Γράφει ο Ανδρέας Σταλίδης.
Δημοσιεύθηκε στην Εστία, Μεγάλη Τρίτη 3 Απριλίου 2018.
Δημοσιεύθηκε στην Εστία, Μεγάλη Τρίτη 3 Απριλίου 2018.
Σοβαρός αρθρογράφος γράφει πρόσφατα: «Αν έπαυε η επίδραση της μασκαρεμένης κατήχησης μέσω του σχολείου, μέσα σε μια γενιά η Εκκλησία θα είχε πάρει τη θέση που της αρμόζει σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή πολιτεία. Θα είχε αρθεί έτσι το μεγαλύτερο εμπόδιο της χώρας προς τον Διαφωτισμό». [Καθημερινή, 22.3.2018]
Αυτές οι απόψεις κυκλοφορούν σωρηδόν τα τελευταία 20 χρόνια στην Ελλάδα από την λεγόμενη φιλελεύθερη πτέρυγα παράλληλα με την αριστερά. Δεν είναι τυχαίο ότι ήδη από το 1996 ο Samuel Huntington στο μνημειώδες έργο του «Η σύγκρουση των Πολιτισμών και η αναδιαμόρφωση της παγκόσιας τάξης» χαρακτήρισε την Ελλάδα ως «Ορθόδοξη ανωμαλία στη Δύση».
Βεβαίως, ο Huntington, αποδεικνύεται αρκούντως εμβριθέστερος από τους Έλληνες κατ΄ ουσίαν παπαγάλους του ως προς την συγκεκριμένη φράση, διότι αναγνωρίζει στο ακέραιο τον ρόλο της θρησκείας στην κοινωνία και στην διαμόρφωση του πολιτισμού ενός λαού.
Αντιγράφω ενδεικτικά ένα απόσπασμα: «Οι Σουηδοί είναι ίσως ο λιγότερο θρησκευόμενος λαός στην Ευρώπη. Όμως αδυνατείς να καταλάβεις αυτή τη χώρα, εκτός αν συνειδητοποιήσεις ότι οι θεσμοί, οι κοινωνικές πρακτικές, οι οικογένειες, η πολιτική και ο τρόπος ζωής έχουν θεμελιωδώς διαμορφωθεί από τη λουθηρανική κληρονομιά».
Το ίδιο τεκμαίρεται και από την αντίστροφη οπτική, λόγου χάριν από το πόσο διαφέρουν μεταξύ τους τρεις δεδηλωμένοι άθεοι: ένας Έλληνας, ένας Τούρκος και ένας Σουηδός. Οι προσλαμβάνουσες του καθενός, παρά την αποστασιοποίησή τους από την «επικρατούσα παράδοση», είναι πολύ ισχυρότερες από τις αθεϊστικές τους απόψεις.
Οι λόγοι της πολεμικής ρητορικής της ιδεολογικής ηγεμονίας εναντίον της Εκκλησίας δεν είναι ούτε η διάκριση των εξουσιών, ούτε η ανεξιθρησκεία, ούτε τα δικαιώματα αλλορθήσκων ή αθρήσκων.
Σε αυτήν την περίπτωση θα ενοχλούσε το παράδειγμα του Ηνωμένου Βασιλείου, στο οποίο υφίσταται: αφ’ ενός ταύτιση στο ίδιο πρόσωπο, της Κεφαλής του Κράτους και της Κεφαλής της Εκκλησίας, και αφ’ ετέρου πληθώρα άλλων πτυχών της ταύτισης αυτής (λεπτομέρειες στην Εστία 10.1.2017). Παρά την διαιωνιζόμενη διαπλοκή μεταξύ Βρετανικών θεσμών εξουσίας και Εκκλησίας, η απήχηση της τελευταίας όσο και η θρησκευτικότητα εν γένει, έχει κατακρημνιστεί, πχ ένα ποσοστό 14% των παιδιών βαφτίζονται σήμερα.
Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, με την εξαίρεση της Γαλλίας, υφίσταται ένας βαθμός θεσμικών ερεισμάτων της Εκκλησίας. Ανεξάρτητα από τον βαθμό αυτό, ο διαχωρισμός Εκκλησίας – κοινού αισθήματος και αντιλήψεων έχει επέλθει προ πολλού, ώστε ο Γκάρντιαν διακηρύσσει ήδη την «μετα-χριστιανική εποχή». Τα θεσμικά ερείσματα δεν ενοχλούν τις αντίστοιχες ιδεολογικές ομάδες (φιλελεύθερων και αριστερών).
Στην Ελλάδα όμως παραμένει ζώσα και πανίσχυρη η σύνδεση, λόγω διακριτής παράδοσης και κουλτούρας, ιστορικών αναφορών, ενεργούς απήχησης του θρησκευτικού συναισθήματος και τοποθέτησης μεταφυσικών αναζητήσεων στο κέντρο του βίου αντί του περιθωρίου.
Καθίσταται λοιπόν σαφές ότι στόχος της ρητορικής εναντίον της Εκκλησίας είναι να καταστεί η Ελλάδα μία άθρησκη χώρα, με μουσειακή θρησκευτική συνείδηση. Να περιοριστεί η παρουσία και σημασία της θρησκείας στη ζωή και στις αντιλήψεις, ώστε να προσομοιάσει και σ’ αυτόν τον τομέα η ελληνική κοινωνία τις δυτικοευρωπαϊκές. Με την εξαίρεση ίσως του νότου.
Με τη λέξη «διαχωρισμό» δεν εννοούν απλώς να μην μπλέκεται ο ένας στις υποθέσεις του άλλου. Το ζητούμενο [γι’ αυτούς] είναι να παύσει να θρησκεύεται ο λαός και να παύσουν να έχουν δημόσιο λόγο οι ιεράρχες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου