Ὅλοι οἱ προφῆτες … – τοῦ Ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς

Ἐπειδή ὡς ἀνθρωπότητα βρισκόμαστε πάλι κυκλωμένοι ἀπό τίς παγίδες τῆς μισαλλοδοξίας, τῆς καλλιεργούμενης σύγχυσης καί ἑνός διάχυτου τρόμου, ἡ ἀποπειρώμενη τήν ἀπόδοση τῆς Προσευχῆς ἀπό τά Ἀγγλικά στή γλώσσα μας, διάλεξε αὐτόν εἰδικά τόν ὕμνο, θεωρώντας τον ἰδιαίτερα ἐπίκαιρο, γιά τούς ἑξῆς λόγους:

α) Ἡ πνευματική στάση τοῦ Νικολάου Βελιμίροβιτς δίνει μέτρο διαύγειας καί διάκρισης.

β) Εἶναι ἀνοιχτή χωρίς ἐπιφυλάξεις ἀπέναντι σέ πολύ διαφορετικές πνευματικότητες, ἀναγνωρίζοντας τήν θεμελιώδη σχέση τους μέ ὁρισμένο κάθε φορά λαό. Τοῦτο δέν τόν ἐμποδίζει στό ἐλάχιστο νά παραμένει ἑδραιωμένος στήν πνευματικότητα τῆς δικῆς του παράδοσης.

γ) Ὁ τότε Ἐπίσκοπος Ὀχρίδας δέν καλλιεργεῖ ἀντιπαλότητες, οὔτε ἀποπειρᾶται κανέναν προσηλυτισμό. Διακηρύσσει τήν ὁμολογία του με ὅρους πλήρους βεβαιότητας, χωρίς νά ἀπειλεῖ κανέναν διαφορετικά σκεπτόμενο. Προτιμᾶ νά ἀπευθυνθεῖ στήν ψυχή του, προειδοποιώντας την καί σωφρονίζοντάς την ἀπέναντι σε κινδύνους πού καραδοκοῦν κατά τήν προετοιμασία της πρός ἕνα καί μόνον ποθούμενο. Τοῦτο ὁρίζεται στούς ἀρχικούς στίχους ὡς Παγκόσμιο Ποθούμενο ἀναγγελλόμενο ἀπό ὅ λ ο υ ς τους προφῆτες, καί γίνεται συγκεκριμένο στό τέλος ὡς Προσωπικό Ποθούμενο.

Ὁπωσδήποτε ἕνα μικρό σημείωμα οὔτε νομιμοποιεῖται οὔτε δικαιοῦται νά ὑποκαταστήσει στό ἐλάχιστο ὅ,τι θά ἄξιζε νά εἶναι ἀντικείμενο μελέτης τῆς Ἀνθρωπολογίας καί Θεολογίας ἑνός μεγέθους ὅπως αὐτό τοῦ φιλοσόφου Σέρβου Ἅγιου. Μπορεῖ να δώσει μόνο μερικές νύξεις, ἐλπίζοντας πώς θά βοηθήσει τόν Ἕλληνα ἀναγνώστη νά μήν ἐκπλαγεῖ καθ’ ὑπερβολήν μέ τήν ποιητική γλώσσα τοῦ Ν.Β. ὀλισθαίνοντας σέ παρερμηνεῖες. Ὁ Ν.Β. περνώντας ἀπό κακουχίες καί κακουχίες τόσο στην πατρίδα του ὅσο καί στό Νταχάου, δοκιμάζοντας κατ’ ἐπανάληψη τούς φαρμακερούς καρπούς τῆς ἐξορίας, διατήρησε ζωντανό καί τόν Διανοούμενο καί τόν Ἄνθρωπο τῆς Δράσης (σήμερα, μᾶλλον θα λέγαμε Ἀκτιβιστή), καί τόν Ποιητή καί τόν Μυστικό και τόν Μάρτυρα και τόν Ὁμολογητή. Ἴσως πάνω ἀπ’ ὅλα διατήρησε ζωντανό τό δῶρο τῆς ἐγγύτητας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος .

***

Ὅλοι οἱ προφῆτες ἀπό τήν ἀρχή φωνάζουν στήν ψυχή μου ἱκετεύοντάς την νά γίνει παρθενική καί νά προετοιμαστεῖ νά λάβει τόν Θεῖο Υἱό στήν ἄμωμο μήτρα της· ἱκετεύοντάς την νά γίνει κλίμακα γιά νά κατέλθει ὁ Θεός στόν κόσμο καί νά ἀνέλθει ὁ ἄνθρωπος στόν Θεό· ἱκετεύοντάς την ν’ ἀποστραγγίσει τήν ἐρυθρά θάλασσα τῶν αἱμάτινων παθῶν ἐντός της, ἔτσι ὥστε ὁ σκλάβος ἄνθρωπος νά μπορέσει νά τήν διασχίσει ὥς τήν γῆ τῆς ἐπαγγελίας, ὥς τήν γῆ τῆς ἐλευθερίας.

Ὁ σοφός τῆς Κίνας συμβουλεύει τήν ψυχή μου νά εἶναι εἰρηνική καί ἥσυχη καί νά περιμένει τό Τάο νά ἐνεργήσει ἐντός της. Δοξασμένη ἡ μνήμη τοῦ Λάο Τσέ, τοῦ δάσκαλου καί προφήτη τοῦ λαοῦ του.

Ὁ σοφός τῆς Ἰνδίας διδάσκει τήν ψυχή μου νά μήν φοβᾶται τήν ὀδύνη, ἀντίθετα μέσα ἀπό κοπιώδη καί ἀδιάκοπη ἄσκηση ἐξαγνισμοῦ καί προσευχῆς νά ἀνυψωθεῖ ἕως τόν Ἕνα ψηλά, πού θά ἐξέλθει νά τήν προϋπαντήσει καί νά τῆς φανερώσει τό Πρόσωπό Του καί τήν Δύναμή Του. Δοξασμένη ἡ μνήμη τοῦ Κρίσνα, δασκάλου καί προφήτη τοῦ λαοῦ του.

Ὁ πριγκιπικός γιός τῆς Ἰνδίας διδάσκει τήν ψυχή μου νά ἀδειάσει ἀπό κάθε σπόρο τῆς σοδιᾶς τοῦ κόσμου, ν’ ἀπαρνηθεῖ ὅλες τίς σαγηνευτικές σερπαντίνες τῆς ἀδύναμης καί σκιώδους ὕλης καί κατόπιν σέ κένωση, ἡρεμία, ἁγνότητα καί εὐδαιμονία νά ἀναμένει τή νιρβάνα. Εὐλογημένη νά είναι ἡ μνήμη τοῦ Βούδα, τοῦ πριγκιπικοῦ γιοῦ καί ἀδιαμφισβήτητου δασκάλου τοῦ λαοῦ του.

Ὁ κεραυνοφόρος σοφός τῆς Περσίας λέει στήν ψυχή μου πώς δεν ὑπάρχει στον κόσμο τίποτα ἄλλο ἐκτός ἀπό Φῶς και Σκοτάδι, καί πώς ἡ ψυχή πρέπει νά ἐλευθερωθεῖ ἀπό τό σκοτάδι ὅπως ἡ μέρα ἀπό τή νύχτα. Διότι οἱ υἱοί τοῦ φωτός συλλαμβάνονται ἀπό τό φῶς και οἱ υἱοί τοῦ σκοταδιοῦ συλλαμβάνοναι ἀπό τό σκοτάδι. Δοξασμένη ἡ μνήμη τοῦ Ζωροάστρη , τοῦ μεγάλου προφήτη τοῦ λαοῦ του.

Ὁ προφήτης τοῦ Ἰσραήλ φωνάζει στήν ψυχή μου: Πρόσεχε, ἡ παρθένος θά συλλάβει καί θά γεννήσει γιό τοῦ ὁποίου το ὄνομα θά εἶναι Θεάνθρωπος. Δοξασμένη ἡ μνήμη τοῦ Ἡσαϊα τοῦ ἐνορατικοῦ προφήτη τῆς ψυχῆς μου.

Ὤ οὐράνιε Κύριε, ἄνοιξε τά ὦτα τῆς ψυχῆς μου, μή τυχόν καί γίνει κουφή στίς προτροπές τοῦ Ἀγγελιαφόρου Σου…

Ψυχή μου, μή σκοτώνεις τούς προφῆτες πού σοῦ στέλνονται. Γιατί οἱ τάφοι τους δεν κλείνουν μέσα τους αὐτούς, ἀλλ’ ἐκείνους πού τούς φόνευσαν.

Πλύσου, ἀποκαθάρου, γίνε γαλήνια μέσα στήν τρικυμισμένη θάλασσα τοῦ κόσμου, καί φύλαξε ἐντός σου τίς συμβουλές τῶν προφητῶν πού σοῦ ἐστάλησαν. Παραδώσου ὁλοκληρωτικά στόν Ἕνα ψηλά, καί πές στόν κόσμο «Δέν ἔχω τίποτα γιά σένα».

Καί οἱ πιό ἐνάρετοι γιοί τῶν ἀνθρώπων πού πιστεύουν σέ σένα, δέν εἶναι περισσότερο ἀπό τρεμάμενες σκιές, οἱ ὁποῖες, σάν τόν δίκαιο Ἰωσήφ περπατοῦν στή σκιά σου. Γιατί ἡ θνητότητα γεννᾶ θνητότητα καί ὄχι Ζωή. Ἀληθινά σοῦ λέω: οἱ γήϊνοι σύζυγοι κάνουν λάθος ὅταν λένε πώς δίνουν ζωή. Δέν τήν δίνουν ἀλλά τήν καταστρέφουν. Σπρώχνουν τή ζωή στήν ἐρυθρά θάλασσα καί τήν πνίγουν, καί ἐκ τῶν προτέρων τήν τυλίγουν στό σκοτάδι καί τήν κάνουν μιά διαβολική ψευδαίσθηση. Δέν ὑπάρχει ζωή, ὦ ψυχή, παρά μόνον ὅταν ἔρχεται ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα. Οὕτε καμιά πραγματικότητα στόν κόσμο ὑπάρχει, παρά μόνον ἄν κατέρχεται ἀπό τόν οὐρανό.

Μή φονεύεις τούς προφῆτες πού σοῦ ἀποστέλλονται, ψυχή μου, γιατί ὁ φόνος εἶναι μόνο μιά ψευδαίσθηση σκιῶν. Μή φονεύεις, γιατί μόνον τόν ἑαυτό σου μπορεῖς νά σκοτώσεις.

Γίνε παρθενική , ψυχή μου, γιατί ἡ παρθενικότητα τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ μόνη ἡμι-αλήθεια σ’ ἕναν κόσμο σκιῶν. Μιά ἀλήθεια μισή ἕως ὅτου ὁ Θεός γεννηθεῖ ἐντός της. Τότε ἡ ψυχή γίνεται μιά πλήρης πραγματικότητα.

Παρθένε μου, γίνε σοφή καί δέξου πριγκιπικά τά πολύτιμα δῶρα τῶν σοφῶν ἀπό τήν Ἀνατολή, τά προορισμένα γιά τόν Ὑιό σου. Μήν κοιτάζεις πίσω κατά τή Δύση, ἐκεῖ ὅπου ὁ ἥλιος δύει ,καί μή λαχταρᾶς δῶρα πού εἶναι μυθευματικά καί ψευδῆ.

Εἰσαγωγικό σημείωμα – Ἀπόδοση: Νατάσα Κεσμέτη

Ἀριθμημένος ὡς ΧLVIII, ὁ παραπάνω ὕμνος εἶναι μιά ἀπό τίς Προσευχές δίπλα στή Λίμνη πού ἔγραψε στά 1922 ὁ τότε Ἐπίσκοπος Ζίτσας καί νῦν Ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς. Ἡ ρώμη ἀλλά καί ἡ τόλμη τόσο στήν σύλληψη ὅσο καί στήν ἐκφραστική του φανερώνονται καί σ’ αὐτήν τήν προσευχή, καθώς πηγάζουν σχεδόν ἀκράτητα ἀπό τήν φλεγόμενη καρδιά του.

[Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ.]