Σάββατο 18 Ιανουαρίου 2025

ΔΟΞΑ ΤΩ ΘΕΩ! (Κυριακή ΙΒ΄ Λουκά).

π. Δημητρίου Μπόκου 

Ο Χριστός θεράπευσε δέκα λεπρούς, απ’ τους οποίους ένας μόνο (και μάλιστα Σαμαρείτης, όχι δηλαδή βέρος, αυτόχθων Ιουδαίος) αισθάνθηκε την ανάγκη να επιστρέψει και να του εκφράσει την ευγνωμοσύνη του (Κυριακή ΙΒ΄ Λουκά).

Ένας στους δέκα λοιπόν το ποσοστό των ευεργετημένων που λένε «ευχαριστώ». Οι υπόλοιποι τί κάνουν; Πιθανόν να αισθάνονται πολύ άσχημα μέσα τους, επειδή βρέθηκαν στην ανάγκη να ευεργετηθούν. Αρνούνται να εκφράσουν ευγνωμοσύνη, επειδή ίσως, όπως αναφέρει κάποιος, με τη συμπεριφορά του ο «ευεργέτης» «έχει στραπατσάρει την αξιοπρέπειά τους με χειρουργική ακρίβεια, τους έχει φτύσει κατάμουτρα». 

Παρασκευή 17 Ιανουαρίου 2025

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΒ’ ΛΟΥΚΑ: Η θεραπεία των δέκα λεπρών (Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς)

(Λουκ. ιζ 12-19)

Συχνά είμαστε αδύναμοι να διδαχτούμε από τα μεγάλα πράγματα και διδασκόμαστε από τα μικρά. Αφού δεν μπορούμε να κατανοήσουμε πώς o Θεός βλέπει όλους τους ανθρώπους, ας παρατηρήσουμε πώς στέλνει ο ήλιος το φως του παντού στη γη, σ’ όλα τα πράγματα. Αν αδυνατούμε να κατανοήσουμε πως η ψυχή του ανθρώπου δεν μπορεί ούτε στιγμή να ζήσει χωρίς Θεό, ας δούμε πώς το σώμα του ανθρώπου δεν μπορεί ούτε στιγμή να ζήσει χωρίς τον αέρα. Αν δεν μπορούμε ν’ αντιληφθούμε γιατί ο Θεός ζητάει υπακοή από τους ανθρώπους, ας καταλάβουμε γιατί ο αρχηγός της οικογένειας απαιτεί υπακοή από τα μέλη της, ο βασιλιάς από τους υπηκόους του, ο διοικητής από τους στρατιώτες του κι ο αρχιτέκτονας από τους οικοδόμους. Αν δεν κατανοούμε γιατί ο Θεός ζητάει ευγνωμοσύνη από τους ανθρώπους, ας αναλογιστούμε γιατί ο πατέρας ζητάει την ευγνωμοσύνη των παιδιών του.

Kallistos Ware: «Αντιλαμβάνομαι τη σύγχρονη Ελλάδα ως έναν συνδυασμό κλασικής Ελλάδας με τη ρωμιοσύνη».

Γράφει ο Στυλιανός Καβάζης.

Ο Κάλλιστος Ware ήταν μια πολύ ξεχωριστή περίπτωση. Ανατράφηκε ως αγγλικανός. Στα 17 του χρόνια έτυχε να μπει ένα απόβραδο Σαββάτου στον Ρωσικό Ορθόδοξο Ναό του Λονδίνου, όπου γινόταν αγρυπνία. Τότε κατάλαβε ότι η εκκλησία ήταν ο «ουρανός επί της Γης». Αυτή ήταν η εμπειρία που τον έκανε να αλλάξει τη ζωή του. Έγινε δεκτός στην Ορθόδοξη Εκκλησία το 1958. Το 1966 χειροτονήθηκε ιερέας και καθαγιάστηκε ως μοναχός περνώντας μεγάλα χρονικά διαστήματα σε διάφορα μοναστήρια, μεταξύ των οποίων και η Μονή του Ιωάννη του Θεολόγου, στην Πάτμο. Έλαβε το όνομα Κάλλιστος προς τιμήν του Αγίου Καλλίστου Ξανθόπουλου. Την ίδια χρονιά έγινε λέκτορας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης διδάσκοντας Ανατολικές Ορθόδοξες Σπουδές, θέση την οποία κατείχε επί 35 χρόνια – μέχρι τη συνταξιοδότησή του, το 2001.
Πέρα από το πνευματικό και συγγραφικό έργο του, υπήρξε εξαιρετικά αγαπητός ιερέας, με επισκέψεις σε νοσοκομεία και σε σπίτια, διακονώντας στην πράξη την πίστη του. Υπήρξε ο πρώτος Βρετανός που χρίσθηκε επίσκοπος στην Ορθόδοξη Εκκλησία μετά το Μεγάλο Σχίσμα του 11ου αιώνα, όταν έγινε τιτουλάριος επίσκοπος της Διοκλείας του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, το 1982. Τελικά, μετά από το σπουδαίο μακρόπνοο και ουσιαστικό έργο του, πήρε τον δρόμο για την Άνω Ιερουσαλήμ στις 24 Αυγούστου του 2022.

Ο όσιος Σεραφείμ στο έργο του γέροντος

Ο όσιος Σεραφείμ στο έργο του γέροντος
Όσιος Σεραφείμ του Σαρώφ 

Ο όσιος Σεραφείμ άρχισε το έργο του γέροντος (στάρετς), την πνευματική πατρότητα, με το να δέχεται να συνομιλεί με τους επισκέπτες, και κατ’ αρχήν με τους μοναχούς. Αυτούς τους συμβούλευε να κρατούν αυστηρά και με ζήλο όλους τους μοναχικούς κανονισμούς: τις ακολουθίες να τις τελούν σύμφωνα με το τυπικό· να παρίστανται ανελλιπώς στις ακολουθίες στον ναό και να τις παρακολουθούν άγρυπνα· να ασκούνται ακατάπαυστα στην νοερά προσευχή· να εκτελούν τα διακονήματά τους ολοπρόθυμα με ζήλο και με ταπείνωση· στην τράπεζα να κάθονται με φόβο Θεού· να μην εξέρχονται από το μοναστήρι χωρίς εύλογη αιτία· να απέχουν από την αυθαιρεσία και την πρωτοβουλία· να υπομένουν όλες τις δοκιμασίες· να φυλάγουν την ειρήνη μεταξύ τους κ.ο.κ.

Πέμπτη 16 Ιανουαρίου 2025

Ο Φουστανελλάς άγιος Γεώργιος, ο Νεομάρτυς (17 Ιανουαρίου). Τα πρώτα θαύματα μετά το μαρτύριο του Αγίου.

Ο άγιος νεομάρτυρας Γεώργιος, ο πολιούχος των Ιωαννίνων, γεννήθηκε το 1808 στο χωρίο Τσούρχλι των Γρεβενών, το οποίο σήμερα προς τιμή του ιερού του βλαστήματος μετονομάστηκε σε «Άγιος Γεώργιος». Οι γονείς του ήσαν άνθρωποι πτωχοί αλλά ευσεβείς. Ζούσαν από τη γεωργία. Έτσι, δεν κατόρθωσαν να μορφώσουν το γιό τους, στον οποίον όμως μεταλαμπάδευσαν τη φλόγα της χριστιανικής τους πίστεως. Στην ηλικία των 18 ετών ο Γεώργιος στερήθηκε την προστασία των γονέων του, τους οποίους κάλεσε ο Θεός κοντά του, και κατέφυγε στα Ιωάννινα. Εκεί υπηρετούσε ως ιπποκόμος στην υπηρεσία διαφόρων Τούρκων, οι οποίοι ήσαν προύχοντες του τόπου και τον αποκαλούσαν Χασάν Αγά και ειρωνικά κατά την περίοδο του μαρτυρίου του Γκιαούρ Χασάν. Διακρινόταν ο μακάριος για την ακεραιότητα του χαρακτήρα του, την απλότητα του ήθους του και γενικά για τα χριστιανικά του προτερήματα, με τα οποία ήταν κατακοσμημένος, και το ψυχικό του κόσμο, που χαροποιούσε όλους.
Σε αυτή την ηλικία ο Γεώργιος αρραβωνιάσθηκε μια νεαρή χριστιανή, την Ελένη, ενώ υπηρετούσε σε κάποιον ακόλουθο του Εμίν Πασά. Δεν πρόλαβε όμως να χαρεί, γιατί δολίως συκοφαντήθηκε στους Τούρκους ότι, ενώ πριν από χρόνια είχε προσέλθει στον Ισλαμισμό, πάλι επέστρεψε στο Χριστιανισμό. Οδηγήθηκε τότε στη φυλακή των Ιωαννίνων, όπου ομολόγησε ότι ουδέποτε έγινε αρνησίχριστος και, αφού εξετάσθηκε και βρέθηκε απερίτμητος, αφέθηκε ελεύθερος.

Λογισμός υπερηφανείας στον άγιο Παΐσιο και «ταγκαλίστικα» πειράγματα

Ιερομόναχος Ισαάκ 

Διηγήθηκε ο άγιος Παΐσιος: «Στο κελλί μου για προσκέφαλο είχα ένα κούτσουρο από καστανιά. Για κρεββάτι δυο σανίδες με κενό στην μέση, για να μην ακουμπά η σπονδυλική στήλη και θερμαίνεται. Έκανα ενάτες συνέχεια. Μάλιστα ένα είδος από τα εποχιακά, ντομάτες, μαρούλια, λάχανα, τα έτρωγα για πολύ καιρό, μέχρι που τα βαριόταν ο οργανισμός μου και δεν τα έτρωγα πια με επιθυμία. Καθε νύχτα αγρυπνία. Κοιμόμουν λίγο. Στην Εκκλησία δεν καθόμουν στο στασίδι, για να μη με πιάνη ο ύπνος».

«Και ενώ από την άσκηση», έλεγε, «είχα γίνει πετσί και κόκκαλο, σαν σκελετός, ένα βράδυ αισθάνθηκα τον πειρασμό σαν γυναικεία αναπνοή κοντά στ’ αυτί μου. Αμέσως σηκώθηκα, άρχισα να ψέλνω και άναψα φως. Ο Πνευματικός, όταν εξωμολογήθηκα, μου είπε: “Θα υπάρχει κρυφή υπερηφάνεια. Με τόση άσκηση δεν δικαιολογείται αυτός ο πειρασμός”. Και πράγματι διαπίστωσα και ο ίδιος, αφού εξήτασα τον εαυτό μου, ότι ο λογισμός μού έλεγε μερικές φορές ότι κάτι είμαι και τέλος πάντων κάτι κάνω. Φου… χαμένα πράγματα».

Τετάρτη 15 Ιανουαρίου 2025

π. Γεώργιος Μεταλληνός: Με αποκαλούν αιρετικό γιατί στηρίζομαι στους Κολλυβάδες.

Έχουμε εγκύκλιον της Εκκλησίας της Γερμανίας να μην βαπτίζονται. Όχι μόνον οι Ρωμαιοκαθολικοί αλλά και οι Προτεστάντες. Το ίδιο συμβαίνει και με την Εκκλησία της Ελλάδος. Δεν βαπτίζονται πια. Και ξέρετε αυτό έληξε με την συνάντηση στο Μπαλαμάντ ή Μπελεμέντ στο Λίβανο. Είναι πανεπιστήμιο και έχει και μεγάλη θεολογική σχολή. Δίδαξαν εκεί ο πατήρ Ρωμανίδης, ο π. Ιερόθεος Βλάχος και άλλοι. Τώρα είναι ένας φανατικός Άραβας εις την συνείδηση ο κοσμήτορας, που απαγορεύει κάθε Έλληνα να πηγαίνει εκεί πέρα. Έχουμε αλλαγή πολιτικής στο Πατριαρχείο Αντιοχείας από καιρό. Εμείς ως πανεπιστήμιο συνεργαζόμεθα μαζί τους, ως θεολογικές σχολές με κοσμήτορες, αλλά ξέρω ποιο παιχνίδι παίζεται εκεί πέρα. Αυτό είναι πολιτική που κάνουν. Ξέρω τί γίνεται και πώς θα το αντιμετωπίσω.

Ομιλία σε καιρό ξηρασίας και πείνας. Άγιος Βασίλειος ο Μέγας

Ομιλία σε καιρό ξηρασίας και πείνας
Άγιος Βασίλειος ο Μέγας 


Βλέπουμε τον ουρανό, αδελφοί, ερμητικά κλεισμένο, γυμνό, χωρίς σύννεφα. Είναι αίθριος, αλλά μας είναι μισητός. Είναι καθάριος, αλλά μας προκαλεί λύπη. Αν και, όταν κάποτε ήταν γεμάτος με σύννεφα και μας έκανε σκοτεινούς και ανήλιους, επιθυμούσαμε την καθαρότητά του. Και η γη από την άλλη καταξεράθηκε. Στεναχωριέσαι να τη βλέπεις. Κατάντησε άκαρπη και άγονη. Γέμισε με ρήγματα από την ξέρα, έτσι που οι ακτίνες του ηλίου φθάνουν στα κατάβαθά της. Και οι πηγές, που πρώτα έδιναν άφθονο τρεχούμενο νερό, τώρα πια στέρεψαν. Και στα μεγάλα ποτάμια το νερό λιγόστεψε, τόσο που και τα μικρά παιδιά μπορούν να τα περάσουν και γυναίκες φορτωμένες πράγματα. Σε πολλούς από εμάς και το πόσιμο νερό λιγόστεψε και κινδυνεύουμε να πεθάνουμε από τη δίψα…

Τρίτη 14 Ιανουαρίου 2025

Το διορατικό χάρισμα του οσίου Αμβροσίου της Όπτινα

Το διορατικό χάρισμα του οσίου Αμβροσίου της Όπτινα

Κάποτε ήρθε στην Όπτινα ένας τεχνίτης και τοποθέτησε στον ναό ένα καινούργιο εικονοστάσι. Ετοιμαζόταν να φύγει, όταν ο όσιος Αμβρόσιος είδε με τα διορατικά του μάτια ένα φοβερό θέαμα: Σ’ ένα δάσος, κοντά στον δρόμο, δύο άνδρες, κρατώντας μαχαίρια, παραμόaνευαν τον τεχνίτη. Ήταν παλιοί μαθητευόμενοί του, που ήξεραν ότι θα περνούσε από ‘κει με την αμοιβή του για το εικονοστάσι. Σκόπευαν, λοιπόν, να τον σκοτώσουν και να τον ληστέψουν.

Ο τεχνίτης, πριν φύγει, πήγε ν’ αποχαιρετήσει τον όσιο και να πάρει την ευλογία του. Εκείνος, όμως, δεν τον άφησε να φύγει. Του είπε ν’ αναβάλει την αναχώρησή του και τον προσκάλεσε σε τσάι το πρωί. Εκείνος, μολονότι επαγγελματικές υποχρεώσεις τον πίεζαν να επιστρέψει σύντομα στον τόπο του, δεν τόλμησε ν’ αρνηθεί, γιατί σεβόταν βαθιά τον στάρετς.

Δευτέρα 13 Ιανουαρίου 2025

“Η ψυχή μετά τον θάνατο” – Οι πρώτες δύο ημέρες, τα τελώνια, οι σαράντα μέρες, η ψυχή μέχρι την Τελική Κρίση

(Ανάλυση του λόγου περί θανάτου του Αγίου Ιωάννου Μαξίμοβιτς).
Από το βιβλίο του π. Σεραφείμ Ρόουζ

Οι πρώτες δύο ημέρες μετά το θάνατο

Για διάστημα δύο ημερών η ψυχή απολαύει σχετικής ελευθερίας και έχει δυνατότητα να επισκεφθεί τόπους που της ήτα προσφιλείς στο παρελθόν, αλλά την Τρίτη ημέρα μετακινείται σε άλλες σφαίρες.

Εδώ ο Αρχιεπίσκοπος Ιωάννης απλώς επαναλαμβάνει τη διδασκαλία που η Εκκλησία ήδη γνωρίζει από τον 4ο αιώνα, όταν ο άγγελος που συνόδευσε τον Αγ. Μακάριο Αλεξανδρείας στην έρημο, του είπε, θέλοντας να ερμηνεύσει την επιμνημόσυνη δέηση της Εκκλησίας για τους νεκρούς την Τρίτη ημέρα μετά θάνατο:

Ασθενείς καταφεύγουν στον όσιο Γεώργιο Καρσλίδη

Μοναχός Μωυσής Αγιορείτης (†) 

Ένας ασθενής επισκέφθηκε τον όσιο Γεώργιο στο μοναστήρι, ύστερα από πολλές περιπέτειες που είχε με τους ιατρούς και με την υγεία του. Την ημέρα εκείνη ήταν εκεί και μία πρεσβυτέρα με την κόρη της, από το χωριό Νικηφόρος της Δράμας. Μετά την αγρυπνία λέγει ο όσιος στον ασθενή: «Εσύ παιδί μου, έχεις ανάγκη, να πας στον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο στις Σέρρες. Εσύ πρέπει να πας οπωσδήποτε, αυτή η κοπέλλα δεν έχει ανάγκη. Θα τη στείλω μόνο και μόνο για να ξεσκάσει, δεν έχει απολύτως τίποτα. Εσύ όμως πρέπει να πας τώρα, για να γίνεις καλά. Θα πάρεις μαζί σου λάδι και κεριά και θα καθαρίσεις καλά την εκκλησία». Μετά από καθυστέρηση πήγε στην εκκλησία που τον προέτρεψε ο Γέροντας κι έμεινε εκεί τρεις ημέρες και τρεις νύχτες. Παίρνοντας από το αγίασμα έγινε τελείως καλά.

Κυριακή 12 Ιανουαρίου 2025

Ο ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ 70 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΟΛΕΒΑΣ

Ο Lawrence Durrell, Άγγλος συγγραφέας γνωστός στο ελληνικό κοινό, υπηρέτησε κατά την περίοδο 1954- 1956 στη Βρετανική Αποικιακή Διοίκηση στην Κύπρο. Έζησε το ξεκίνημα του Αγώνα του 1955-59 για την Αυτοδιάθεση- Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Στο βιβλίο του με τίτλο: Bitter Lemons of Cyprus (Πικρολέμονα της Κύπρου) παρουσιάζει με αρνητικούς χαρακτηρισμούς τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ (Εθνικής Οργανώσεως Κυπρίων Αγωνιστών), τους οποίους ο Ελληνισμός ορθώς τιμά ως ήρωες. Δείχνει έκπληξη γιατί ο ίδιος και οι Βρετανοί συνάδελφοί του δεν μπόρεσαν να προβλέψουν την ένοπλη εξέγερση των Ελλήνων της Κύπρου. Παραδέχεται, λοιπόν, ότι και αυτός και οι συμπατριώτες του δεν είχαν κατανοήσει την εθνική ταυτότητα και την ψυχοσύνθεση των Κυπρίων.

Επόμενοι των Αιρετικών, οι αφαιρούντες τόν Εσταυρωμένον

Ἐπόμενοι τῶν Αἱρετικῶν, οἱ ἀφαιροῦντες τόν Ἐσταυρωμένον

Παν. Δ. Παπαδημητρίου

Ὀρθόδοξος Τύπος10/1/2025, ἀρ. φύλλου 2525, σσ. 1, 4.

 Ἀναλυτικός τίτλος: 
«Ἐπόμενοι τῶν Λατίνων καί Προτεσταντῶν, οἱ ἀφαιροῦντες τόν Σταυρό καί τόν Ἐσταυρωμένο ἀπό τήν Ἁγία Τράπεζα»

