Η
βίαιη διακοπή της εξάπλωσης της ελληνικής γλώσσας και ο περιορισμός της
θρησκείας, των δύο πυλώνων πάνω στους οποίους στηρίχθηκε και επετεύχθη η
επιβίωση του Γένους στους πολύ δύσκολους καιρούς
***
Η
ΔΥΝΑΜΙΚΗ της εξάπλωσης της ελληνικής γλώσσας διεκόπη βίαια, ύστερα από
τις μεθοδευμένες ενέργειες των δυνάμεων που είχαν τον απόλυτο οικονομικό
έλεγχο, διέλυαν αυτοκρατορίες και δημιουργούσαν νέα κράτη για να
εξυπηρετήσουν κατά τον καλύτερο τρόπο τα συμφέροντα τους και καθόριζαν
τις τύχες των λαών. Στην εποχή που η Μεσόγειος έπρεπε να μοιραστεί ξανά,
στον καιρό που οι ακτές της πλημμύρισαν πρόσφυγες απελπισμένους που
ζητούσαν γη κι ελπίδα, υποκινούμενες ακραίες εκδηλώσεις εθνικισμού και
μισαλλοδοξίας καταδίκασαν όμορους λαούς σ' έναν μακρόχρονο σπαραγμό και
μίσος, που έσβησαν τα ίχνη του Οδυσσέα απ' τις αμμουδιές του Ομήρου. Η
σκόπιμη δημιουργία εύθραυστων μικρών κρατών και εθνοτικών θυλάκων, που
προάγουν τον αλυτρωτισμό, ιδιαίτερα στη Βαλκανική και τη Μέση Ανατολή
βρίσκονταν πάντα υπό τον απόλυτο έλεγχο των οικονομικών δυνάμεων και των
διεθνών συμφερόντων. Κατά την άποψη του Βρετανού ιστορικού Άρνολντ
Τόινμπι, οι Έλληνες του '21 με μιαν άφρονα ενέργεια έχασαν ολόκληρη
αυτοκρατορία.
Μαγικό κλειδί
Η
ελληνική γλώσσα, άλλωστε, μανικό κλειδί στην αναζήτηση της αρχαίας
σοφίας και αποκαλυπτικός οδηγός του αρχαίου πνευματικού πολιτισμού, της
Παιδείας, αντιμετωπιζόταν ανέκαθεν από επιβουλείς των ελευθεριών και των
δικαιωμάτων των λαών ως κύρια απειλή και σοβαρός κίνδυνος, αφού
παρόξυνε το πνεύμα, διέγειρε τη φαντασία και αφύπνιζε συνειδήσεις: ο
Χένρι Ντέιβιντ Θορό σπούδασε στο Χάρβαρντ (1833-1837) κλασική φιλολογία,
φυσική ιστορία και μαθηματικά. Βαθιά επηρεασμένος από τα ελληνικά
κείμενα, πίστευε ότι ο πολίτης πρέπει να αντεπιτίθεται στον νόμο εκείνο
που δεν υπηρετεί την ηθική και ότι ο βίος του ανθρώπου αξίζει να είναι
μια ενεργητική αντίπραξη στη μηχανοποίηση της ζωής. Ο ακραίος
φιλελευθερισμός του τον οδήγησε σε ένα είδος φιλοσοφικού αναρχισμού, που
είχε άμεσο αντίκτυπο στην τρέχουσα τότε πολιτική. Όταν κάποτε αρνήθηκε
να πληρώσει φόρους σε πολιτεία που κατά τη διάρκεια πολέμου εφοδίαζε
όπλα το Μεξικό, φυλακίστηκε.
Η
ελληνική πολιτεία, συνεχίζοντας την πολιτική της βαυαρικής
αντιβασιλείας, απαξίωσε και υποτίμησε τη σημασία της Παιδείας και της
γλώσσας, κυρίως με τις αλλεπάλληλες εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις, την
ίδια στιγμή που υποδεχόταν φιλόξενα αλλοδαπούς οργανισμούς διδασκαλίας
ξένων γλωσσών, αρχαιολογικές, θρησκευτικές και πολιτιστικές αποστολές.
Σεν αντέδρασε προτάσσοντας μέθοδο διάδοσης και διδασκαλίας, δεν
παρουσίασε συστηματικά και δεν εκμεταλλεύτηκε τον ανεκτίμητο γλωσσικό
θησαυρό και τη μακρά πολιτισμική κληρονομιά.
Ανικανότητα
Ήταν
εμφανέστατη η ανικανότητα των ιθυνόντων να προασπίσουν το κυρίως εθνικό
προϊόν και να ανταποδώσουν, χρησιμοποιώντας τις ίδιες μεθόδους, τις
ευγενείς προσφορές των εκπολιτιστικών ιεραποστόλων, ευεργετών και
δωρητών. Η αρχαία σοφία και τα κλασικά κείμενα των αρχαίων Ελλήνων
συγγραφέων έγιναν αντικείμενο έρευνας και μελέτης των πεφωτισμένων της
αλλοδαπής, οι οποίοι τα αφομοίωσαν με σοβαρές ελλείψεις εμπειρίας και
υποδομής. Εν συνεχεία, όλον αυτόν τον πλούτο διοχέτευσαν εύπεπτο στους
αμαθείς, θεωρώντας εαυτούς μοναδικούς και αυθεντικούς ερμηνευτές.
Η
απαιδευσία, πρωτίστως, των Ελλήνων κυβερνώντων και η απουσία φαντασίας
και σχεδιασμού ενός οργανωμένου συστήματος προβολής και διδασκαλίας της
ελληνικής γλώσσας έδωσαν χώρο στους επιγόνους των μεγάλων και
πολυάνθρωπων κέντρων του Ελληνισμού της Ελληνιστικής Περιόδου, στα
ελληνορθόδοξα Πατριαρχεία της Λεκάνης της Μεσογείου, όπου άλλοτε ανθούσε
ελληνικό στοιχείο, να συνεχίσουν δυναμικά το επίπονο έργο.
Οι
δυσκολίες ήταν πολλαπλάσιες, διότι οι κοινότητες των Ελλήνων και των
ελληνοφώνων βρίσκονταν υπό καθεστώτα που υπέβλεπαν την πρόοδο του
ελληνορθόδοξου στοιχείου, το οποίο ανέκαθεν ενέπνεε στους γείτονες λαούς
φόβο, εξαιτίας της έλλογης δυναμικής» του. Οι ελληνικές κυβερνήσεις,
εγκλωβισμένες στον μικρόκοσμο των κομματικών και συντεχνιακών
συμφερόντων, δεν αντελήφθησαν ποτέ τη σπουδαιότητα των υπηρεσιών που προσέφεραν στο έθνος οι ακριτικές απόστολε».
Αδιαφορία και απαξίωση
Με
τις πολιτικές που ακολούθησαν και συνεχίζουν να ακολουθούν (σε αντίθεση
με τις πρακτικές της φίλης γείτονος, οι πρόσφατες τηλεοπτικές παραγωγές
της οποίας αποτελούν δημοφιλές εξαγώγιμο πολιτιστικό προϊόν)
αδιαφόρησαν, απαξίωσαν, κατεξευτέλισαν και, τέλος, εγκατέλειψαν τους
έσχατους θύλακες της ελληνικής γλώσσας, τους άριστους πρεσβευτές
προβολής και διάδοσης του ελληνικού πολιτισμού της πολιτείας σε
ιδιαίτερα ευαίσθητες περιοχές που ουσιαστικά υποκαθιστούσαν τα ανύπαρκτα
κρατικά ιδρύματα.
Η
βουλιμική κρίση των πολιτικών αρχόντων να αυξήσουν την επιρροή και τον
έλεγχο στους εθνικούς θεσμούς, οι λανθασμένοι χειρισμοί και η επιλογή
ακατάλληλων προσώπων σε νευραλγικές θέσεις επέτρεψαν την κατάληψη του
θρόνου του Πατριαρχείου Αντιοχείας από Άραβες. Ο φυλετικός αραβισμός
έντεχνα υποδαυλίστηκε από τη ρωσική δήθεν φιλελληνική, διπλωματία και
είναι γνωστή η δραστηριότητα που ανέπτυξε στην περιοχή ο Ρώσος πρόξενος,
ο οποίος, μετά την επιτυχή έκβαση της ανατροπής του Έλληνα Πατριάρχη,
προήχθη εις γενικό γραμματέα της εν Ρωσία Παλαιστινίου Εταιρίας. Η
Αντιόχεια αποτελούσε ανέκαθεν κέντρο καλλιέργειας και διάδοσης των
ελληνικών γραμμάτων. Το Πατριαρχείο διατηρούσε βιβλιοθήκες, σχολές και
σχολεία όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης, αφού για τους Άραβες της
περιοχής η γνώση της ελληνικής γλώσσας αποτελούσε τίτλο τιμής. Φρόντιζε
για τη συστηματική διδασκαλία της βυζαντινής μουσικής, χορηγούσε
υποτροφίες για τη συνέχιση των σπουδών στη Σχολή της Χάλκης, ενώ πλούσιο
ήταν το εκδοτικό έργο στην προώθηση βιβλίων, συγγραμμάτων, εφημερίδων
και περιοδικών στην ελληνική γλώσσα.
Γελοιοποίηση των θεσμών
Στην
προσπάθεια γελοιοποίησης των θεσμών, η πολιτική -με τη γνωστή
επιπολαιότητα και απερισκεψία που τη διακρίνει- περιόρισε τον πνευματικό
ηγέτη των ορθοδόξων, τον Οικουμενικό Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, στην
υπαλληλική του σχέση, στην οποία του υπενθύμισε ότι σε αυτήν ανήκει και
μόνον. Η ιδεολογία του Γένους στηρίχθηκε στη γλώσσα και τη θρησκεία,
ακόμη και κατά τη μακρά περίοδο της δουλείας. Στους δύο αυτούς σταθερούς
και διαχρονικούς πυλώνες θεμελιώθηκε το οικοδόμημα της ανεξαρτησίας, η
ανάπτυξη νέων ιδεών και μορφών τέχνης και πολιτισμού και επετεύχθη η
επιβίωση του Γένους στους χαλεπούς καιρούς.
Από την εφημερίδα «κυριακάτικη δημοκρατία», Κυριακή 29 Ιανουαρίου 2012
http://zoiforos.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=7768:mia-xameni-autokratoria-tou-nikou-papoutsopoulou&catid=239&Itemid=318
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου