π. Δημητρίου Μπόκου
Δεν νοούνται Χριστούγεννα χωρίς Πρωτοχρονιά και άγιο Βασίλειο στη δική μας παράδοση. Στο «Καλήν εσπέραν, άρχοντες» ακολουθεί το «Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά» και ο ερχομός του αγίου Βασιλείου. Ο δικός μας Άη-Βασίλης, άσχετος παντελώς με τη δυτικόφερτη εμπορική καρικατούρα, είναι ο εραστής της σοφίας, η μέλισσα της Εκκλησίας, ο οικουμενικός διδάσκαλος. Δεν ήταν δυνατόν να μην αναφερθεί και στο μοναδικό γεγονός της θείας Γέννησης.
Διαχωρίζει κατ΄ αρχήν τις δύο γεννήσεις του Χριστού. Και η μεν πρώτη γέννησή του, λέει, «σιωπή τιμάσθω». Ας μην επιτρέψουμε στη σκέψη μας να πολυπραγμονεί γι’ αυτήν. Αυτή δεν έγινε μέσα στον χρόνο, δεν είχε θεατές, δεν μπορεί να τη διηγηθεί κανένας. Πώς να υπηρετήσει η γλώσσα τέτοιους λογισμούς; Πατέρας υπήρχε, Υιός γεννήθηκε. Μη ρωτήσεις το πότε. Μην ψάχνεις το πώς. «Παράδραμε το επερώτημα, αδύνατος γαρ η απόκρισις». Ο τρόπος της πρώτης θεϊκής Γέννησης είναι άφατος με ανθρώπινα λόγια, άρρητος και μη δυνάμενος να νοηθεί από τη δική μας διάνοια. Ο νους μας είναι κατώτερος των θείων πραγμάτων, ο λόγος μας υποδεέστερος των νοουμένων. Δεν μπορούμε να νοήσουμε τα του Θεού, αλλά και αν τα κατανοούσαμε, δεν θα μπορούσαμε να τα εκφράσουμε.
Αλλά έχουμε και τη δεύτερη Γέννηση του Χριστού. «Θεός επί γης, Θεός εν ανθρώποις, Θεός εν σαρκί». Πώς σαρκώθηκε ο Θεός; Ο Λόγος (ο Χριστός) «σαρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν», χωρίς να κινηθεί έξω από τον εαυτό του (τη θεότητά του) και χωρίς να υποστεί κάποια (μετα)τροπή. «Άτρεπτον γαρ το αθάνατον». Ο ουρανός δεν έμεινε έρημος από αυτόν που κατοικούσε εκεί, και όμως η γη υποδεχόταν στους κόλπους της τον ουράνιο ένοικο. Η θεότητα δεν μεταβαίνει από τόπο σε τόπο, όπως γίνεται με τα σώματα. Η σάρκα έγινε μέτοχος της θεότητας και λαμπρύνθηκε, χωρίς να μεταδώσει σ’ αυτήν τη δική της αδυναμία και ασθένεια. Όπως ακριβώς γίνεται και με τον σίδηρο, που πυρακτώνεται, κοκκινίζει στη φωτιά, γίνεται από μαύρος σαν φλόγα κι αυτός, χωρίς η φωτιά να αμαυρώνεται από αυτόν ή να ψύχεται.
Ο Θεός σαρκώθηκε για να νεκρωθεί ο θάνατος, όπως το σκοτάδι καταργείται με την παρουσία του φωτός. Ή όπως συμβαίνει με τον πάγο. Όσο είναι σκιά και νύχτα, τα νερά παραμένουν παγωμένα. Όταν όμως βγαίνει ο ήλιος, η ζεστή του ακτίνα λειώνει τον πάγο. Έτσι και με τον θάνατο. Εβασίλευσε μέχρι την παρουσία του Χριστού. Όταν όμως φανερώθηκε «η χάρις του Θεού η σωτήριος και ανέτειλεν ο ήλιος της δικαιοσύνης, κατεπόθη ο θάνατος εις νίκος». Κατανικήθηκε, μην αντέχοντας την έλευση της αληθινής ζωής.
Καλό Άγιο Δωδεκαήμερο-Καλή Πρωτοχρονιά!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου