Από ποιον κινδυνεύει η ελληνική γλώσσα

Της Χριστίνας Κυριακίδου

ΕΝΑ από τα θέματα που συχνά-πυκνά επανέρχεται στην επικαιρότητα και το οποίο απασχολεί τους εκπαιδευτικούς φορείς (και όχι μόνο) είναι αυτό των «greeklish». Του κώδικα επικοινωνίας που χρησιμοποιούν οι νέοι όταν συνομιλούν μέσω διαδικτύου ή όταν στέλνουν γραπτά μηνύματα από τα κινητά τους τηλέφωνα.

Η άποψη που κυριαρχεί είναι πως τα «greeklish» απειλούν την ελληνική γλώσσα, σκοτώνουν την ορθογραφία, κωδικοποιούν ακόμα και τη σκέψη των εφήβων. Πρόσφατα, για παράδειγμα, ο πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών, καθηγητής Γλωσσολογίας Γιώργος Μπαμπινιώτης, τόνισε: «Τα greeklish είναι ο καλύτερος δρόμος αποξένωσης από την εικόνα της λέξης.

Αυτό μπορεί οι νέοι άνθρωποι να το πληρώσουν ακριβά. Έχουμε ελληνικές γραμματοσειρές και μπορούμε, αξιοποιώντας το διαδίκτυο και τα ηλεκτρονικά μέσα, να χρησιμοποιούμε τις ελληνικές γραμματοσειρές που έχουν το προτέρημα να δίνουν την εικόνα της λέξης, το οπτικό ίνδαλμα και να μας συμφιλιώνουν με την ορθογραφία της λέξης και με τη σημασίας της». 

Ομοίως, ο πρόεδρος της Ένωσης Συντακτών Κύπρου (ΕΣΚ), Αντώνης Μακρίδης, στο πλαίσιο της φετινής τελετής βράβευσης των μαθητικών εφημερίδων, απευθυνόμενους προς τους νέους είπε: «Τώρα που είστε ακόμα στα μαθητικά θρανία, δώστε προσοχή, φροντίστε να μάθετε όσο το δυνατόν καλύτερα τη γλώσσα μας. Αυτή την ευλογημένη γλώσσα που δυστυχώς καταμοιχεύεται σήμερα. Τα κινητά, τα λεγόμενα facebook και τα άλλα φρούτα της εποχής, με τα μηνύματά τους, τις συντομογραφίες και τους λατινικούς χαρακτήρες συρρικνώνουν τη γλώσσα και αποδομούν την κρίση». Σε δηλώσεις στην εφημερίδα «Καθημερινή», το ίδιο θέμα σχολίασε και ο καθηγητής Νεοελληνικής Γλώσσας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Χρίστος Τσολάκης, δίνοντας όμως μια εντελώς διαφορετική ερμηνεία. Αφού διευκρίνισε ότι πολύ καλά κάνουν όσοι επιμένουν στη χρήση του ελληνικού πληκτρολογίου στο διαδίκτυο, επισήμανε ότι η λύση για την αντιμετώπιση του φαινομένου δεν βρίσκεται στο διαδίκτυο αλλά στο σχολείο: «Αυτές οι μείξεις είναι πολύ φυσικό να γίνονται, όπως γίνονταν στην αρχαιότητα με τα αρχαία ελληνικά και τα ελληνικά εκείνης της εποχής, που ήταν διεθνής γλώσσα.

Έχουμε να κάνουμε με τις λεγόμενες τυπικές γλώσσες κι εκείνο που κυριαρχεί είναι η μεταφορά του μηνύματος χωρίς καθυστερήσεις. Οι νέοι δε θέλουν να λένε πολλά κι αυτό είναι καλό. Από την άλλη, αναμειγνύουν τα greeklish με την ελληνική γλώσσα, με λέξεις από άλλες γλώσσες, με δικά τους λεκτικά κατασκευάσματα και εθίζονται σε αυτό. Το σχολείο δεν πρέπει να επιτρέψει την είσοδο αυτών των λέξεων στη σχολική γλώσσα». Τα greeklish, συνέχισε ο κ. Τσολάκης, «είναι μια ιδιόλεκτος από τις πολλές που έχουμε στη γλώσσα μας. Δεν την καταστρέφει, αλλά σαν νέο παιχνίδι είναι δελεαστικό για τα παιδιά και το σχολείο πρέπει να λάβει τα μέτρα του». Και κατέληξε: «Η γλώσσα μας δεν κινδυνεύει από τα greeklish, αλλά από την έλλειψη παιδείας». 

Ίσως η θέση αυτή να πρέπει να μας προβληματίσει λίγο περισσότερο. Το να καταριόμαστε τα greeklish και να αποδίδουμε ευθύνες στους νέους επειδή τα χρησιμοποιούν, πιθανόν να είναι η εύκολη λύση. Μια τέτοια αντίληψη παρέχει άλλοθι στο δημόσιο σχολείο και το οδηγεί σε περαιτέρω αδράνεια.

Στο κάτω-κάτω δεν είναι τα greeklish που απειλούν τη γλώσσα, αλλά εμείς οι ίδιοι.

«Φιλελεύθερος»10/07/2011