Η «μαύρη Τρίτη» για την Εκκλησία

Η «μαύρη Τρίτη» για την Εκκλησία 

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου 

Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας άρχισε τον προεκλογικό του αγώνα με την ευλογία του Αρχιεπισκόπου κ. Ιερωνύμου. Ο πιστός λαός εμβρόντητος είδε και άκουσε την αγάπη του Αλ. Τσίπρα προς την Εκκλησία και τους προς αυτόν ύμνους του κ. Ιερωνύμου. Η φιέστα της Τρίτης, 6ης Νοεμβρίου 2018, στο Μέγαρο Μαξίμου είχε σεναριογράφο, σκηνοθέτη και πρωταγωνιστή τον πρωθυπουργό και βοηθό του (supporter) τον Αρχιεπίσκοπο. Ο Αλ. Τσίπρας ήταν σε φόρμα. Θύμισε το 2014, όταν υποσχόταν ότι την επομένη της εκλογής ο βασικός μισθός θα ξαναγύριζε στα 750 Ευρώ, ότι οι συντάξεις θα επανέλθουν στα προ των μνημονίων επίπεδα, ότι ουδεμία πρώτη κατοικία θα κατασχεθεί... Ο Αρχιεπίσκοπος με το βλέμμα προς το έδαφος. Το συνηθίζει και στις πιο ευχάριστες, κατ΄ αυτόν, στιγμές... 

Και όμως η Τρίτη, 6η Νοεμβρίου 2018 είναι μια «Μαύρη Τρίτη» για τους κληρικούς της Ελλαδικής Εκκλησίας και για την ίδια την Εκκλησία. Η συμφωνία Τσίπρα – Ιερωνύμου προβλέπει η Εκκλησία να παραιτηθεί κάθε άλλης αξίωσης από την εκκλησιαστική περιουσία που απέκτησε η Πολιτεία επί δικτατορίας Μεταξά και να παραιτηθεί επίσης από την μισθοδοσία των κληρικών της από το Δημόσιο, έναντι της υπόσχεσης ετήσιας επιδότηση από την Πολιτεία, ισόποσης προς την σημερινή δαπάνη μισθοδοσίας. 

Η συμφωνία αν και συζητιόταν επί «τρία» και περισσότερα χρόνια μεταξύ των δύο ανδρών έχει πολλά κενά και προκαλεί πολλά προβλήματα. Το πρώτο είναι σοβαρό εκκλησιολογικό. Ο Αρχιεπίσκοπος συζητούσε με τον Πρωθυπουργό χωρίς να έχει ενημερώσει καθόλου για τις συζητήσεις του την Ιεραρχία. Και οι χωρίς ενημέρωση Μητροπολίτες έως προχθές επιχειρηματολογούσαν γιατί οι κληρικοί πρέπει να πληρώνονται από το κράτος... 

Είναι ενδεικτικό ότι τον Οκτώβριο, πριν δηλαδή ένα μήνα, στην Ιεραρχία ο Μητροπολίτης Κηφισίας Κύριλλος αναφέρθηκε, ως εισηγητής, στο θέμα και τόνισε ότι «η μισθοδοσία και η εκκλησιαστική εκπαίδευση έχουν αναληφθεί από το Δημόσιο ως μία μορφή αφηρημένης (κατ’ αποκοπήν ) αποζημίωσης προς την Εκκλησία για την εκκλησιαστική (ιδίως μοναστηριακή) περιουσία, που περιήλθε στο Κράτος χωρίς καμία αποζημίωση της Εκκλησίας». Το σωστό ήταν ο Αρχιεπίσκοπος να καλέσει τον Μητροπολίτη Κηφισίας, να του εμφανίσει τη συμφωνία και να του εξηγήσει ότι η Εκκλησία θριαμβεύει με την επικείμενη συμφωνία, ότι παύουν τα οικονομικά της προβλήματα και να τον πείσει να επιχειρηματολογήσει υπέρ αυτής. Όχι να τον αφήσει εκτεθειμένο. 

Το εκκλησιολογικά ορθό ήταν ο Αρχιεπίσκοπος πρώτα να φέρει στην Ιεραρχία τη συμφωνία, να γίνει συζήτηση και να παρθούν αποφάσεις και με αυτές να προσέλθει στον πρωθυπουργό. Αντίθετα πρώτα συμφώνησε με τον Αλ. Τσίπρα και μάλιστα προεξόφλησε ότι οι Μητροπολίτες μέλη της θα την υιοθετήσουν.... Με τις συζητήσεις και τη συμφωνία με τον Πρωθυπουργό ερήμην της Συνόδου ο Αρχιεπίσκοπος, φαλκιδεύει το Συνοδικό σύστημα. 

Το δεύτερο εκκλησιολογικό ζήτημα που εγείρεται είναι τι γίνεται με τους κληρικούς της ημιαυτόνομης Εκκλησίας της Κρήτης και αυτών της Δωδεκανήσου, που ανήκουν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Έως τώρα ακολουθούν το καθεστώς και το μισθολόγιο των κληρικών της Εκκλησίας της Ελλάδος. Και ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος δεν μπορεί να κάνει συμφωνία με την Κυβέρνηση για αυτούς. Κανονικά εμπλέκεται το Φανάρι και μπορεί να υπάρξει μια ακόμη αφορμή έντασης μεταξύ των δύο Εκκλησιών. 

Το τρίτο είναι ζήτημα ισονομίας και εθνικής σημασίας. Παλαιότερα το είχε θέσει και ο Ευάγγελος Βενιζέλος. Οι κληρικοί της Ορθόδοξης Εκκλησίας χάνουν την ιδιότητα του δημοσίου υπαλλήλου, ενώ την διατηρούν οι Μουφτήδες της Θράκης... 

Επί των πρακτικών σημείων της συμφωνίας το βέβαιο είναι ότι οι 10.000 κληρικοί παύουν να είναι δημόσιοι υπάλληλοι, και, ως εκ τούτου, διαγράφονται από την Ενιαία Αρχή Πληρωμών και γίνονται υπάλληλοι της Εκκλησίας. Από την ασφάλεια της πληρωμής του μισθού και της σύνταξης και την εξασφαλισμένη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη περνούν στην αβεβαιότητα και στην ανασφάλεια ενός συστήματος που δεν έχει δοκιμασθεί. Το συνολικό ποσό της κρατικής επιδότησης θα καταβάλλεται σε ειδικό Ταμείο της Εκκλησίας, που θα έχει την ευθύνη να δημιουργήσει, με δαπάνη της, τον μηχανισμό πληρωμής τους... 

Αν αύριο η Ευρωπαϊκή Ένωση, που απορρίπτει τις επιδοτήσεις, επιβάλλει τη μείωση ή την απαλοιφή της κρατικής επιδότησης προς την Εκκλησία, η κυβέρνηση θα είναι υποχρεωμένη να υπακούσει... Τότε εκείνη μεν θα έχει πάρει την εκκλησιαστική περιουσία και θα έχει απαλλαγεί από την πληρωμή των κληρικών, ενώ η Εκκλησία θα την έχει χάσει έναντι των υποσχέσεων και οι κληρικοί της θα αναζητούν τρόπους επιβίωσης...-