Η Εκκλησία της Κρήτης και η Κυβέρνησις
Κατά πρώτον, ενώ επιθυμούσε ως τόπον συγκλήσεως την Κωνσταντινούπολιν αι αντιδράσεις ήσαν καταλυτικαί, ως τας συμπυκνώνει ο δημοσιογράφος Γ. Παπαθανασόπουλος:
«Τουλάχιστον τρεις Εκκλησίες (Αντιοχείας, Ρωσίας και Σερβίας) δήλωσαν ότι αν η Σύνοδος διεξαχθει στην Πόλη οι Εκκλησίες τους δεν θα συμμετάσχουν. Οι δύο πρώτες με την αιτιολογία πως οι χώρες τους βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση με την Τουρκία και η Σερβία με το αιτιολογικό ότι δεν μπορεί σε μία Χριστιανική Σύνοδο στη θέση του Αυτοκράτορος να είναι ο Κεμάλ η/και η τουρκική σημαία» (aktines.blogspot.gr 29.1.2016).
Ο Οικ. Πατριάρχης προεγνώριζεν ότι η αντιπρότασις του Πατριάρχου Μόσχας δια σύγκλησιν της Μ. Συνόδου εις το Άγιον Όρος δεν θα εύρισκε απήχησιν, διότι η οικονομική κρίσις του Αγ. Όρους, η ανεπάρκεια συγκεντρωμένων καταλυμάτων εις ένα τόπον και η δυσχερής μετάβασις εις τον Άθωνα θα καθιστούσε αδύνατον την τήρησιν των προδιαγραφών. Παραλλήλως και ο ίδιος ο Οικ. Πατριάρχης δεν επιθυμούσε την σύγκλησίν της εκεί τόσον διότι γνωρίζει ότι ιστορικώς είναι δικαιοδοσία του Μητρ. Ιερισσού και ανά πάσαν στιγμήν είναι δυνατόν τα πράγματα να περιπλακούν, όσον κυρίως εξ αιτίας των βεβαίων αντιδράσεων των μοναχών, οι οποίοι διώκονται από το Πατριαρχείον δια τον αγώνα τους εναντίον του Οικουμενισμού. Έτσι, ειλίχθη προκειμένου να λάβη την συγκατάθεσιν όλων των Εκκλησιών και προέτεινε την Εκκλησίαν της Κρήτης, αδιαφορών δια την αξίαν που είχε δώσει εις τον συμβολισμόν του να συνέλθη η Μ. Σύνοδος εις την Πόλιν, εις τον ίδιον τόπον και ναόν, όπου είχε συνέλθει η Β´ Οικ. Σύνοδος.
Ο Πατριάρχης εκτός από τον συμβολισμόν παρέκαμψε και την γνώμην της Συνόδου της Εκκλησίας της Κρήτης. Καμία σχετική απόφασις της Ι. Συνόδου της Εκκλησίας της Κρήτης δεν ελήφθη, με τον Πατριάρχην να παρακάμπτη εντελώς αυτήν, θεωρών ως δεδομένον ότι είναι προσωπική του δικαιοδοσία, όχι μόνον αυτή αλλά ως φαίνεται και οι Ιεράρχαι αυτής. Ακόμη και δια την σύγκλησιν εις την Εκκλησιαστικήν Ακαδημίαν εις το Κολυμπάρι, αναμένομεν να πληροφορηθώμεν, εάν εζητήθη η σύμφωνος γνώμη του οικείου Επισκόπου Κισάμου και Σελήνου… Πως παραμένει άφωνος μία ολόκληρος Ιεραρχία;
Βεβαίως, τίποτε από αυτά δεν πρέπει να προκαλή απορίας, αφού ούτε την Ελληνικήν Κυβέρνησιν δεν ερώτησεν αν είναι εις θέσιν να εγγυηθή την ασφάλειαν αυτού του μεγάλου γεγονότος επί ελληνικού εδάφους, όταν μάλιστα η Χώρα μας έχει σοβαρόν πρόβλημα με το προσφυγικόν ζήτημα και όταν η Κρήτη μπορεί ανά πάσαν στιγμήν να χρησιμοποιηθή ως βάσις δια πολεμικάς επιχειρήσεις εις την κοντινήν Συρίαν…
Η Ρωσική ανακωχή
Σημαντικώτερον υπήρξε το ζήτημα του Αρχ. Τσεχίας και Σλοβακίας. Ενώ πριν ένα έτος το Πατριαρχείον εξαπέλυε μύδρους, ολίγον προ της συγκλήσεως της Πανορθοδόξου απεδέχθη ως κανονικήν την εκλογήν του! Σκοπός ήτο να δείξη προς όλους και ιδιαιτέρως προς την Ρωσίαν ότι θέτει την ενότητα υπεράνω όλων… κάτι όμως ασυνήθιστον δια το Φανάρι, εφ᾽ όσον εις άλλας περιπτώσεις κατά το παρελθόν το Πατριαρχείον είχε φυλάξει «βέλη εις την φαρέτραν»…
Παρά την κίνησιν αυτήν προς την Εκκλησίαν της Ρωσίας, ο Πατριάρχης Μόσχας κατά την Πανορθόδοξον δεν εδίστασε να στηλιτεύση την φαναριώτικην τακτικήν:
«Από την πλευρά του, ο Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος κατηγόρησε εμμέσως πλην σαφώς το Οικουμενικό Πατριαρχείο ότι ιεράρχες και δήθεν απεσταλμένοι του συνομιλούν με δολοφόνους και εθνικιστές (!) στις διαφιλονικούμενες περιοχές της ακόμα σπαρασσόμενης Ουκρανίας» . (ΕΠΙΚΑΙΡΑ 28.1.2016).
Αλλά και αυτόν ακόμη τον σκόπελον ηθέλησε να υπερβή ο Πατριάρχης μη ρίπτων «λάδι εις την φωτιά» και δι᾽ αυτό δεν απήντησε…
Προς τι αι «υποχωρήσεις»;
Η στροφή εις την φαναριώτικην πολιτικήν είναι αξιοσημείωτος. Κατέστη ολοφάνερον και δια τον πλέον ανυποψίαστον ότι ο Πατριάρχης επιθυμεί την σύγκλησιν της Μ. Συνόδου με κάθε κόστος και θα θυσιάση ο,τιδήποτε, δια την πραγματοποίησίν της. Επομένως, δεν πρόκειται πραγματικά δια «υποχωρήσεις», αλλά δια ελιγμούς, εφόσον θα επιτευχθή κάτι το οποίον θα έχη πολλαπλάσια οφέλη δια το Πατριαρχείον. Άλλως δια ποίον λόγον να θέση εις κίνδυνον την ενότητα απάσης της Ορθοδόξου Εκκλησίας; Από που προέρχεται τόσος ζήλος;
Αι εκτιμήσεις ότι επιθυμεί να επιβεβαιώση δια της Συνόδου το πρωτείον τιμής, να λάβη έγκρισιν δια τας οικουμενιστικάς του έως τώρα κινήσεις η από προσωπικήν φιλοδοξίαν, δηλ. να εγγραφή εις τας δέλτους της ιστορίας ότι συνεκάλεσε μίαν τοιαύτην Σύνοδον, δεν ανταποκρίνονται πλήρως εις τα πραγματικά σχέδια του Πατριάρχου.
Εις το τραπέζι τίθενται και άλλαι απόψεις που ερμηνεύουν περαιτέρω την στάσιν του Οικ. Πατριάρχου. Μία άποψις αναφέρει ότι ο ίδιος ασθενεί βαρέως και δι᾽ αυτό πιέζεται και από άλλους, δεδομένου ότι είναι άγνωστον εισέτι ποίος θα είναι ο επόμενος Πατριάρχης, να φέρη εις πέρας το έργον που του ανετέθη: η ένωσις Ορθοδοξίας και Παπισμού. Θα προκύψη αυτή εις την παρούσαν Σύνοδον; Όχι, έστω και αν αρχικώς υπήρχεν ως ιδέα να αρχίση η συζήτησις δια κοινόν εορτασμόν του Πάσχα. Επειδή αι συνθήκαι δεν ευνοούν δια παρόμοια ανοίγματα το μείζον κατά το Πατριαρχείον αυτήν την στιγμήν είναι να πραγματοποιηθή μία Μ. Συνοδος, ώστε να τεθή εις κίνησιν το όλον ζήτημα περί Συνόδων, προκειμένου το επόμενον έτος να πραγματοποιηθή και μία ακόμη και πιθανώς και άλλαι. Αυτό το σχέδιον δεν προκύπτει μόνον από το γεγονός ότι ζητήματα του αρχικού καταλόγου έμειναν εκτός της προγραμματιζομένης Συνόδου, οπότε θα χρειασθή να συζητηθούν εις το εγγύς μέλλον, αλλά και από πηγάς, αι οποίαι αποκαλύπτουν ότι το ανέφερε και ο Σεβ. Μητρ. Περγάμου. Εφ᾽ όσον, τεθούν εις λειτουργίαν τέτοιου είδους Σύνοδοι, εις το εγγύς μέλλον θα είναι δυνατόν να προωθήσουν τα ζητήματα, τα οποία λόγω αντιδράσεων έχουν μείνει εκτός. Τέτοια ζητήματα είναι η περαιτέρω διαθρησκειακή συνεργασία, δια την οποίαν εκέρδισε τα εύσημα ο Οικ. Πατριάρχης από τον κ. Δ. Παπαδημούλην, Ευρωβουλευτήν, ο οποίος προέτεινεν εις τον Πρόεδρον του Ευρωκοινοβουλίου να κληθή ο Πατριάρχης, δια να ομιλήση.
Η αντιπροσωπία της Εκκλησίας της Ελλάδος
Η προσέγγισις του Πατριάρχου με την Ελληνικήν Κυβέρνησιν ώθησεν ορθώς τον Μακ. Αρχιεπίσκοπον Αθηνών να αποστείλη ως εκπρόσωπόν του εις την Γενεύην τον Σεβ. Μητρ. Ηλείας κ. Γερμανόν, ο οποίος δεν ανήκει μόνον εις τους συνετούς Ιεράρχας, αλλά και τηρεί αποστάσεις από το κυβερνών κόμμα. Ενδεικτικόν είναι ότι εις κοπήν της πρωτοχρονιάτικης βασιλοπίττας εις τον Πύργον της Ηλείας δεν παρευρέθη κανείς εκ των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ (iliaoikonomia.gr 2.1.2016). Παραλλήλως η πλαισίωσίς του δια των Σεβ. Μητρ. Περιστερίου και Μεσσηνίας, δεν εσχετίζετο μόνον με την πείραν τους εις τέτοια όργανα, ούτε μόνον με τας σχέσεις τους προς την Κυβέρνησιν, αλλά κυρίως διότι αμφότεροι ανήκουν εις τους Μητροπολίτας της Παλαιάς Ελλάδος, έτσι ώστε να μη μπορούν να δεχθούν ευκόλως πιέσεις. Ήδη αυτό διεφάνη όταν κατά την ιδιαιτέραν συνάντησιν που είχαν με τον Οικ. Πατριάρχην ο Σεβ. Μητρ. Μεσσηνίας εφάνη να τηρή αποστάσεις… Η αντιπροσώπευσις αυτή της Εκκλησίας της Ελλάδος ήθελε να στείλη ένα μήνυμα παρά τας πιέσεις του Φαναρίου:
«Το Οικουμενικό Πατριαρχείο κατέβαλλε μέχρι την τελευταία στιγμή προσπάθειες, με ειδικό απεσταλμένο που συναντήθηκε με τον κ. Ιερώνυμο αλλά και με τηλεφώνημα λίγο πριν από την έκδοση του επίσημου ανακοινωθέντος για τη σύγκληση της Σύναξης, προκειμένου να μεταπείσει τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών. Όλες όμως οι προσπάθειες έπεσαν στο κενό και ο Μακαριώτατος επέμεινε ως το τέλος να μη παραστεί, αν και γνώριζε ότι αυτή του η απουσία θα έστελνε προσωπικό μήνυμα προς τον ίδιο τον Οικουμενικό Πατριάρχη. «Στην ουσία του είπε με τον τρόπο του «αν πράγματι χρειάζεσαι την υποστήριξη όχι μόνο τη δική μου, αλλά και της Εκκλησίας της Ελλάδος, θα πρέπει να εγκαταλειφθεί κάθε προσπάθεια υπονόμευσης του Αυτοκεφάλου της» (ΕΠΙΚΑΙΡΑ 28.1.2016).
