Η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου σε συνθήκες κατάρρευσης

Δ.Σ ΕΛΜΕ ΡΟΔΟΠΗΣ

 

Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΣΕ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗΣ

 

 

Ο κ. Μπαμπινιώτης ως υπουργός της κυβέρνησης Παπαδήμου παρέπεμψε το θέμα της αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου τον Αύγουστο και στην αρμοδιότητα της νέας κυβέρνησης που θα προέκυπτε ως τότε. Προέβλεπε μάλιστα η τροπολογία του ότι αν δεν νομοθετηθεί σε δύο μήνες κάποια μορφή αξιολόγησης, οι εκπαιδευτικοί θα αξιολογούνται με το ίδιο σύστημα που αξιολογούνται και οι υπόλοιποι δημόσιοι υπάλληλοι, μολονότι ο ίδιος παραδεχόταν πως το εκπαιδευτικό έργο είναι πολύ διαφορετικό από κάθε άλλο.

Θεωρούμε την Αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου πάρα πολύ σοβαρή υπόθεση, για να «μεταφέρεται» από υπουργό σε υπουργό και από νομοσχέδιο σε προεδρικό διάταγμα με συνολικά μηδενική ουσία και αμφίβολη πρακτική εφαρμογή. Το θέμα είναι ποια μορφή αξιολόγησης μπορεί να εφαρμοστεί στη σημερινή πολιτική συγκυρία. Δηλαδή, ποιο περιεχόμενο μπορεί να έχει ένα σύστημα αξιολόγησης στις σημερινές συνθήκες κατάρρευσης των κρατικών υποδομών και των δημοσίων αγαθών;

Όσον αφορά ειδικότερα την εκπαίδευση,  σε ένα σύστημα με προβληματικές υποδομές, με 30 περίπου μαθητές ανά τμήμα, αλλοπρόσαλλο περιεχόμενο παιδείας, κυρίαρχη εξεταστικοκεντρική λογική, πλάνητες, πενόμενους και ανασφάλιστους εκπαιδευτικούς, οι νεότεροι εκ των οποίων αντιμετωπίζουν πρόβλημα επιβίωσης (με την απόγνωση συνεχώς να μεγαλώνει), δεν μπορούμε να φανταστούμε σε τι θα εξυπηρετήσει η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου. Όταν η βασική προϋπόθεση για την επιτυχία του, δηλαδή το ήρεμο παιδαγωγικό κλίμα, δεν υπάρχει και αντ’ αυτού η γενικότερη κατάθλιψη της κοινωνίας με τα οξύτατα προβλήματα έχει μεταφερθεί μοιραία και στο σχολείο : δάσκαλοι και μαθητές στα όρια της φτώχειας και της αναξιοπρεπούς διαβίωσης ή και κάτω απ’ αυτά, σε μια κοινωνία χωρίς πυξίδα και προοπτική. Αλήθεια, ποιες καινούργιες μεθόδους μπορεί να επεξεργαστεί ένας δάσκαλος σε τάξεις 30 μαθητών, όταν γι’ αυτές η επιστημονική βιβλιογραφία είναι κατηγορηματική για τάξεις μέχρι 20; Ποια βιβλιογραφική ενημέρωση και έρευνα μπορεί να απαιτήσει, όταν απουσιάζουν οι σχολικές βιβλιοθήκες; Οι ψυχοφθόρες βιοτικές συνθήκες και η αβεβαιότητα του εκπαιδευτικού δεν βρίσκονται σε άμεση συνάρτηση με την παραγωγικότητά του; Μην ξεχνάμε ότι όταν μιλάμε για εκπαιδευτικό έργο εννοούμε ένα υψίστης σημασίας πνευματικό έργο που καλείται να εμπνεύσει αξίες και ήθος σε παιδικές και εφηβικές ψυχές. Πόσο μπορεί να ανταποκριθεί σε κάτι τέτοιο ένας καταρρακωμένος και απαξιωμένος δάσκαλος;

Διαπιστώνουμε, λοιπόν, ότι στην παρούσα δυσμενέστατη πολιτική και οικονομική συγκυρία η αξιολόγηση δεν έχει κάτι ιδιαίτερο να προσφέρει μέσα στον μνημονιακό ερειπιώνα (και) της εκπαίδευσης. Φυσικά, εννοούμε πάντα μια αξιολόγηση διαμορφωτική (που διαμορφώνει το εκπαιδευτικό έργο, δεν τιμωρεί), συνδέεται με την επιμόρφωση και με ισχυρές υποστηρικτικές δομές, είναι αμφίδρομη (από πάνω προς τα κάτω και αντίστροφα), έρχεται ως φυσιολογική και ανατροφοδοτική διαδικασία σε ένα σύστημα που έχει παιδευτικό προσανατολισμό, «πατάει» πάνω στην ελληνική και οικουμενική παράδοση και την εκσυγχρονίζει, δεν αναμασά παρωχημένα, δήθεν εκσυγχρονιστικά, ιδεολογήματα και φυσικά έχει έναν εκπαιδευτικό που μπορεί να ζει με αξιοπρέπεια και να επιτελεί απερίσπαστος το λειτούργημά του. Και σίγουρα οι αξιολογητές είναι αξιοκρατικά εκλεγμένοι. Γιατί κάθε άλλη αξιολόγηση, είτε η «νεοφιλελεύθερη» που αξιολογεί το σχολείο σαν να είναι πολυεθνική επιχείρηση και όχι ζωντανό κύτταρο της κοινωνίας είτε η γραφειοκρατική αυτοαξιολόγηση θα υποβαθμίσει ακόμη περισσότερο το σχολείο σε κάθε συγκυρία. Ακόμη και το  σύστημα αξιολόγησης που υπάρχει αυτή τη στιγμή στο τραπέζι στηρίζεται στη στενή σύνδεση με την μισθολογική εξέλιξη του εκπαιδευτικού, πράγμα που αναμένεται να οδηγήσει σε ένα κλίμα διαγκωνισμών και εκδούλευσης μεταξύ εκπαιδευτικών και αξιολογητών, ενώ παράλληλα θα χαθούν από τη στόχευση τα αμιγώς παιδαγωγικά κριτήρια.

Έτσι, δεν είναι για μας πρόσχημα η σημερινή κοινωνική και οικονομική κατάρρευση, ώστε να μην εφαρμοστεί κανένα αξιολογικό σύστημα και να υπάρχει ασυδοσία. Παιδαγωγικός έλεγχος και επίβλεψη του σχολείου πρέπει να υπάρχει. Ωστόσο πιστεύουμε ότι στις παρούσες συνθήκες μια αυταρχική αξιολόγηση που θα συνδέεται με την μισθολογική κατάταξη, όπως δρομολογείται, θα βλάψει την έννοια της Αξιολόγησης. Αν δεν γίνει σοβαρή επιστημονική δουλειά για να αναδειχτούν κριτήρια και στόχοι ρεαλιστικοί και αποδεκτοί από την εκπαιδευτική κοινότητα κι αν δεν αναβαθμιστεί μορφωτικά, κοινωνικά και μισθολογικά ο εκπαιδευτικός, το σίγουρο είναι ότι θα έχουμε πάλι νόμους ανεφάρμοστους, όπως τα 6 προηγούμενα νομοσχέδια και μερικά προεδρικά διατάγματα ή θα εκληφθεί η αξιολόγηση ως ένα ακόμη εργαλείο στο «δόγμα του σοκ» που επιβάλλουν ξένοι και ντόπιοι επικυρίαρχοι και συνεπώς θα φορτιστεί αρνητικά ο θεσμός με τα γνωστά επακόλουθα του παρελθόντος. Γνωρίζουμε ότι η τιμωρητική αξιολόγηση μέχρι το 1982 δημιούργησε τέτοιες αντιδράσεις και καχυποψία που άφησε την εκπαίδευση χωρίς αξιολογικό σύστημα για τα επόμενα … 30 χρόνια!

ΤΟ Δ.Σ ΤΗΣ ΕΛΜΕ ΡΟΔΟΠΗΣ

 http://www.alfavita.gr/artro.php?id=68335