Θρησκευτικά: Η Ιερά Σύνοδος σιωπά ....

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος ολοκλήρωσε τις συνεδριάσεις της για τον μήνα Ιούλιο χωρίς να συζητήσει το ζήτημα του μαθήματος των Θρησκευτικών. Κύκλοι των Συνδέσμων και των Ενώσεων θεολόγων εξέφρασαν τη δυσφορία και την απογοήτευση τους για την εξέλιξη. Όπως μας είπαν περίμεναν ότι η ΔΙΣ θα το συζητούσε, αφού Συνοδικοί Αρχιερείς, μιλώντας με τους εκπροσώπους τους, το είχαν χαρακτηρίσει επείγον και σοβαρό. Οπως είναι τα πράγματα η συζήτηση στη ΔΙΣ για το μάθημα των Θρησκευτικών δεν μπορεί να γίνει πριν από τον προσεχή Οκτώβριο. Οι συνεδριάσεις του Αυγούστου είναι τυπικές και από 1^ης Σεπτεμβρίου η ΔΙΣ θα συνεδριάζει με την νέα της σύνθεση*. Ώσπου να ενημερωθούν για το θέμα οι νέοι Συνοδικοί θα χρειαστεί τουλάχιστον ένας μήνας.

Συνοδικός Μητροπολίτης μας σημείωσε ότι η εντύπωση του είναι πως ο Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος δεν θέλησε να συζητηθεί στην παρούσα ΔΙΣ το θέμα του μαθήματος των Θρησκευτικών. Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για την αναβολή, πρόσθεσε. Ο φάκελος που έχει σχηματισθεί στην Ιερά Σύνοδο είναι ογκώδης και πλήρης.

Υπάρχουν το Υπόμνημα της Επιτροπής εκπόνησης του νέου προγράμματος σπουδών στα Θρησκευτικά Δημοτικού και Γυμνασίου, ο σχετικός Οδηγός για τον Εκπαιδευτικό, Υπομνήματα της Πανελληνίου Ενώσεως Θεολόγων και τοπικών Συνδέσμων Θεολόγων, επιστολές Αρχιερέων, άρθρα που κατατέθηκαν στην Αρχιγραμματεια της Ιεράς Συνόδου και ετέθησαν υπόψη του Αρχιεπισκόπου. Επίσης υπήρξαν συζητήσεις του Αρχιεπισκόπου και του Αρχιγραμματέως με τον κ. Γιαγκάζογλου και άλλα μέλη της Επιτροπής, αλλά και με άλλους θεολόγους. Ακόμη υπήρξε σχετική εισήγηση του Συνοδικού Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως κ. Ανθίμου. Αυτή όλη η προεργασία της συζήτησης πάει χαμένη και πρέπει η ΔΙΣ, με τη νέα της σύνθεση, να αρχίσει από την αρχή την εξέταση του θέματος....Οι θεολόγοι νιώθουν απογοήτευση γιατί περίμεναν η ΔΙΣ, να αποφαινόταν άμεσα, και δημόσια, με γενναιότητα και εμπεριστατωμένα, για το πώς θέλει την θρησκευτική εκπαίδευση.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ τρεις είναι οι ομαδες που σχηματίζονται στα μέλη της Ιεραρχίας, ως προς το πώς αντιμετωπίζουν τη διδασκαλία του μαθήματος των θρησκευτικών:

1.Στους Αρχιερείς, που έχουν μελετήσει καλά και σε βάθος το θέμα και έχουν άποψη, θετική ή αρνητική. Από αυτούς οι περισσότεροι είναι αρνητικοί στην πρόταση της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων να μετατραπεί το μάθημα σε θρησκειολογικό και θέλουν αυτό να παραμείνει Ορθόδοξο και Ελληνικό. Λίγοι είναι υπέρ του νέου Προγράμματος, με επιχειρήματα ότι έτσι εκσυγχρονίζεται το μάθημα, ότι παραμένει στην εκπαίδευση ακόμη και με εχθρική προς την Εκκλησία κυβέρνηση και ότι εξασφαλίζονται θέσεις εργασίας στους θεολόγους.

2.Στους Αρχιερείς που ασχολήθηκαν μάλλον επιφανειακά με το θέμα και περιμένουν να ακούσουν όσους το μελέτησαν σε βάθος για να αποκτήσουν άκοπα άποψη και αυτοί... Και

3.Στους Αρχιερείς που επέλεξαν να μην ασχοληθούν καθόλου με το θέμα και δηλώνουν αδιάφοροι γι’ αυτό. Δικαιολογούν τη στάση τους με το ότι είναι περιττός κόπος γι’ αυτούς, αφού το κράτος ελέγχει την ύλη των μαθημάτων στα σχολεία.

Στην απερχόμενη ΔΙΣ και από τα δώδεκα μέλη της έξι Μητροπολίτες είναι σαφώς και με απόλυτο τρόπο κατά της μετεξελίξεως του μαθήματος των Θρησκευτικών σε θρησκειολογικό, ένας είναι υπέρ, τέσσερις ανήκουν στη δεύτερη κατηγορία Αρχιερέων και ένας στην τρίτη... Ο Αρχιεπίσκοπος δεν έχει εκφραστεί, αλλά είναι γνωστή η σχέση του με την ομάδα της «Σύναξης» και την πνευματικά συγγενή της, των μεταπατερικών και μετανεωτερικών θεολόγων. -

*Στη ΔΙΣ της περιόδου 1912-1913 συμμετέχουν από την Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ελλάδος οι Μητροπολίτες Αιτωλίας και Ακαρνανίας Κοσμάς, Γόρτυνος Ιερεμίας, Κορίνθου Διονύσιος, Τριφυλίας Χρυσόστομος, Μεσσηνίας Χρυσόστομος και Λευκάδος Θεόφιλος, και από τις «Νέες Χώρες» οι Φιλίππων Προκόπιος, Δράμας Παύλος, Σισανίου Παύλος, Κιλκισίου Εμμανουήλ, Λαγκαδά Ιωάννης και Χίου Μάρκος. Στην ολοκληρώνουσα στο τέλος Αυγούστου τη θητεία της ΔΙΣ από την Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ελλάδος συμμετέχουν οι Μητροπολίτες Κερκύρας Νεκτάριος, Γλυφάδας Παύλος, Θήρας Επιφάνιος, Μεσογαίας Νικόλαος, Πατρών Χρυσόστομος και Κυθήρων Σεραφείμ και από τις «Νέες Χώρες» οι Εδέσσης Ιωήλ, Ζιχνών Ιερόθεος, Ελευθερουπόλεως Χρυσόστομος, Κοζάνης Παύλος, Αλεξανδρουπόλεως Ανθιμος και Νεαπόλεως Βαρνάβας.