  Εἴδαμε στὸ πρῶτο ἄρθρο μας γιὰ τὸν Σταυρό καὶ στὶς ἀναφορές του,[1] ὅτι ὁ Σταυρός μὲ τὸν Ἐσταυρωμένο στὴν Ἁγία Τράπεζα εἶναι ἐνοχλητικός γιὰ μερικοὺς Ἐπισκόπους καί Ἱερεῖς, καὶ προτιμᾶ­ται (καταπατῶντας τὴν Ἱερὰν Παράδοσιν, προτεσταντικῷ τῷ τρόπῳ) ἡ ἀποβολή του ἀπὸ τὴν Ἁγία Τράπεζα, ἢ ἡ μετακόμισή του ψηλά, πίσω, στὸν ἀέρα τῆς Κόγχης ἢ σὲ ἄλλο ση­μεῖο, καὶ τὸ «καθάρισμα» τῆς Ἁγίας Τράπεζας:[2][3] α). γιὰ νὰ γίνει «Λουθηρανίζουσα» καὶ «Λατινί­ζουσα» πρὸς τὴν Δύση Λειτουρ­γία, στὰ πρότυπα τῶν φραγκο-παπάδων[4] β). γιὰ νὰ μπεῖ (ἐπιλεκτι­κά, αὐθαίρετα ἀπὸ τὴν ἰστορία, νεωτε­ριστικά) θρό­νος τοῦ Ἐπι­σκόπου βλέποντας πρὸς τὴν Δύση, ποὺ ἡ ἴδια ἡ Ἐκκλησία ἐν τῇ σοφίᾳ της τὸν εἶχε καταργήσει, ὥστε νὰ ἀγναντεύει ὁ Ἐπίσκοπος, χωρὶς τὸ «ἐμπόδιο» τοῦ Ἐσταυ­ρωμένου (καὶ τοῦ Ἱεροῦ Κιβωρίου καὶ τῶν παραπε­τασμάτων του),[5], [6] τό κέντρον τοῦ Σολέα κατὰ τὴν διάρκειαν τῶν Ἀναγνωσμάτων (περίπου 5-10 λεπτά), καί γ). ἐπειδὴ ἁπλὰ τὸ εἶπε ἢ τὸ ἔκανε ὁ τάδε Ἐπίσκοπος ἢ Πρεσβύτερος.

ΕΦΕΣΗ υπέρ της… ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ

Πρεσβύτερος
Ἀναστάσιος Κ. Γκοτσόπουλος
Ἐφημέριος Ἱ. Ν. Ἁγ. Νικολάου Πατρῶν
τηλ. 6945-377621, agotsopo@gmail.com

Πάτρα, 7 . 1 . 2025


ΕΦΕΣΗ υπέρ της… 

ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ

Πριν από δύο χρόνια η Ελληνική Δικαιοσύνη με την 4734/10.10.2022 απόφαση του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Πατρών μού απένειμε την ύψιστη τιμή, το ανώτατο οφίκιο, που μπορεί να αποδοθεί σε ένα ιερέα: με καταδίκασε σε 8 μήνες φυλάκιση με αναστολή, επειδή τέλεσα τη Θ. Λειτουργία την εορτή του Ευαγγελισμού, στις 25 Μαρτίου 2020, δηλαδή επειδή επιτέλεσα το ιερατικό και εφημεριακό μου καθήκον και προσπάθησα να είμαι στοιχειωδώς συνεπής απέναντι στη συνείδησή μου, στους ενορίτες μου, στην εκκλησιαστική μας παράδοση και στο Θεό. 

Σάββατο 11 Ιανουαρίου 2025

Κυριακή μετά τα Φώτα: σχετικά με την έναρξη του σωτηρίου έργου του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού στη Γαλιλαία (Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος)

(Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, Κεφ. 4, χωρία 12 έως 17)
Απόσπασμα από την ομιλία ΙΔ΄ του αγίου Ιωάννου, αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, του Χρυσοστόμου.

Ἀκούσας δὲ ὁ Ἰησοῦς ὅτι Ἰωάννης παρεδόθη, ἀνεχώρησεν εἰς τὴν Γαλιλαίαν (:Όταν δε ο Ιησούς άκουσε ότι ο Ιωάννης συνελήφθη κατά διαταγή του Ηρώδη Αντύπα και οδηγήθηκε στη φυλακή, αναχώρησε από την Ιουδαία για την Γαλιλαία).

Για ποιον λόγο ο Ιησούς αναχωρεί; Επειδή πάλι θέλει να μας διδάξει να μη σπεύδουμε να αντιμετωπίσουμε κατά μέτωπον τους πειρασμούς, αλλά να υποχωρούμε και να απομακρυνόμαστε από αυτούς· διότι αξιοκατάκριτο δεν είναι το να μη ρίχνεις τον εαυτό σου στον κίνδυνο, αλλά το να μην αντισταθείς με γενναιότητα, όταν πέσεις σ’ αυτόν. Αυτό λοιπόν θέλοντας να διδάξει και προσπαθώντας να περιορίσει τον φθόνο των Ιουδαίων, αναχωρεί για την Καπερναούμ. Έτσι, αφενός και την προφητεία εκπληρώνει και αφετέρου σπεύδει για να αλιεύσει τους μελλοντικούς διδασκάλους της οικουμένης, επειδή βέβαια διέμεναν εκεί, ασχολούμενοι βιοποριστικά με το ψάρεμα.

ΔΡΑΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΔΟΤΟ ΘΑΝΑΤΟΥ (Κυριακή μετά τα Φώτα)

π. Δημητρίου Μπόκου 

Με τη Βάπτιση του Χριστού ο ρόλος του Προδρόμου βαδίζει σιγά-σιγά προς το τέλος. Είδε να εκπληρώνεται το σημάδι που του έδωσε ο Θεός: Σε όποιον δεις να κατεβαίνει το Άγιο Πνεύμα και να μένει για πάντα πάνω του, αυτός είναι που θα βαπτίζει όχι απλώς με νερό, αλλά με Πνεύμα Άγιο, μεταδίδοντας άφεση αμαρτιών και όλα τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος. Κατόπιν τούτου ο Ιωάννης έδωσε με απόλυτη βεβαιότητα τη μαρτυρία του, «ότι ούτος εστιν ο Υιός του Θεού», ο ερχόμενος εκλεκτός του, ο αναμενόμενος Μεσσίας (Ιω. 1, 33-34).

Τόνισε μάλιστα ότι στο εξής «εκείνον δει αυξάνειν, εμέ δε ελαττούσθαι» (Ιω. 3, 30). Η επιρροή, η απήχηση, η δόξα του Χριστού πρέπει να αυξάνονται. Ο ρόλος του Προδρόμου είχε πλέον επιτευχθεί. Δεν θα συνεχίσει άλλο τη δράση του, ανταγωνιστικά προς τον Χριστό. Αντιθέτως, θα προπορευτεί του Χριστού και στον Άδη, για να φέρει και στους κεκοιμημένους το μήνυμα της επικείμενης καθόδου του Χριστού και εκεί. Έτσι, κατά το σχέδιο του Θεού, ο Ιωάννης φυλακίζεται από τον Ηρώδη, ο δε Χριστός αρχίζει από τη Γαλιλαία το κήρυγμά του για μετάνοια, εν όψει της ελεύσεως της Βασιλείας του Θεού (Κυριακή μετά τα Φώτα).

Ιωάννης Κουρεμπελές: Κυριαρχική ή εξουσιαστική δύναμη;

Είναι γεγονός ότι το δυνάμει δεν μπορεί να εννοηθεί δίχως το ενεργεία. Στη σκέψη του Αριστοτέλη η δύναμη φαίνεται να προηγείται της ενέργειας. Μάλλον την καθορίζει κιόλας. Ωστόσο, εντέλει έχει ίσως κανείς την εντύπωση ότι υποτάσσεται σε αυτή. Εδώ, δηλαδή, δεν είναι απαραίτητο να πει κανείς ότι η δύναμη υφίσταται μόνο εν ενεργεία.

Να το πω απλά: η δύναμη μπορεί να «αναπαύεται» (έχει π.χ. κανείς το δυνάμει, τη γνώση του πράττειν, αλλά δεν πράττει ακαταπαύστως) ως αυτόνομη δυνατότητα και να δρα απλά έχοντας μέσα της τους (κινητήριους) λόγους της δράσης. Η δύναμη μπορεί έτσι, κατ’ αυτή την έννοια, να είναι και αδυναμία (Μετά τα Φυσικά, 1047a, 24-26: «του αυτού και κατά το αυτό πάσα δύναμις αδυναμία»).

Παρασκευή 10 Ιανουαρίου 2025

Φώτης Κόντογλου: Το ευαγγέλιο της απλότητας

Πολλές υπήρξαν οι αρετές του Φώτη Κόντογλου, που τον κατατάσσουν στα ωραία, φωτεινά πρότυπα του νεοελληνικού πολιτισμού. Το ζωγραφικό του ταλέντο, με το οποίο σχεδόν μοναχός αντιπάλεψε την έκλειψη της ζωντανής βυζαντινής μας τέχνης.

Μάριος Νοβακόπουλος από το Άρδην τ. 128 με αφιέρωμα στον Φώτη Κόντογλου και τη γενιά του ’30.

Η λογοτεχνική του δεινότητα, που τον κατέστησε πρωτοπόρο του μοντερνισμού στον ελληνικό μεσοπόλεμο, όσο και μεγάλο μάστορα στην παράδοση του παραμυθιού, της αγιολογίας, ως και της περιφρονημένης λαϊκής χρονογραφίας. Ο αδαμάντινος χαρακτήρας, η υπομονή με την οποία αντιμετώπισε μύριες καταστροφές, τον αιματηρό ξεριζωμό από το αγαπημένο του Αϊβαλί, τις κακουχίες της Κατοχής, την περιθωριοποίηση και τον αποκλεισμό από τους κατεστημένους κύκλους. Τα γραπτά του, διηγήματα, άρθρα, βίοι αγίων και βιογραφίες πειρατών και κονκισταδόρων, διακρίνονται όλα από μία λεπτή ιδιότητα, η οποία είναι τόσο συνυφασμένη με την μορφή τους που μπορεί να μας διαφύγει. Τούτη η αρετή είναι η απλότητα.

Ἀπὸ ποῦ προέρχεται ἡ σημερινὴ κρίση; Ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς

- Ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς

Μὲ ρωτᾶς, ἄνθρωπε τοῦ Θεοῦ, ἀπὸ ποὺ προέρχεται ἡ σημερινὴ κρίση, καὶ τί σημαίνει αὐτή.
Ἡ κρίση εἶναι ἑλληνικὴ λέξη, καὶ σημαίνει δίκη. Στὴν Ἁγία Γραφὴ αὐτὴ ἡ λέξη χρησιμοποιεῖται πολλὲς φορές. Ἔτσι ὁ ψαλμωδὸς λέει: «διὰ τοῦτο οὐκ ἀναστήσονται ἀσεβεῖς ἐν κρίσει» (Ψάλμ. 1, 5). Σὲ ἄλλο μέρος πάλι λέει: «ἔλεος καὶ κρίσιν ἄσομαι σοί, Κύριε» (Ψάλμ. 100, 1)
Ἀντικατάστησε τὴ λέξη «κρίση» μὲ τὴ λέξη «δίκη» καὶ διάβασε: «Διὰ τοῦτο οὐκ ἀναστήσονται ἀσεβεῖς ἐν δίκῃ» ἢ «ἀλλὰ τὴν δίκην πάσαν δέδωκε τῷ υἱῷ» ἢ «νῦν δίκη ἐστὶ τοῦ κόσμου τούτου» ἢ ὅτι «ἀποδώσουσι λόγον τῷ ἐτοίμως ἔχοντι δικᾶσαι ζώντας καὶ νεκρούς».
Ἕως τώρα οἱ εὐρωπαϊκοὶ λαοὶ χρησιμοποιοῦσαν τὴν λέξη «δίκη», ἀντὶ γιὰ τὴ λέξη «κρίση», ὅποτε καὶ νὰ τοὺς ἔβρισκε κάποια συμφορά. Τώρα ἡ καινούργια λέξη ἀντικατέστησε τὴν παλιά, καὶ τὸ κατανοητὸ ἔγινε ἀκατανόητο. Ὅταν γινόταν ξηρασία, πλημμύρα, πόλεμος ἢ ἔπεφτε ἐπιδημία, ὅταν ἔρριχνε χαλάζι, γίνονταν σεισμοί, πνιγμοὶ καὶ ἄλλες συμφορές, λέγανε «Θεία δίκη!».