 |
| Νίκος Εγγονόπουλος |
Εγκαινιάστηκε η έκθεση «Ιστορώντας την υπέρβαση, από την παράδοση του Βυζαντίου στη νεότερη τέχνη» στο Μουσείο Γουλανδρή στην Άνδρο
Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΣΙΑΦΚΟΥ
Το 1958, όταν ο Νίκος Νικολάου παρουσίασε τα προσχέδια για δύο εικόνες, τη «Φιλοξενία του Αβραάμ» και τη «Δέηση», οι οποίες έμελλε να τοποθετηθούν στο ναό της Ζωοδόχου Πηγής, κρίθηκε από αρμόδια επιτροπή και πήρε το «καλώς έχει» από τον Μαρίνο Καλλιγά και τον Ορλάνδο. Τις δύο αυτές εικόνες, με τις σφραγίδες στο πλάι και τα χαρτόσημα, μπορεί κανείς να δει στην Άνδρο, στο Μουσείο Σύγχρονη Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή.
Προχθές έγιναν στην Ανδρο τα εγκαίνια της φιλόδοξης έκθεσης με τίτλο «Ιστορώντας την υπέρβαση, από την παράδοση του Βυζαντίου στη νεότερη τέχνη».
Με όπλα περισσότερες από 130 εικόνες, αποκλειστικά ζωγράφων που έχουν ιστορήσει ναούς, η έκθεση καταδεικνύει τις επιρροές που δέχτηκαν οι Ελληνες ζωγράφοι του 20ού αιώνα από την τεχνική και τη θεματολογία της βυζαντινής εικονογράφησης. Αλλά και πώς οι ίδιοι αυτοί ζωγράφοι, όπως είπε ο διευθυντής του μουσείου Κυριάκος Κουτσομάλλης, ανακάλυψαν στοιχεία μοντερνισμού στη βυζαντινή τεχνοτροπία και τα ανέδειξαν.
Κι εδώ ταιριάζει ο μέγας σουρεαλιστής Νίκος Εγγονόπουλος, που έργα του επίσης παρουσιάζονται στην έκθεση, που έλεγε πως η βυζαντινή τέχνη είναι κατ' εξοχήν σουρεαλιστική.
Ο Εγγονόπουλος αλλά και ο Τσαρούχης υπήρξαν μαθητές τού κατ' εξοχήν αγιογράφου Φώτη Κόντογλου. Οπου στην έκθεση μπορεί να δει κανείς δύο πλευρές των ζωγράφων, την κατά Κόντογλου κλασική αλλά και τη μοντερνιστική. Ετσι ο Εγγονόπουλος δημιουργεί έναν «βυζαντινό» «Αγιο Ιωάννη Πρόδρομο» το 1933, αλλά και τον «Προφητάνακτα Δαβίδ» του 1984, έργο καθαρά σουρεαλιστικό.
Όσο για τον Τσαρούχη, με τη σειρά του παρουσιάζει το «Μαρτύριο της Αγίας Παρασκευής», έργο ταυτόχρονα σύγχρονο, που παράλληλα ακολουθεί τη βυζαντινή τεχνοτροπία παίζοντας με το φως και τη σκιά. Σημειώστε πως το έργο είναι δάνειο από το Μουσείο Τεριάντ Μυτιλήνης. Ο ίδιος ο Τεριάντ είχε ζητήσει από τον Τσαρούχη να εικονογραφήσει το παρεκκλήσι του σπιτιού του, κάτι που όμως δεν έγινε ποτέ. Σε αντίθεση με το προαναφερόμενο έργο, το «Μαρτύριο του Αγίου Σεβαστιανού» του Τσαρούχη παρουσιάζει δύο «τυπικούς» φαντάρους να τοξεύουν τον άγιο που φοράει... μποξεράκι και φανταρίστικα αρβυλάκια.
 |
| Γιάννης Τσαρούχης |
Το έργο ωστόσο που συμπυκνώνει το σκεπτικό της έκθεσης είναι ο «Ευαγγελισμός της Θεοτόκου» του Παρθένη, δάνειο από την Εθνική Πινακοθήκη. Όπου ο ζωγράφος έχει δανειστεί στοιχεία της βυζαντινής παράδοσης, έχοντας όμως αφομοιώσει όλα τα σύγχρονα ρεύματα της εποχής του (συμβολισμό, φοβισμό κ.τ.λ.).
Ο επιμελητής της έκθεσης, καθηγητής Νικόλαος Ζίας, είπε χαρακτηριστικά ότι ο Παρθένης τοποθέτησε τη σκηνή του Ευαγγελισμού στο μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου του Πόρου, στο οποίο τότε ζούσε, και αντί για κρίνο έβαλε στα χέρια του Αγγέλου μια λύρα, αφού κατά τον Παρθένη η μουσική είναι η γλώσσα των αγγέλων.
Εκτίθενται ακόμα τρεις εικόνες του Παρθένη που για πρώτη φορά βγήκαν από την εκκλησία του Αγίου Αλεξάνδρου Παλαιού Φαλήρου, δύο εκ των οποίων ήταν επί χρόνια κρυμμένες στο σκευοφυλάκιο.
Από τις αθηναϊκές εκκλησίες έχουν έρθει επίσης μια μακέτα και δύο σχέδια του Λουκίδη από τη Ζωοδόχο Πηγή της οδού Ακαδημίας, τέσσερις προσκυνηματικές εικόνες του Σπύρου Βασιλείου από τον Άγιο Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη και το σχέδιο εικονογράφησης του Αγίου Ανδρέου στα Κάτω Πατήσια του Φώτη Κόντογλου.
Τα προχθεσινά εγκαίνια έγιναν από την πρόεδρο του μουσείου Φλορέτ Καραδόντη, το διευθυντή του Κυριάκο Κουτσομάλλη και τον επιμελητή της έκθεσης Νικόλαο Ζία.
Εκπληκτικά έργα τέχνης! Σουρεαλιστκά και όμορφα.
ΑπάντησηΔιαγραφή