Αι «Νέαι Χώραι»
Πράγματι, η Μεγάλη Σύνοδος έχει αναδείξει το πρόβλημα των λεγομένων «Νέων Χωρών», όσον ποτέ άλλοτε. Οι Μητροπολίται αυτών των περιοχών, αν συμμετάσχουν ως μέλη της Εκκλησίας της Ελλάδος, τότε ο Πατριάρχης θα πρέπη να αποδεχθή εκ των πραγμάτων ότι δεν υπάρχει ουδεμία εξάρτησις μεταξύ Φαναρίου και «Νέων Χωρών». Δεν είναι δυνατόν να ισχυρίζεται ότι είναι ιδική του δικαιοδοσία και παραλλήλως αυτοί να δίδουν μαρτυρίαν ως μέλη της Εκκλησίας της Ελλάδος! Η συμμετοχή τους όμως ίσως καταστή προβληματική, διότι ο Πατριάρχης θα δύναται να επιδιώξη να ασκήση επιρροήν κατά τας ψηφοφορίας της Μ. Συνόδου. Αι ενέργειαι του Πατριάρχου κατά το τελευταίον χρόνον όχι μόνον να επισκέπτεται Μητροπόλεις, όχι μόνον να καλή τους Μητροπολίτας εις το Φανάρι, αλλά και να ορίζη αυτούς αντιπροσώπους του εις διαφόρους περιστάσεις δείχνει ότι εμφιλοχωρεί ο κίνδυνος να τους συμπεριλάβη εις την αντιπροσωπίαν της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως! Άλλωστε και μόνον ότι η Σύνοδος θα λάβη χώραν εις την Κρήτην, με ένα από τα θέματά της να είναι το ποίος παραχωρεί το Αυτόνομον εις μίαν Εκκλησίαν, λειτουργεί σημειολογικώς υπέρ του Πατριαρχείου, του οποίου είναι δικαιοδοσία… και στέλλνει εμμέσως το μήνυμα ότι η Ελλάς δεν θα υπάρξη ποτέ ενωμένη εκκλησιαστικώς! Αρκεί να θυμηθή κανείς την εισήγησιν του Σεβ. Νέας Σμύρνης προς την Ιεραρχίαν (Ο.Τ. φ. 2089/ 23.10.2015). Πάντως, η με τον ένα η με τον άλλον τρόπον δυσκόλως θα αποφευχθή η σύγκρουσις.
Τι συνέβη εις την Γενεύην;
Πηγαί του Ο.Τ. μας μετέφεραν πληροφορίας δια τα τεκταινόμενα εις την Πανορθόδοξον. Κατ᾽ αρχάς οι Μητροπολίται της Εκκλησίας της Ελλάδος ηναγκάσθησαν να τηλεφωνήσουν εις το μέσον της Συνόδου εις τον Μακαριώτατον, δια να ζητήσουν οδηγίας, όταν τα πράγματα έφθασαν εις σημείον, όπου δεν είχον λάβει την αρμοδιότητα από την Ι. Σύνοδον.
Τα θέματα που έφεραν τας μεγαλυτέρας δυσκολίας ήσαν τα κωλύματα του γάμου και το ζήτημα του Κατάρ. Εις το πρώτον ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής και ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας έθεσαν επιμόνως την ανάγκην να συμπεριληφθή και η αναγνώρισις του διαθρησκειακού γάμου, το θεωρητικόν πλαίσιον του οποίου είχε προ ολίγων ετών με άρθρον του αναπτύξει ο Αρχιμ. Γρηγόριος Παπαθωμάς, Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής των Αθηνών, ενώ προ τριακονταετίας το θέμα είχεν αναδείξει το Πατριαρχείον Αντιοχείας. Οι δύο Αρχιεπίσκοποι εζήτησαν αυτό, διότι εις τας περιοχάς τους υπάρχουν τέτοιοι μεικτοί γάμοι, οι οποίοι πολλάκις οδηγούν τας τοπικάς Εκκλησίας και εις τα δικαστήρια, όταν δεν ικανοποιούνται κάποια ζητήματά τους. Βεβαίως, η Πανορθόδοξος μετά από σχοινοτενείς συζητήσεις απέρριψε κάτι τέτοιο.
Το άλλο ζήτημα δια την διακοπήν κοινωνίας εδαπάνησε τας δύο από τας έξι ημέρας. Η αντιπροσωπία του Πατριαρχείου Αντιοχείας τελικώς υπεχώρησεν αιτουμένη μόνον να αλλάξη το όνομα της επισκοπής του Κατάρ, αλλά το Πατριαρχείον Ιεροσολύμων παρέμεινεν ανυποχώρητον. Αν και ο Οικ. Πατριάρχης ασκεί επιρροήν εις τον Πατριάρχην Ιεροσολύμων (ως είχε διαφανή και προ μηνών, όταν στενός συνεργάτης του Οικ. Πατριάρχου είχε ζητήσει από τον κ. Θεόφιλον να μεταβή εις επίσκεψιν του ασθενούς Πατριάρχου Ειρηναίου συμφώνως προς το ekklisiaonline.gr 8.11.2015) δεν επέτυχε τον συμβιβασμόν. Πάντως μετά από αυτήν την τροπήν οι περισσότεροι εσχημάτισαν την εντύπωσιν ότι δίκαιον έχει το Πατριαρχείον Αντιοχείας, το οποίον δεν υπέγραψε τελικώς τον κανονισμόν λειτουργίας της Μ. Συνόδου, γεγονός που θα δημιουργήση με βεβαιότητα προβλήματα…
Ζήτημα διαφωνίας υπήρξε και δια τους ετεροδόξους παρατηρητάς. Φαίνεται πως ο Πατριάρχης τους έπεισεν όλους με το να περιορισθούν αυτοί εις την έναρξιν και την λήξιν. Μάλλον όμως δεν αντελήφθησαν ότι αι φωτογραφίαι της ενάρξεως και της λήξεως είναι που θα κάνουν τον γύρον του κόσμου και θα δώσουν άλλην εικόνα περί της Συνόδου… Εν τω μεταξύ κανείς εξ όλων των παρισταμένων δεν ηγέρθη να θέση το θέμα των Οικουμενιστικών πρακτικών του Πατριάρχου ούτε καν ετόλμησε να τον ερωτήση!
Το πλέον λυπηρόν ήτο η απόφασις δια την αντιπροσώπευσιν και την μίαν ψήφον ανά Εκκλησία. Η μεθόδευσις του Πατριαρχείου δικαιολογεί πράγματι την φήμην δια το ότι οι Φαναριώται είναι οι καλύτεροι διπλωμάται. Επείσθησαν τα μέλη της Πανορθοδόξου ότι η Μ. Σύνοδος δεν θα είναι μία κλασσική Σύνοδος ως μέχρι σήμερα η παράδοσις αποδεικνύει, αλλά κάτι νέον! Επομένως, δεν απαιτείται να είναι όλοι! Το ακόμη πλέον παράδοξον είναι ότι δεν χρειάζεται να ψηφίζουν –ούτε καν να ομιλούν- όλοι, διότι και εις τας κατά τόπους Εκκλησίας δεν ομιλούν πάντοτε όλοι, ενώ υπάρχουν και θέματα τα οποία ανατίθενται εις την Διαρκή Ιεράν Σύνοδον και όχι εις την Ιεραρχίαν! Δηλαδή, επειδή το Πατριαρχείον δεν συγκαλεί ποτέ Ιεραρχίαν το ίδιο, εθέσπισε δια την Μ. Σύνοδον!
Δεν έχουν αντιληφθή οι Ιεράρχαι εκείνο το οποίον εύγλωττα ο Σεβ. Μητρ. Ναυπάκτου έχει γράψει:
«Συνήθως εμείς οι Επίσκοποι… απασχολούμαστε με τοπικά προβλήματα, χωρίς όμως να αποδεσμευόμαστε από τα γενικότερα προβλήματα της Εκκλησίας, γιατί κάθε Επίσκοπος είναι Ιεράρχης ταυτοχρόνως και της καθ’ όλου Εκκλησίας… Γι’ αυτό και μερικές φορές ενεργούμε λίγο «επαρχιώτικα», δηλαδή αποσπά την όλη μας προσοχή ο προβληματισμός της ιδιαίτερης επαρχίας μας» (βιβλίο: Οικουμενικό Πατριαρχείο και Εκκλησία της Ελλάδος).
Δεν υπάρχει Σύνοδος δι᾽ αντιπροσωπεύσεως! Καθένας εκπροσωπεί το ποίμνιόν του και πρωτίστως είναι Επίσκοπος της καθ᾽ όλου Εκκλησίας! Αυτό καθίσταται ακόμη πλέον σημαντικόν, όταν ενώ κάποιοι θα «μείνουν πίσω», θα ευρίσκωνται παρόντες Τιτουλάριοι Επίσκοποι του Πατριαρχείου άνευ ποιμνίου! Αυτοί που θα «μείνουν πίσω», τι είναι ολιγώτερον Επίσκοποι; Μειωμένων προσόντων; Πως μπορούν οι Ιεράρχαι της Εκκλησίας της Ελλάδος να αποδέχωνται να μη έχουν ψήφον, όταν η Ελλάς ήτο το πρώτον κράτος εις ολόκληρον την Ευρώπην, το οποίον εθέσπισε την καθολικήν ψηφοφορίαν το 1844; (Ιστορικά Θέματα τ. 25, σ. 23-35). Θα ακυρωθή όλη η εκκλησιαστική και ελληνική παράδοσις;
Τα μεγάλα ερωτήματα
Από την τελικήν θεματολογίαν καθίσταται γνωστόν ότι θα συζητηθούν δύο είδη θεμάτων: α) τα ήδη λελυμένα από την παράδοσιν της Εκκλησίας και β) το ζήτημα της διασποράς, δια το οποίον, ήδη πολλοί λέγουν ότι δεν θα λυθή και θα παραμείνη ως έχει. Επομένως, δεν προβληματίζεται κανείς ποία η σκοπιμότης μιας Συνόδου άνευ θεμάτων;
Προχείρως απήντησεν ο Σεβ. Μητρ. Γαλλίας λέγων ότι «θα είναι η αυθεντική ένδειξις της ενότητας των Ορθοδόξων», κάτι το οποίον έχει αρχίσει και πείθει μόνον τους αφελείς. Δηλαδή από μίαν καινοφανή αντιπαραδοσιακήν εις την συγκρότησίν της Σύνοδον θα φανή αυτό; Δεν περιμένομεν να λάβωμεν απάντησιν, διότι ο Σεβ. Μητρ. Γαλλίας δεν έχει απαντήσει ούτε εις το παρακάτω δημοσίευμα:
«Προχθές ανακοινώθηκε η συνάντηση του υφυπουργού Εξωτερικών, αρμόδιου για τον Απόδημο Ελληνισμό, Γιάννη Αμανατίδη με τον μητροπολίτη Γαλλίας Εμμανουήλ στο Παρίσι. Αν θυμάμαι καλά, ο συγκεκριμένος ιεράρχης είναι… γαμπρός του Αλέκου Παπαδόπουλου» (ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 8.11.2015).
Απαντήσεις όμως δεν έχουν λάβει ο Αγ. Ιουστίνος Πόποβιτς αλλά και θεολόγοι, κάποιοι εκ των οποίων ανήκουν εις τους φιλοοικουμενιστάς. Ας απαντήσουν εις αυτούς τουλάχιστον. Ως υπενεθύμισεν ο Σεβ. μητρ. Ζιμπάμπουε ο κεκοιμημένος οικουμενιστής Γέρων Εφέσου Χρυσόστομος Κωνσταντινίδης είχε γράψει:
«Ο π. Ιουστίνος Πόποβιτς, εξέχουσα προσωπικότης της ορθόδοξης Σερβικής Θεολογίας, ήταν ο πρώτος που έδειξε την επιφυλακτική και συντηρητική στάση του έναντι της συνόδου, στην περίπτωση που η σύνοδος αυτή θα καθίστατο συνέλευση επιφορτισμένη με καθήκοντα και προσπάθειες καθαρά ανθρωποκεντρικές και αναμφισβήτητα κοσμικές. Διότι, αν πράγματι συνέβαινε κάτι τέτοιο, τίποτε δεν θα εγγυάτο τον πνευματικό χαρακτήρα της συνόδου, θα ωδηγούμεθα δε, αντιθέτως, σε αληθινό «στίβο συγκρούσεων» για όλες τις Ορθόδοξες Εκκλησίες. Ανάλογες απόψεις εξέφρασε και ο Χρήστος Γιανναράς… (και) ο καθηγητής Ολιβιέ Κλεμάν των Παρισίων… Με το ίδιο πνεύμα εκφράσθηκαν επίσης ο καθηγητής π. Ιωάννης Μάϊντορφ της Νέας Υόρκης,ο Μητροπολίτης Όρους Λιβάνου Γεώργιος Χόδρ και ο γράφων τις σελίδες αυτές, σε πολλές ευκαιρίες, αλλά και άλλοι ακόμη. Όλοι αυτοί εξέφρασαν την ανησυχία, που είναι ενδεχόμενο να δημιουργηθή από τη μία στιγμή στην άλλη στην Ορθοδοξία, εάν η σύνοδος δεν λάβει σοβαρώς υπ’ όψη τις «προσδοκίες» αυτές του πιστού λαού…».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου