάζουν το βράδυ με τη σύζυγό του το Απόδειπνο, να διαβάζουν και τους Χαιρετισμούς της Παναγίας. 

Έχω το λογισμό ότι για να ρωτήσει ο προσκυνητής αυτή την ερώτηση, σημαίνει ότι τον απασχολούσε και πιθανώς να αντιλήφθηκε κάποια δυσκολία από μέρους της συζύγου του.

Ο Όσιος Παΐσιος χωρίς άλλες επεξηγήσεις ή περιστροφές του είπε «Το Απόδειπνο θα το διαβάζετε μαζί με τη σύζυγό σου και τους Χαιρετισμούς της Παναγίας θα τους διαβάζεις μόνος σου». Χωρίς άλλη ερώτηση ο προσκυνητής αντιλήφθηκε το νόημα των λόγων του Οσίου Γέροντος.

Είναι γεγονός ότι κάποτε η αδιακρισία μας ή ο υπέρμετρος ζήλος να μας οδηγήσει σε ενέργειες που πιθανώς να δυσκολεύουν τον άλλο. Ας αφήσομε τον ίδιο το Κύριο να οδηγήσει τον κάθε άνθρωπο στο δρόμο του με τον τρόπο που γνωρίζει αυτός. Είναι φοβερό πράγμα η αδιακρισία, καθότι μπορεί να προκαλέσει δυσφορία σε πνευματικά θέματα. Ο Όσιος Παΐσιος με την απάντησή του ανέπαυσε τον προσκυνητή, καθότι και θα διαβάζει μαζί με το Απόδειπνο τους Χαιρετισμούς της Παναγίας, αλλά και τη σύζυγο του προφύλαξε από τυχόν δυσφορία σε ένα τέτοιο πνευματικό θέμα.

Η πονηρία του όρκου

Ιερόθεος, Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου

Το θέμα του όρκου μπορεί να το αντιμετωπίση κανείς από πολλές πλευρές, ήτοι θεολογική, φιλοσοφική, κοινωνιολογική, νομική κ.λπ. Διετυπώθησαν κατά καιρούς πολλές απόψεις για το αν πρέπει να θεσπίζεται ο όρκος σε χριστιανικά ή κοσμικά κράτη. 

Θεωρώ ότι δύο είναι οι βάσεις πάνω στις οποίες μπορεί ένας κληρικός να εκφέρη την άποψή του για την διατήρηση ή την κατάργηση του όρκου. Η μία είναι ποια είναι η σκοπιμότητα της πρότασης για κατάργηση: Γίνεται από σεβασμό στον Θεό, στην Εκκλησία, στις προσωπικές πεποιθήσεις, ή από προσπάθεια αποθρησκειοποίησης της κοινωνίας; Η άλλη βάση είναι καθαρά θεολογική, που συνδέεται με μια εκκοσμικευμένη χριστιανική ζωή. 

Οταν δη κανείς το θέμα από χριστιανικής πλευράς, δεν μπορεί να παρακάμψη τον απόλυτο λόγο του Χριστού: «Πάλιν ηκούσατε ότι ερρέθη τοις αρχαίοις, ουκ επιορκήσεις, αποδώσεις δε τω Κυρίω τους όρκους σου. Εγώ δε λέγω υμίν μη ομόσαι όλως». Και εξηγεί ότι δεν πρέπει να ορκίζεται κανείς ούτε στον ουρανό, ούτε στη γη, ούτε στα Ιεροσόλυμα, ούτε στην κεφαλή του- τον εαυτό του. Οι χριστιανοί που ζουν με την αλήθεια πρέπει να είναι ειλικρινείς: «Εστω δε ο λόγος υμών ναι ναι, ου ου· το δε περισσόν τούτων εκ του πονηρού εστίν » (Ματθ. ε, 33-37). 

Νέα εγκύκλιος για τις απαλλαγές από τα Θρησκευτικά

Οι προϋποθέσεις απαλλαγής των μαθητών από το μάθημα των Θρησκευτικών, ορίζονται με νέα εγκύκλιο (σ.σ. υπογράφεται από τον Α. Λοβέρδο με ημερομηνία 23 Ιανουραίου 2015) που το υπουργείο Παιδείας απέστειλε σήμερα σε όλες τις αρμόδιες Διευθύνσεις.

Σύμφωνα με την εγκύκλιο, η απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών χορηγείται ύστερα από Υπεύθυνη Δήλωση του ν.1599/1986, του ίδιου του μαθητή (αν είναι ενήλικος) ή και των δύο γονέων του (αν είναι ανήλικος), στην οποία θα αναφέρεται ότι ο μαθητής δεν είναι Χριστιανός Ορθόδοξος και εξ αυτού επικαλείται λόγους θρησκευτικής συνείδησης, χωρίς να είναι υποχρεωτική η αναφορά του θρησκεύματος στο οποίο ανήκει, εκτός αν το επιθυμεί.

Το ΦΕΚ με το νέο Πρόγραμμα Σπουδών για τα Θρησκευτικά Γενικού Λυκείου

Με ημερομηνία 23 Ιανουαρίου 2015 δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ νέο Πρόγραμμα Σπουδών για τα Θρησκευτικά Γενικού Λυκείου όλων των τάξεων. Στην Απόφαση που υπογράφει ο Ανδρέας Λοβέρδος σημειώνεται ότι "η ισχύς της παρούσης αρχίζει από το σχολικό έτος 2015−2016".

Τα νέα Προγράμματα Σπουδών για ΔΕΚΑΕΠΤΑ μαθήματα του Γενικού Λυκείου. ΟΛΑ ΤΑ ΦΕΚ

Δημοσιεύθηκαν στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης τα νέα Προγράμματα Σπουδών για ΔΕΚΑΕΠΤΑ μαθήματα του Γενικού Λυκείου.

Για να ανοίξετε τα νέα Προγράμματα Σπουδών πατήστε αντίστοιχα παρακάτω:

Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος «Θρησκευτικά» της Α΄, Β΄, Γ΄ τάξης Γενικού Λυκείου.

1. Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος «Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία» της Α΄, Β΄ τάξης γενικής παιδείας και της Β΄, Γ΄ τάξης της Ομάδας Προσανατολισμού των Ανθρωπιστικών Σπουδών του Γενικού Λυκείου.

2. Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος «Βιολογία» της Α΄, Β΄ τάξης Γενικής Παιδείας Γενικού Λυκείου και της ομάδας προσανατολισμού των Θετικών Σπουδών της Γ΄ τάξης Γενικού Λυκείου.

Η ελληνικότητα του πολυπολιτισμικού Βυζαντίου

Στράτος Θεοδοσίου - Καθηγητής Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Αστρονομίας Παν/μίου Αθηνών

Το Βυζάντιο, η Ανατολική Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, ήταν μια πολυπολιτισμική αυτοκρατορία, διαφόρων λαών και γλωσσών, που συν τω χρόνω –λόγω της δύναμης της ελληνικής γλώσσας– έγινε ελληνόφωνη. Η ελληνικότητα του Βυζαντίου ουσιαστικά έγκειται στη βαθμιαία υιοθέτηση από μεγάλο τμήμα του πληθυσμού της αυτοκρατορίας της ελληνικής γλώσσας, της ελληνικής παράδοσης και κυρίως της ελληνικής παιδείας.

Είναι αδιαμφισβήτητο ότι δεν υπήρχε μια αμιγής φυλετική πληθυσμιακή σύνθεση στην αυτοκρατορία, ωστόσο από ένα σημείο και πέρα η γλώσσα ήταν πια μόνο η ελληνική, που υποκατέστησε τη λατινική, ενώ βαθμιαία κυριάρχησαν τα ελληνικά ήθη και έθιμα, η ελληνική παιδεία και τελικά σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού η ελληνική συνείδηση. Δηλαδή, συν τω χρόνω έχουμε έναν βαθμιαίο εξελληνισμό της αυτοκρατορίας. Το Βυζάντιο παύει πια να είναι μόνο ελληνόφωνο και ουσιαστικά καθίσταται ελληνικό. Και επειδή όλα αυτά βάδιζαν παράλληλα με το χριστιανικό θρησκευτικό στοιχείο, οι ελληνόφωνοι πληθυσμοί της αυτοκρατορίας αποτέλεσαν τη Ρωμιοσύνη. Την ευρύτερη εκείνη ιδέα που καταδεικνύει τον υπήκοο της ελληνόφωνης Ανατολικής χριστιανικής αυτοκρατορίας· τον Ρωμιό και όχι τον Έλληνα, χαρακτηρισμός που τότε ήταν ισοδύναμος με τον μη χριστιανό, τον οπαδό, δηλαδή, της εθνικής θρησκείας.