Τί εἶναι παράδοση; Εἶναι οἱ φορεσιὲς καὶ οἱ σκοποὶ τοῦ τόπου μας ἢ κάτι παραπάνω; Εἶναι ἕνας τρόπος ζωῆς, ποὺ χάθηκε καὶ τὸν βάλαμε στὶς προθῆκες τοῦ λαογραφικοῦ μουσείου; Καὶ ἐὰν εἶναι ἔτσι, γιατί μιλᾶμε γιὰ ἐκείνην σὰν κάτι ποῦ συμβαίνει ἀκόμη; Ἐμεῖς οἱ… γραμματιζούμενοι ἔχουμε τὴν «πολυτέλεια» πλέον νὰ κάνουμε τέτοιους στοχασμούς. Νὰ ψάχνουμε νὰ βροῦμε ἀπὸ ποῦ κρατᾶ ἡ σκούφια μας καὶ ἔπειτα περήφανα νὰ τὴν ἐπιδεικνύουμε στὶς νέες ἐποχὲς, ποὺ μᾶλλον δὲν πολυσυμπαθοῦν τέτοιες ταυτότητες πολιτισμικές.
Ἐκεῖ ποὺ τὴν θαυμάζεις καὶ τὴν περιφέρεις ἀγέρωχα, καταντᾶ νὰ μοιάζει λείψανο…
Καὶ ἐκεῖ ποὺ μοιάζεις νὰ τὴν ξεχνᾶς ἔρχεται στὴν ζωὴ τὴν τωρινὴ μὲ τὴν ὁρμὴ τῆς ἀναπόφευκτης ἀλήθειας πού, ὡς ἀλήθεια, δὲν γνωρίζει τόπο καὶ χρόνο.
Ἀπὸ γονεῖς γονιῶν, σὲ παιδιὰ παιδιῶν…
«-Ἔλα γιαγιά», ἔλεγε τὶς Κυριακὲς ἡ μητέρα μου στὴν γιαγιά της σὲ πόλη ἀκριτική τῆς Μακεδονίας, «ἔλα νὰ κάτσεις μαζί μας. Κάθε ποὺ κοινωνεῖς πᾶς καὶ κλείνεσαι στὸ δωμάτιο…
-Νά, ἔλεγε ἡ γιαγιά, προτιμῶ λίγο νὰ ξαπλώσω, γιατί πῆρα τὸν Χριστό καὶ ἐὰν μιλῶ πολὺ Τὸν ξοδεύω..»
Σκεφτεῖτε πὼς βλέπετε τώρα μία ταινία. Πατῆστε τὸ κουμπὶ καὶ πηγαίνετε πίσω. Πολὺ πίσω. Καὶ ἀλλοῦ… Αἴγυπτος, 4ος αἰώνας μ.Χ.
«-Γιατί μᾶς ἀποφεύγεις, Ἀββᾶ, ὅταν ἔρχεσαι στὴν ἐκκλησία;» ρώτησαν οἱ νεώτεροι μοναχοὶ τὸν Ἰσαάκ, μαθητὴ τοῦ Ἀββᾶ Ἀπολλώ, ποὺ ὅποτε κοινωνοῦσε, ὕστερα ἀπὸ τὴν ἀπόλυση, ἔτρεχε στὸ κελί του, σὰν νὰ τὸν κυνηγοῦσαν.
-«Ἀδελφοί μου», ἀποκρίθηκε ἐκεῖνος «ὁ νοῦς, ποὺ φωτίζεται ἀπὸ τὴ Χάρι τῶν Μυστηρίων, εἶναι ἀναμμένη λαμπάδα. Μά, σὰν φυσᾶ σ’ αὐτὸν ὁ ἄνεμος τῆς πολυπραγμοσύνης, σβήνει ὁ ταλαίπωρος»
Ἡ προ-γιαγιά μου, πιθανότατα, δὲν ἤξερε τὸν ἀββᾶ Ἰσαὰκ καὶ τὸν ἀββᾶ Ἀπολλώ. Ἀμφιβάλω, ἐὰν εἶχε διαβάσει τὸ «Γεροντικό».
Ὅμως, μὲ ἐκείνην τὴν λεπτὴ κλωστὴ, ποὺ ἀρχίζουν τὰ παλιὰ παραμύθια τοῦ τόπου μας, ἦταν «γερὰ δεμένη, στὴν ἀνέμη τοῦ χρόνου τυλιγμένη». Στὴν ἀνέμη τῆς παράδοσης, ποὺ τὴν ἔκανε νὰ λέγει καὶ νὰ νοιώθει τὰ ἴδια ἀκριβῶς μὲ τοὺς ἀββάδες, παρόλο τὸ χάσμα τῶν δεκαπέντε σχεδὸν αἰώνων!
Καὶ ἐμεῖς; Ἐμεῖς ποὺ ξέρουμε τὰ «Γεροντικά» φαρσί, ἐρίζουμε μὲ τὸ δάκτυλο κολλημένο στὶς λέξεις καὶ δὲν μποροῦμε τελικὰ νὰ συνεννοηθοῦμε. Γιατί μεταξύ μας καὶ μὲ τὶς γιαγιάδες μας ἔχουμε χάσμα πολὺ μεγαλύτερο ἐκείνων τῶν δεκαπέντε αἰώνων…
Ἴσως γιατί μὲ τοὺς λόγους μας τοὺς πολλοὺς φυσᾶμε καὶ σβήνουμε τὴν λαμπάδα τοῦ ἀββᾶ.
Ξοδεύουμε στὶς πολυπραγμοσύνες μας τὸν Χριστὸ τῆς γιαγιᾶς.
Κοντεύουμε νὰ «μείνωμεν ἔξω» τοῦ ζεστοῦ κελιοῦ τους, μάταια νὰ ἀναζητοῦμε τὴν πολύτιμη παρέα τους.
Ἐρήμην τους κουβεντιάζουμε γιὰ ταυτότητα καὶ παράδοση, μιλώντας κάποτε-κάποτε γιὰ ἐκείνους, μὰ ποτὲ μὲ ἐκείνους…
https://agiazoni.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου