Με αφορμή το σεισμό στην Ιαπωνία, το τσουνάμι που ακολούθησε και την έκρηξη στο πυρηνικό εργοστάσιο και τη διαρροή ραδιενέργειας, μπορούμε να ανοίξουμε συζήτηση στην τάξη, ή να αναθέσουμε ερευνητική εργασία σε ομάδες μαθητών για θέματα όπως:
Όλα συνδέονται μεταξύ τους (είναι αλληλένδετα) στη φύση: Ο σεισμός προκάλεσε τσουνάμι, το τσουνάμι έφερε μεγάλες καταστροφές στις ακτές, προκάλεσε έκρηξη σε πυρηνικό εργοστάσιο, οπότε έχουμε διαρροή ραδιενέργειας κ.ο.κ. Μπορούμε να βρούμε και άλλα πράγματα που έχουν συνέπειες στη φύση, που δείχνουν πώς όλα είναι αλληλένδετα.
Η φύση θέτει όρια στις ανθρώπινες δραστηριότητες: Η καταστροφή στην Ιαπωνία θέτει τα όρια της φύσης μέσα στα οποία είναι υποχρεωμένος να κινείται ο άνθρωπος.
Ατύχημα, σεισμός ή επίθεση σε πυρηνικό εργοστάσιο μπορεί να προκαλέσει διαρροή ραδιενέργειας: Πόσο ασφαλή είναι τελικά τα πυρηνικά εργοστάσια; Μήπως χρησιμοποιούμε μια πολύ επικίνδυνη πηγή ενέργειας;
Ποιες είναι οι συνέπειες από τη διαρροή ραδιενέργειας; Η ραδιενέργεια είναι αόρατη, δεν είναι σαν άλλες πηγές ενέργειας που τις βλέπουμε ή τις μυρίζουμε και μπορούμε να προφυλαχθούμε. Η ραδιενέργεια δε γνωρίζει σύνορα, ταξιδεύει ακόμα και σε άλλες ηπείρους σε τεράστιες αποστάσεις, μολύνοντας τον αέρα, το νερό, τα γεωργικά προϊόντα, το γάλα. Προκαλεί καρκίνο στους ανθρώπους, τερατογενέσεις, πολλές επικίνδυνες αρρώστιες. Έχει συνέπειες στην υγεία, στην οικονομία, στην κοινωνική ζωή: χιλιάδες άνθρωποι μολύνθηκαν σε ατυχήματα και μπαινοβγαίνουν σε νοσοκομεία με τεράστιο κόστος, χιλιάδες άλλοι αναγκάζονται να μετακομίσουν μακριά από τη μολυσμένη περιοχή, τεράστια ποσά δαπανώνται για την αντιμετώπιση της καταστροφής, περιουσίες ολόκληρες εγκαταλείπονται γιατί είναι μολυσμένες, η παραγωγή των αγροτών πρέπει να καταστραφεί, το γάλα το ίδιο, τα χωράφια δεν επιτρέπεται να καλλιεργηθούν για δεκαετίες μετά.
Πυρηνικά όπλα και πυρηνικά εργοστάσια: Πώς συνδέεται η ειρηνική με την πολεμική χρήση της πυρηνικής ενέργειας;
Πυρηνικά εργοστάσια στη γειτονιά μας: Πού σχεδιάζονται πυρηνικά εργοστάσια κοντά στην Ελλάδα; (υπάρχουν στη Βουλγαρία, σχεδιάζονται στην Τουρκία κ.ο.κ.)
Μεγάλα εργοστάσια, μεγάλος πολιτικός έλεγχος: Η συγκέντρωση της παραγωγής ενέργειας (ένα μεγάλο εργοστάσιο που παράγει ρεύμα για τις ανάγκες μεγάλων περιοχών) δίνει μεγάλη δύναμη – εξουσία σε όποιον το ελέγχει, γιατί μπορεί όποτε θέλει να κατεβάζει το διακόπτη και να μη δίνει ρεύμα σε μια περιοχή για τον α’ ή β’ λόγο.
Μεγάλα εργοστάσια, τεράστια μέτρα ασφαλείας: Τεράστια μέτρα ασφαλείας πρέπει να λαμβάνονται σε τέτοια εργοστάσια από το φόβο τρομοκρατικών επιθέσεων, ατυχημάτων και διαρροής ραδιενέργειας. Τεράστια ποσά πρέπει να ξοδεύονται γι’ αυτό το σκοπό, ο φόβος θα υπάρχει όσο πιο κοντά μας είναι κι όσο συνεχίζουν να υπάρχουν.
Υπάρχει άλλη λύση παραγωγής ενέργειας χωρίς ρύπανση και τέτοιους κινδύνους; Ναι! Πρώτα πρέπει να εξοικονομήσουμε ενέργεια με διάφορους τρόπους (να φτιάξουμε μηχανήματα και ΙΧ που καταναλώνουν λιγότερο ρεύμα, να κυκλοφορούμε λιγότερο με ΙΧ, να φτιάξουμε διαφορετικά τα σπίτια μας με μονώσεις κλπ, να ζεσταίνουμε νερό με ηλιακό θερμοσίφωνο αντί να καίμε ρεύμα κ.ο.κ.). Μετά να στραφούμε στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την παραγωγή ενέργειας από τον ήλιο, τον άνεμο, το νερό με μικρά υδροηλεκτρικά. Από τη στέγη του σπιτιού ή του σχολείου μας μπορούμε να παίρνουμε ρεύμα με φωτοβολταϊκά.
Τα παραπάνω είναι μερικά μόνο ερωτήματα που μπορούμε να θέσουμε στην τάξη για συζήτηση ή για διερεύνηση σε ομάδες, αξιοποιώντας την επικαιρότητα των εξελίξεων στην Ιαπωνία, και μερικές μόνο ενδεικτικές επισημάνσεις για το πού μπορεί να κινηθεί η συζήτηση και οι απαντήσεις σε κάθε ερώτημα.
Φώτης Ποντικάκης
Υπεύθυνος Περιβαλλοντικής Αγωγής της Διεύθυνσης Π.Ε. Χανίων
http://perivallontikihania.blogspot.com
Πηγή: alfavita
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου