Κατά την διάρκεια του Ρωσοτουρκικού πολέμου (1877-1878) οι ρωσικές δυνάμεις καταλαμβάνουν την Αδριανούπολη. Η Ελληνική κυβέρνηση υπό την πίεση της κοινής γνώμης στέλνει τον αντιστράτηγο Σκαρλάτο Σούτσο με δύναμη 20.000 ανδρών να εισβάλει σε ελληνικά εδάφη τα οποία κατείχαν οι Τούρκοι.
Οι κάτοικοι της Μακεδονίας, Ηπείρου και Θεσσαλίας βλέπουν τις ελπίδες τους να παίρνουν σάρκα και οστά. Ελπίζουν στα αιματοβαμμένα χώματά τους να επιστρέψει η ελευθερία. Δεν έφθασε ακόμη η ώρα η πολυπόθητη. Οι ελληνικές δυνάμεις επιστρέφουν στα ελεύθερα ελληνικά εδάφη με αξίωση των ευρωπαίων.
Οι Ρώσοι και οι Τούρκοι οδηγούνται σε ανακωχή και στις 20 Φεβρουαρίου 1878 υπογράφεται η συνθήκη του Αγίου Στεφάνου. Η συνθήκη αυτή αφαιρούσε ελληνικά εδάφη από την ηττηθείσα Τουρκία και τα παραχωρούσε στην Βουλγαρία και έτσι σχηματίζονταν μια Μεγάλη Βουλγαρία.
Τον Ιανουάριο του 1878 έχει σχηματιστεί Ανεξάρτητη Μακεδονική Επιτροπή Αγώνα και με αφορμή τη συνθήκη αυτή αποφασίζει να οργανώσει επαναστατικό κίνημα και να ενισχύσει επαναστατικές κινήσεις που παρατηρούνται στις περιοχές Ολύμπου, Πιερίων και αλλού.
Επικεφαλής του εκστρατευτικού σώματος είναι ο λοχαγός του ελληνικού στρατού Δουμπιώτης Κοσμάς, Μακεδόνας στην καταγωγή από την Χαλκιδική. Οι στρατιώτες του Δουμπιώτη ήταν κατά κύριο λόγο εθελοντές από την Μακεδονία. Το βράδυ 15 προς 16 Φεβρουαρίου 1878 αποβιβάζονται στην Πλάκα Λιτοχώρου. Οι εθελοντές μαχητές γίνονται δεκτοί με ενθουσιασμό από τους κατοίκους του Λιτοχώρου και των γύρω χωριών. Στο Μετόχι του μοναστηριού του Αγίου Διονυσίου αποθηκεύονται τα πυρομαχικά. Το Λιτόχωρο ορίζεται ως η έδρα του αρχηγείου και της προσωρινής επαναστατικής κυβέρνησης του Ολύμπου. Πρόεδρος της επαναστατικής κυβέρνησης αναλαμβάνει ο γιατρός Ευάγγελος Κοροβάγκος και γραμματέας ο επίσκοπος Κίτρους Νικόλαος Λούσης, με έδρα της επισκοπής του τον Κολινδρό.
Από τις πρώτες ενέργειες της κυβέρνησης είναι η έκδοση προκήρυξης προς τις κυβερνήσεις των ευρωπαϊκών δυνάμεων με την οποία πληροφορούνται την κατάλυση της τουρκικής εξουσίας, και την ανακήρυξη της ένωσης με την μητέρα Ελλάδα. Επίσης, διαδηλώνεται η απόφαση των Μακεδόνων να αγωνιστούν για την κατάκτηση της ελευθερίας και ταυτόχρονα ζητούν προστασία για τον δίκαιο αγώνα τους.
Το εκστρατευτικό σώμα του Δουμπιώτη κινήθηκε για να εμψυχώσει και τους κατοίκους και των άλλων χωριών. Ο Δουμπιώτης και οι αξιωματικοί του δεν κατέλαβαν την Κατερίνη, όπου κατοικούσαν πολλοί Τούρκοι, παραπλανηθέντες από τον τούρκο μεγαλοκτηματία Νικόλαο Μπίτζιο, εκπρόσωπο των κατοίκων της πόλεως. Το ότι δεν επιτέθηκαν στην Κατερίνης έδωσε χρόνο στους Τούρκους της Θεσσαλονίκης να προετοιμαστούν και με ισχυρή στρατιωτική δύναμη να συντρίψουν την επανάσταση.
Στον Κολινδρό ο επίσκοπος Νικόλαος Λούσης την 22 Φεβρουαρίου 1878 κηρύσσει την επανάσταση στην θέση «Φούντα». Την θέση αυτή οι Τούρκοι εύκολα θα μπορούσαν να προσβάλλουν και για τον λόγο αυτό εκτιμά ότι δεν θα μπορέσει να κρατήσει,. Βάζει φωτιά και καίει το κτίριο της Επισκοπής την νύκτα 25 προς 26 Φεβρουαρίου για να μη πέσει στα χέρια των Τούρκων . Την επομένη ημέρα οδηγεί τα γυναικόπαιδα των γύρω χωριών και του Κολινδρού στο μοναστήρι των Αγίων Πάντων ( βρίσκεται κοντά στη Βεργίνα). Οι Τούρκοι έστειλαν τον Ασάφ πασά να καταστείλει την επανάσταση. Καταλαμβάνει τον Κολινδρό, ανενόχλητος φθάνει στην Κατερίνη και αφού κινήθηκε νοτιότερα πυρπολεί και λεηλατεί το Λιτόχωρο.
Αφού ο Ασάφ πασάς λεηλάτησε το Λιτόχωρο βάδισε προς το μοναστήρι των Αγίων Πάντων. Εκεί, όπου είχαν καταφύγει οι επαναστάτες του Κολινδρού και τα γυναικόπαιδα της περιοχής. Οι λιγοστοί άνδρες μαχητές πολεμούν ηρωικά αλλά δεν μπορούν να σταματήσουν την τουρκική εκδίκηση. Γυναικόπαιδα συλλαμβάνονται και αφού «λεηλατήθηκαν» αφήνονται ελεύθερα να επιστρέψουν στα χωριά τους.
Στο καταφύγιο της Ιεράς Μονής των Αγίων Πάντων, όπου συγκεντρώθηκαν περισσότερα από δυο χιλιάδες γυναικόπαιδα γράφτηκε ο ηρωικός επίλογος της επανάστασης με μια πράξη που παραπέμπει στο αιώνιο Ζάλογγο. Επτά γυναίκες Βλάχων κτηνοτρόφων από το Σέλι Βερμίου για να μη πέσουν στα χέρια των Τούρκων και υποστούν τις γνωστές «θηριωδίες» πέφτουν σε ένα γκρεμό κοντά στο μοναστήρι των Αγίων Πάντων.
Με την κατάληψη της Μονής των Αγίων Πάντων τελειώνει η Επανάσταση του Ολύμπου. Χύθηκε αίμα ελληνικό, σπάρθηκε ο σπόρος και η ελπίδα. Δεν έσβησε η φλόγα της Ελευθερίας στους κατοίκους της περιοχής. Στο στρατιωτικό πεδίο η μάχη χάθηκε αλλά ο πόλεμος όχι. Δεν πήγε χαμένο το αίμα των εξεγερθέντων επαναστατών του Ολύμπου ( Λιτόχωρου και Κολινδρού). Έχουμε επιτυχία στο διπλωματικό πεδίο.
Ο αγώνας αυτός έδωσε το δικαίωμα και τα όπλα για να διεκδικήσει τα εθνικά της και την ελευθέρωση ελληνικών σκλαβωμένων περιοχών. Τον Αύγουστο του ιδίου έτους το Συνέδριο του Βερολίνου καταργεί την Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου και επιβάλλει την ένωση με την μητέρα Ελλάδα της Θεσσαλίας και μέρους της Ηπείρου. Κέρδος της επανάστασης αυτής είναι η απόδειξη ότι ο πόθος της Ελευθερίας στον Έλληνα είναι βαθιά ριζωμένος στην καρδιά του και στο DNA του. Πόθος ακοίμητος. Αιώνιος. Μη το ξεχνούν φίλοι και εχθροί. Δίκαια, λοιπόν, η Πιερία με πρωταγωνιστές τους Δήμους Δίου- Ολύμπου (Λιτόχωρο) και Πύδνας- Κολινδρού) διοργανώνουν κάθε χρόνο εορταστικές εκδηλώσεις μνήμης και τιμής των ηρωικών επαναστατών του 1878 με την παρουσία κυβερνητικών στελεχών, ενίοτε και Προέδρων της Δημοκρατίας, με δοξολογίες , παρελάσεις και καθολική συμμετοχή των κατοίκων τους. Δυο Κυριακές του Φεβρουαρίου, μία για κάθε Δήμο, η καρδιά της Ελευθερίας κτυπά στην Πιερία.
Μυργιώτης Παναγιώτης
Μαθηματικός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου