Οι επιδιώξεις του Κατάρ

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Το Κατάρ επιδιώκει να αποκτήσει επιρροή στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και στην Ελλάδα. Επίσης διεκδικεί την ηγεσία του Αραβικού κόσμου. Οι εμφανείς αυτές φιλοδοξίες του μικρού σε έκταση και πληθυσμό αλλά πλούσιου σε πετροδολάρια ισλαμικού κράτους, ακουμπά και την Ελλάδα, αφού περιλαμβάνεται στα γεωστρατηγικά του σχέδια. Είναι γνωστό ότι το Κατάρ έχει επιδιώξει να πείσει την Κυβέρνηση της Ελλάδος να αναλάβει την αξιοποίηση του λιμένα του Αστακού και ενός από τις πιο χρυσοφόρες τουριστικά εκτάσεις της Μεσογείου, όπως χαρακτηρίζεται αυτή του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού. Επίσης φέρεται ότι ενδιαφέρεται για αγορά ακινήτων της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Παράλληλα ο ηγεμόνας του Κατάρ Σεϊχης Χαμάντ Μπεν Καλίφα αλ-Τανί δεν δίστασε να επιδιώξει συνεργασία με την Εκκλησία της Ελλάδος και μάλιστα με πομπώδη τρόπο. Φιλοξένησε στη Ντόχα τον Αρχιεπίσκοπο κ. Ιερώνυμο και είχε μαζί του συζήτηση για αξιοποίηση από το Κατάρ ακινήτων της Εκκλησίας στη Βουλιαγμένη, στην ακριβότερη περιοχή της Ελλάδος.

Η πρόχειρη εξήγηση στην κίνηση του Εμίρη του Κατάρ μπορεί να είναι ότι ενδιαφέρεται μόνο για επενδύσεις των πετροδολαρίων του κράτους του. Υπάρχουν όμως ενδείξεις ότι η πρόθεση του για επενδύσεις στη χώρα μας συνοδεύεται από τη

φιλοδοξία του να ασκήσει επιρροή στα ελληνικά πράγματα. Πρόσφατα ο Εμίρης του Κατάρ εγκαινίασε μεγαλοπρεπές τζαμί στη Ντόχα, που φέρει το όνομα του ιμάμη Μοχαμέντ Αμπντέλ Βαχάμπ. Πρόκειται για τον ιδρυτή του βαχαμπισμού, του απολύτως αυστηρού κλάδου του Σουνιτικού Ισλάμ, που κυριαρχεί στη γειτονική Σαουδική Αραβία και που πρεσβεύει την αυστηρή τήρηση του Ισλαμικού Νόμου (Σαρία) σε κάθε πλευρά της πολιτικής και κοινωνικής ζωής. Τα εγκαίνια του συγκεκριμένου τζαμιού δείχνουν μια στροφή της οικογένειας που ηγεμονεύει στο Κατάρ προς πιο συντηρητικές θέσεις. Μια άλλη ένδειξη αυτής της στροφής είναι η απαγόρευση πώλησης αλκοόλ και στα πολυτελή εστιατόρια, που βρίσκονται στο Μαργαριταρένιο Νησί, μια επένδυση κολοσσιαία, ύψους 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων, που απευθύνεται κυρίως σε τουρίστες και που θα φιλοξενήσει τις αποστολές του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου, το 2022. Ο βαχαμπισμός πιστεύει σε μια επιθετικά προσηλυτιστική προσπάθεια έναντι όσων δεν ανήκουν στην "Ούμα", δηλαδή στην κοινωνία των πιστών του Ισλάμ.

Παράλληλα με την επιθετική πολιτική επιρροής, δια μέσου των επενδύσεων, το Κατάρ έχει και μια σημαντική παρουσία σε διεθνές και περιφερειακό επίπεδο με τον ειδησεογραφικό τηλεοπτικό σταθμό "Αλ-Ζαζίρα". Ο εν λόγω άριστα οργανωμένος σταθμός από το 1996 εκπέμπει στην αραβική γλώσσα, από το 2006 στα αγγλικά, στη συνέχεια στα τουρκικά και από τις 11 Νοεμβρίου του 2011 στα σερβοκροατικά, από το Σεράγεβο, πρωτεύουσα της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης. Πρόκειται για τη δημιουργία του πρώτου ισλαμικού τηλεοπτικού σταθμού στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και προφανώς οφείλεται στο ενδιαφέρον του Κατάρ για τους μουσουλμάνους της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης αλλά και των άλλων χωρών που προέκυψαν από τη διάσπαση της Γιουγκοσλαβίας. Οι Μουσουλμάνοι στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη αποτελούν το 40% του συνολικού πληθυσμού, έναντι του 35% που είναι Ορθόδοξοι Χριστιανοί και του 15% που είναι Ρωμαιοκαθολικοί. Στα Σκόπια Μουσουλμάνοι (κυρίως αλβανικής καταγωγής) είναι το 33%, έναντι του 65% που είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι, ενώ στη Σερβία είναι μόνο 3%, έναντι του 85% που είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι.

Η πολιτική του Αλ-Ζαζίρα στο αραβόφωνο κοινό είναι διαφορετική από αυτήν που ακολουθεί για τον υπόλοιπο κόσμο. Διαφορετικό είναι και το ντύσιμο των γυναικών δημοσιογράφων που εκφωνούν τα δελτία ειδήσεων και συμμετέχουν στις συντακτικές ομάδες. Στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη λ.χ. το "Αλ-Ζαζίρα" ακολουθεί μια μετριοπαθή και ισορροπημένη στάση στα καυτά ζητήματα της περιοχής, όπως σ' αυτό του Κοσσυφοπεδίου, ενώ μόνο τρεις από τις 15 γυναίκες δημοσιογράφους φορούν μια διακριτική μουσουλμανική μαντίλα. Δημοσιογραφικοί κύκλοι της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης υποστηρίζουν ότι το "Αλ-Ζαζίρα" σύντομα θα προσπαθήσει να πείσει τους εκεί Μουσουλμάνους, να γίνουν πιο συνεπείς στη ζωή τους. Πάντως, έως τώρα και παρά τα πολλά τζαμιά που έχουν ανεγερθεί, οι Μουσουλμάνοι κάτοικοι της χώρας, που λόγω των πολλών εθνοτήτων που την κατοικούν ονομάζεται "μικρή Γιουγκοσλαβία", δεν δείχνουν πρόθυμοι να στερηθούν το κρασί τους, ή την περίφημη μπύρα "Σαραγιέβσκα", ή να μη στολίζουν τα Χριστούγεννα τα σπίτια τους. Η απροθυμία για την υπακοή στους κανόνες του Ισλάμ ίσως να είναι η αιτία και της έως τώρα μικρής θεαματικότητας του "Αλ-Ζαζίρα".

Το Κατάρ, παράλληλα με τη διεθνή του παρουσία, διεκδικεί από τη Σαουδική Αραβία την ηγεσία του Αραβικού κόσμου. Αυτό γίνεται φανερό με τη συμβολή του στις εξεγέρσεις στη Λιβύη και στις άλλες αραβικές χώρες. Το αξιομνημόνευτο είναι πως το Κατάρ βοηθάει στην ανατροπή αυταρχικών καθεστώτων, την ώρα που και εκεί το καθεστώς είναι αυταρχικό, οι δε Χριστιανοί έχουν πολλούς περιορισμούς και σοβαρά προβλήματα στην άσκηση των θρησκευτικών τους καθηκόντων. Υπενθυμίζεται ότι το Κατάρ ήταν - μαζί με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα - το κράτος που βοήθησε στρατιωτικά στην ανατροπή του Καντάφι στη Λιβύη και που τώρα βοηθάει στην ανατροπή του Προέδρου Άσαντ στη Συρία. Επίσης θεωρείται ο κύριος χορηγός των ισλαμικών Κομμάτων που διεκδικούν την εξουσία στην Τυνησία, στην Αίγυπτο και στο Μαρόκο.-